Bonte Was Podcast is hét wasprogramma tegen blinde vlekken in de media. Tijdens deze podcast gaan One’sy Muller en Zoë Papaikonomou op constructieve en humoristische wijze met hun gasten in gesprek over blinde vlekken in de media. Voor meer informatie, neem een kijkje op https://www.nieuwwij.nl/dossiers/bonte-was-podcast/
Na een zomerstop die hopelijk niet te lang duurde, zijn je favoriete ‘woke wauwelaars’ er weer om te bespreken hoe het ervoor staat met Nederlandse media! We beginnen met goed nieuws, want er is eindelijk een medium dat toegeeft dat een tussenkop in een artikel slecht gekozen was nadat we er wat eindredactie op los lieten.
We hebben het over andere koppen die zangers consequent rappers noemen en crises beschrijven die er helemaal niet zijn. Ook vragen we ons af of het in alle regio’s zo is dat Nederlandse media graag verhalen van daar zelf willen kunnen 'verifiëren' of alleen in Gaza. En we blikken toch nog even terug op een staaltje walgelijk validisme van sportverslaggevers tijdens de Paralympische Spelen.
We sluiten lekker positief af met wat kijk- en luistertips waaronder een podcast over de opkomst en populariteit van tv-zender Fox News. En we maken bekend wie van onze Instagram-volgers de winnaar is van een exclusief Bonte Was Podcast-t-shirt!
Heb jij zelf voorbeelden van missers of opstekers in de media, volg ons dan op www.instagram.com/bontewaspodcast en geef ze daar aan ons door.
Word vriend van onze podcast door eenmalig of vaker te doneren via www.vriendvandeshow.nl/bontewaspodcast. Daar vind je ook het transcript van deze aflevering terug.
ONZE TIPS:
*Interview Ta-Nehisi Coates bij CBS Mornings: https://www.youtube.com/watch?v=qgWt-QcPYMo
*Interview Ta-Nehisi Coates met Jon Stewart (en niet met Jimmy Kimmel zoals we in de opname zeggen…): https://www.youtube.com/watch?v=d0-y0X51Xtw
*Steun het initiatief van De Kleurrijke Boekenlijst hier: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeg80tmvP_7vGKfnrKdDxcH2EbQA0g6Uy--1UVGvbEgx5VAVw/viewform?pli=1
*Luister hier naar de podcast Slow Burn: The Rise of Fox News: https://open.spotify.com/episode/2lH5lhnGhRGnRnssrQtQeH?si=3c0c0ba8954b4e9c
*Luister hier naar de podcast De Club: https://open.spotify.com/show/0kC4Z8rzapsTtZYMjcadh6?si=8ff87830137f4c5e
Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via [email protected].
We blijven nog even feest vieren omdat Bonte Was vijf jaar bestaat hoor! Samen blikken we terug op onze favoriete afleveringen en gasten van de afgelopen jaren. Daarnaast praten we met twee vaste luisteraars van onze podcast over hun mediaconsumptie.
Marian Genet schoof bij ons aan om te vertellen waarom ze vrijwel geen media meer volgt (behalve ons natuurlijk ;D) en hoe beeldvorming heeft bijgedragen aan haar zelfbeeld. Ook belden we Airco Caravan praktisch wakker in New York. Zij is niet alleen trouwe luisteraar van Bonte Was, maar ook degene die de nieuwe naam voor ons kwartetspel bedacht én iemand die mails aan redacties stuurt over hun berichtgeving. Zij deelt haar tips om als mediaconsument net zo proactief te zijn als zij.
Heb jij zelf voorbeelden van missers of opstekers in de media, volg ons dan op www.instagram.com/bontewaspodcast en geef ze daar aan ons door.
Word vriend van onze podcast door eenmalig of vaker te doneren via www.vriendvandeshow.nl/bontewaspodcast. Daar vind je ook het transcript van deze aflevering terug.
Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via [email protected].
Groot feest! Bonte Was Podcast bestaat alweer 5 jaar. En dat vieren we met twee speciale afleveringen. In deze eerste special ontvangen we één van onze favoriete journalisten: Natasja Gibbs! Van correspondent in Curaçao bij de Wereldomroep tot presentator van BNNVARA bij de Nieuws BV, Natasja Gibbs loopt al jaren mee in de Hilversumse mediawereld. We bespreken haar ervaringen, de frustraties en de lichtpuntjes van haar indrukwekkende mediacarrière.
En natuurlijk nemen we samen het nieuws door. Hoe kijkt Natasja naar de verslaglegging rondom het nieuwe radicaal-rechtse kabinet? Natuurlijk spelen we ook een potje Hardnekkige Vlekkenkwartet en vertelt Natasja over haar nieuwe podcast ‘WIELS de moordzaak' en de mooie programma's die ze in samenwerking met Omroep Zwart maakt/gaat maken.
Heb jij zelf voorbeelden van missers of opstekers in de media, volg ons dan op www.instagram.com/bontewaspodcast en geef ze daar aan ons door.
Word vriend van onze podcast door eenmalig of vaker te doneren via www.vriendvandeshow.nl/bontewaspodcast. Daar vind je ook het transcript van deze aflevering terug.
**Luister hier naar Wiels de moordzaak: https://www.nporadio1.nl/podcasts/wiels-de-moordzaak
**Bekijk hier de Keti Koti special waar Natasja aan meewerkte: https://omroepzwart.nl/programmering/keti-koti-24
**Dit is de column van Peter Middendorp over Memphis Depay en Georginio Wijnaldum: https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/memphis-heeft-altijd-wat-nieuws-het-kan-nooit-eens-gewoon~b63a950f/
**Dit is Peter Middendorps mea culpa column: https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/memphis-2-en-een-denkfout-die-ik-in-mijn-vorige-column-maakte~b57cc9c4/
**Bekijk hier de video van nu.nl over Memphis Depay: https://www.nu.nl/309566/video/lachen-met-memphis-op-de-persconferentie-hij-is-anders-geworden.html
Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via [email protected].
Het regent Bonte Was live podcasts! Ook in deze aflevering kan je luisteren naar een gesprek dat we live opnamen tijdens het OneWorld Festival. Dat deden we met Olave Basabose, senior medewerker communicatie bij internationaal vrouwenfonds Mama Cash. Met Olave praten we over inclusief taal- en beeldgebruik, iets waar ze in haar functie bij Mama Cash bewust mee bezig is.
Ook duiken we met Olave als non binaire trans femme in hoe er in de media over transgender personen wordt gesproken. Daarnaast spelen we een potje Hardnekkige Vlekkenkwartet waarin we laten zien hoe media de taal van de macht volgen bij een term als ‘ontwikkelingssamenwerking’ en hoe schadelijk (en zelfs gevaarlijk) het kan zijn als media bevooroordeeld verslag doen van verhalen over trans personen.
Deze opname van Bonte Was werd mede mogelijk gemaakt door internationaal feministisch fonds Mama Cash.
*Lees hier Olaves stuk over correct taalgebruik over trans personen: https://www.oneworld.nl/identiteit/transvrouwen-bestaan-niet-trans-vrouwen-wel/
*Dit is het artikel van Belgische krant De Standaard over onderzoek naar de medische behandeling van trans jongeren: https://archive.ph/QpWiv
*Dit is het iets genuanceerdere stuk van het NRC over datzelfde onderwerp: https://archive.ph/2023.01.27-100135/https://www.nrc.nl/nieuws/2023/01/27/zijn-de-twijfels-over-puberteitsremmers-voor-transgenderjongeren-terecht-a4155289
Heb jij zelf voorbeelden van missers of opstekers in de media, volg ons dan op www.instagram.com/bontewaspodcast en geef ze daar aan ons door.
Word vriend van onze podcast door eenmalig of vaker te doneren via www.vriendvandeshow.nl/bontewaspodcast.
Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via [email protected].
In deze speciale uitzending van Bonte Was Podcast – opgenomen tijdens het OneWorld Festival – is niemand minder dan Sylvana Simons te gast! Samen met dit voormalig Tweede Kamerlid, oud-lijsttrekker van BIJ1 en binnenkort ook OneWorld-columnist analyseren we de perverse, ingewikkelde relatie tussen politiek en pers.
Sylvana vertelt hoe zij vindt dat de (parlementaire) media verslag deden van de verkiezingen en het hoofdlijnenakkoord. Korte conclusie: abominabel! Ze maakt zich zorgen over hun gebrek aan kritische bevraging van de macht en het overnemen van de zorgvuldig ontwikkelde frames van de politieke partijen zelf.
We bespreken ook het voorbeeld van het Toeslagenschandaal waarbij media zowel een aanjagende negatieve als positieve rol hebben gespeeld. Sylvana was onderdeel van de enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening, die zich zeer kritisch uitsprak over “…[de] wisselwerking tussen Kamerleden en journalisten waarin ze op dit onderwerp het slechtste in elkaar naar boven hebben gehaald. Mensen werden hiervan de dupe.”
Natuurlijk sluiten we ook deze live uitzending af met een potje Hardnekkige Vlekkenkwartet. Hierin benoemt Sylvana het gevaar van ‘tussen-aanhalingstekens’-journalistiek in koppen, waarachter veel media zich verschuilen wanneer ze klakkeloos de (niet zelden discriminerende) woorden van politici overnemen.
Deze opname van Bonte Was werd mede mogelijk gemaakt door internationaal feministisch fonds Mama Cash.
*Hier lees je het hele rapport van de enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening: https://files.tweedekamer.nl/sites/default/files/2024-02/Rapport%20PEFD%20Blind%20voor%20mens%20en%20recht%2026022024.pdf
*Hier lees je een goed voorbeeld van het probleem met ‘tussen-aanhalingstekens’-journalistiek in koppen: https://twitter.com/miekevandervalk/status/1784273090207248448
Heb jij zelf voorbeelden van missers of opstekers in de media, volg ons dan op www.instagram.com/bontewaspodcast en geef ze daar aan ons door.
Word vriend van onze podcast door eenmalig of vaker te doneren via www.vriendvandeshow.nl/bontewaspodcast.
Lees hier het transcript terug: https://vriendvandeshow.nl/bontewaspodcast/episodes/bonte-was-special-met-sylvana-simons-op-het-oneworld-festival?context=show
Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via [email protected].
In deze speciale live aflevering van Bonte Was Podcast hebben we drie fantastische gasten: activiste Joana Cavaco, filmmaker In-Soo Radstake en fotograaf Çiğdem Yüksel. Met hen analyseerden we op 5 mei hoe mediaberichtgeving nu en in de geschiedenis een rol speelt in het uitsluiten en ontmenselijken van individuen en hele groepen. Zoë deelt als historica hoe dehumaniserend er in Nederlandse media gesproken werd over Joodse vluchtelingen in de jaren ‘30.
Joanna, actief bij het Joodse anti-Zionistische collectief Erev Rav, vertelt onder andere hoe veel media vrijwel nooit met mensen van Erev Rav spreken. Volgens In-Soo is dat te wijten aan een soort journalistieke intellectuele luiheid van redacties. Ook hij ziet parallellen met hoe er in Nederlandse media wordt gesproken over ‘de ander’. Iets wat ook duidelijk wordt in zijn film Indië Verloren: Selling a Colonial War.
Çiğdem kaartte de eenzijdige representatie van moslima’s in de media aan in haar onderzoek in de fotodatabase van het ANP. Ze heeft weinig vertrouwen in het animo van de huidige generatie journalisten om dingen wezenlijk te veranderen, maar gelooft er wel in dat er andere journalistiek bedreven kan worden met een paar aanpassingen. Welke dat volgens Çiğdem zijn, waarom we volgens In-Soo als journalisten van kleur ook een aandeel hebben in hoe divers media worden en welk voorbeeld van een mediamisser Joana deelt in het Hardnekkige Vlekkenkwartet, hoor je in deze aflevering.
Joana Cavaco op Instagram: www.instagram.com/joanarcavaco/
In-Soo Radstake op Instagram: www.instagram.com/insooradstake/
Çiğdem Yüksel op Instagram: www.instagram.com/cigdemyksel/
Zo ongastvrij was Nederland in de jaren 30 voor vluchtelingen: https://www.quest.nl/maatschappij/geschiedenis/a34641366/nederland-vluchtelingen-opvangen-tweede-wereldoorlog/
Wat schreven Nederlandse kranten een dag na de oorlog: https://www.villamedia.nl/artikel/mei-1940-wat-schreven-nederlandse-kranten-na-een-dag-oorlog
Waarom berichtte de Nederlandse pers tijdens de oorlog zo weinig over de Jodenvervolging?: https://archive.ph/SZqHx
Heb jij zelf voorbeelden van missers of opstekers in de media, volg ons dan op www.instagram.com/bontewaspodcast en geef ze daar aan ons door.
Word vriend van onze podcast door eenmalig of vaker te doneren via www.vriendvandeshow.nl/bontewaspodcast.
Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via [email protected].
Oh oh oh, wat was er de afgelopen weken/maanden toch weer een hoop vuile mediawas om door te nemen! We blikken terug op de verplichte e-learning die vanuit het Mediapact aan alle medewerkers binnen de audiovisuele sector is aangeboden. Waar Zoë al bang voor was, gebeurde ook, bewees een aflevering van Dit Was Het Nieuws.
Hoe moeilijk het blijkbaar blijft om Sranantongo correct uit te spreken, bleek nadat Danzel Silos, ook bekend als rapper Bigidagoe overleed. We kregen meerdere mediamissers getipt van onze luisteraars maar natuurlijk sloten we vrolijk af met twee kijktips van One’sy: Villa Ramadan en Dreaming Whilst Black.
Bekijk hier het fragment van Dit Was Het Nieuws: https://www.youtube.com/watch?v=E5G4Ne244HM
Bekijk hier Villa Ramadan: https://npo.nl/start/serie/villa-ramadan
Bekijk hier Dreaming Whilst Black: https://npo.nl/start/serie/dreaming-whilst-black
Heb jij zelf voorbeelden van missers of opstekers in de media, volg ons dan op www.instagram.com/bontewaspodcast en geef ze daar aan ons door.
Word vriend van onze podcast door eenmalig of vaker te doneren via www.vriendvandeshow.nl/bontewaspodcast.
Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via [email protected].
Transcript:
Voice over: Audiohuis.
One’sy Muller : Dit is Bonte Was Podcast, uw favoriete wasprogramma over mediamissers en opstekers. Ik ben One'sy Muller.
Zoë Papaikonomou: Ik ben Zoë Papaikonomou.
One’sy Muller : Wat was er de afgelopen weken en maanden toch weer een hoop vuile mediawas die we graag doornemen. Vooral schoon wassen.
Zoë Papaikonomou: Fileren, lekker! Jam, jam, jam. We gaan er weer voor. We hebben heel veel tips van jullie gekregen de afgelopen maanden. Heel veel dank daarvoor. Jullie gaan er een aantal terughoren deze uitzending. Keep 'em coming! We zijn er dol op.
One’sy Muller: Ik begin meteen te zuchten.
Zoë Papaikonomou: Je moet meteen lachen, zuchten en huilen.
One’sy Muller: Anders weet ik het ook niet. Ik las een artikel op VillaMedia, een soort nabespreking van het rapport van de Commissie Van Rijn. Dat ging over ongewenst gedrag bij de NPO. Er is nu een verplichte online cursus.
Zoë Papaikonomou: Ik hoop dat er ook documentairemakers meelopen met deze hele naweeën.
One’sy Muller : The making of.
Zoë Papaikonomou: Een soort saga wordt het. Wordt dat dan ook vastgelegd? Ik ben heel benieuwd. Als dat nog niet gebeurt en iemand voelt zich nu geroepen: doe het! Het kwam ook in het nieuws dat er nu het idee is dat er een e-learning komt voor NPO'ers om te leren over wat dan overschrijdend gedrag zou zijn. Jij bent ook weer een NPO'er. Ben jij al aan de slag geweest?
One’sy Muller : Ik heb via de freelancemail van de NTR inderdaad een mail binnen gehad. Ik heb die nog niet aangeklikt. Ik heb hem gezien.
Zoë Papaikonomou: Waar zit je weerzin?
One’sy Muller : Ik heb geen tijd gehad. Ik vind het prima. Ik ben ook een beetje van de school. Ik weet nog dat ik dit gesprek ook een keer gehad heb toen het ging over racisme. Toen waren er ook mensen binnen een omroep die zeiden: ik heb hier geen zin in. Toen zei ik: het gaat even niet om of je zin hebt. Soms moet je iets doen, omdat het moet. Dat vind ik hiermee ook. We gaan het er zo over hebben hoe die mail in elkaar zit, want daarvan kan ik me voorstellen dat je er daarom geen zin in hebt. Er moet iets gebeuren, want dan kan je in ieder geval niet zeggen dat het aan jou heeft gelegen.
Zoë Papaikonomou: Wat ik er zelf een beetje ingewikkeld aan vind en dan ga ik nu eventjes het jasje vanuit diversiteit en inclusie aantrekken. Of antidiscriminatie liever. Ik denk niet dat een e-learning hetgeen is dat het toxische gedrag gaat oplossen binnen de NPO. Dat zit heel diep in de cultuur. Dat hebben wij ook al heel vaak met elkaar besproken hier. Het is niet per se dat ik daar op tegen ben. Het kan een van de dingen zijn, maar als "We gaan nu een e-learning doen!" hetgeen is wat naar buiten komt, dan word ik daar een beetje verdrietig van. Er zullen vast ook andere dingen gebeuren, maar wat er over het algemeen niet zo heel veel gebeurt, is dat mensen weg moeten. Ik vrees dat bij de NPO dat hetgeen is wat er moet gebeuren. Er moeten consequenties vastzitten aan dat gedrag. Je kan mensen verplichten om zoveel e-learnings te volgen als je wil, maar als er niet daadwerkelijk consequenties worden verbonden aan dat discriminerende of pestgedrag of machtsmisbruik, dan is het een wassen neus. Dan heb je er niks aan.
Waar ik graag een stukje uit wil laten horen is Dit Was Het Nieuws. Ik ben op zichzelf fan van dit programma. Het is een van de weinige programma's op de NPO die ik heel vaak kijk. Die Peter Pannekoek, een van de cabaretiers die daaraan meewerkt, moest dus ook die online cursus doen. Hij heeft het gedaan en fileert dat volledig. Laten we daar heel even naar luisteren.
Peter Pannekoek: Hebben jullie de verplichte online gedragscursus al gedaan van de NPO? Ik heb het namelijk deze week gedaan en ik heb hem meegenomen. Het is fantastisch. We gaan een paar situaties zien. Dan moet je beantwoorden: wat zou je doen in die situatie? Ik wil de kijker alvast waarschuwen: laat je niet verblinden door het geloofwaardige acteerwerk, goede script en levensechte situaties. Dit is waar: dit is een gedragscursus die iedereen in de media nu binnen twee weken moet doen. Eerste casus.
Acteur 1: Luister Aisha, ik zit er niet op te wachten dat we Loraine gaan vragen voor dit nieuwe programma. Ik bedoel: ze wil dat we haar met hen aanspreken. Ik vind dat veel te ingewikkeld.
Acteur 2: Loraine heeft ontzettend veel te bieden voor dit programma! Die past hierbij.
Acteur 3: Het is wat Luca zegt: het is veel te ingewikkeld. Loraine moeten we niet meer vragen voor programma's. Dat levert alleen maar gedoe op.
Zoë Papaikonomou: Ik snapte het ergens dat Peter Pannekoek dit uitkiest en helemaal fileert en er grappen over maakt. Het is vreselijk slecht acteerwerk en verder ook niet om aan te zien, maar mediamakers zijn hele moeilijke, best vervelende mensen. Als je die überhaupt iets gaat voorleggen wat ook media is, zullen ze daar standaard iets op te zeiken hebben. Ik vraag me überhaupt af of dit de methode is binnen de NPO en of je niet gesprekken met elkaar moet gaan voeren hierover. Ik vond het een beetje pijnlijk hoe Peter Pannekoek en ook de andere mensen die in de studio zaten dit aanpakten. Het werd helemaal afgemaakt omdat het zo slecht geacteerd was met hele rare voorbeelden. Het sloeg helemaal nergens op. Het was totaal niet realistisch. Deze reacties erop is hoe het op mediaredacties eraan toe zal gaan. Ik maak me zorgen over de kans dat je het alleen nog maar erger maakt met zo'n e-learning. Dan wordt het alleen nog maar vervelender.
One’sy Muller : Je bedoelt dat mediamedewerkers onderling hier grappen over gaan maken?
Zoë Papaikonomou: Precies zoals hij dat doet.
One’sy Muller : Die kans is zeer aanwezig.
Zoë Papaikonomou: Je moet andere vormen gaan vinden om aan die bewustwording te werken. Nogmaals, wat mij betreft moet je heel goed gaan kijken en heel duidelijk gaan maken wat voor consequenties dit gedrag heeft. Anders gaat iedereen hier grappen over maken. Het blijft doorgaan als mensen het idee hebben: er gebeurt mij toch niks.
One’sy Muller : Er zit ook nog een stap voor, want je moet het idee hebben dat je kan aangeven dat er iets is waarop consequenties moeten volgen. Ik denk dat het op een heleboel plekken niet veilig genoeg is om daar wat van te zeggen. Dat blijkt ook uit dat verslag van Villamedia. De NVJ heeft een luistersessie of een gesprek georganiseerd tussen makers van de NPO en Frederieke Leeflang, de voorzitter van de NPO, Peter Kuipers, directeur van KRO-NCRV, en Gert-Jaap Hoekman, hoofdredacteur van NOS Sport. Daaruit blijkt dat mensen allereerst over die e-learning zeggen: daar hebben we helemaal geen tijd voor. De montage wacht. Ze zeggen ook dat er ruimte gecreëerd moet worden, zodat medewerkers met elkaar in gesprek gaan over de definitie en het scheppen van een veilige werksfeer. Je moet het idee hebben dat je dingen kan aangeven.
Ik vraag me af of dat iemand die met hen aangesproken wil worden het grote probleem is hierin. Dat is misschien niet een perfect voorbeeld. Ik las ook een voorbeeld van iemand die met een nietmachine gooit. Als jij niet durft aan te geven dat jij dat niet fijn vindt, gaan er ook geen consequenties zijn voor diegene die met de nietmachine gooit.
Zoë Papaikonomou: Er kwam ook goed naar voren in dat Villamedia stuk dat mensen helemaal niet het gevoel hebben dat ze hier tijd voor hebben. Als je nu als NPO en andere verschillende omroepen zegt: dit vinden wij heel erg belangrijk. Dit gaat zo niet langer. Dat soort uitspraken. Al die bestuurders zijn het erover eens, maar die zitten niet op die werkvloer. Dan moet je ook hard gaan ingrijpen in de tijdschema's en mensen de ruimte geven om het hier over te kunnen hebben. Anders kan je al niet eens ergens beginnen. Er is nu meer inzicht door die Commissie van Rijn. Dat kan je ook per omroep zelf doen, maar er is zo veel meer duidelijk over wat er gebeurt. Je kan daar aan gaan werken, maar mensen die al bijna geen tijd hebben verplichten om een e-learning te doen, die vervolgens ook nog eens heel slecht in elkaar zit, die je dus aan mediamakers gaat voorleggen, is niet de methode.
Ik zie dit overigens in heel veel andere vakgebieden ook. Dan wordt er van de daken geschreeuwd: we gaan er van alles aan doen! We vinden het allemaal zo erg en weet ik het allemaal. Vervolgens krijgen mensen daar helemaal geen tijd voor en is het nog steeds niet belangrijk genoeg. Op het moment dat je een wat betere gedrags- en werkcultuur krijgt met elkaar, gaat dat je uiteindelijk tijd en geld schelen. Dat gebeurt als mensen elkaar soms durven aan te spreken als iemand zich niet goed gedraagt. Als je het gevoel hebt dat je je perspectieven kan inbrengen en er op een bepaalde manier met elkaar wordt gesproken over: wat zijn onze grenzen? Of het qua humor of iets anders gaat. Uiteindelijk kan je dan ook sneller met elkaar schakelen.
Zoë Papaikonomou: Al die omroepen willen "meer divers worden", maar een logisch gevolg van meer divers worden is dat je meer verschillen binnenbrengt. Daar word je beter van, maar dan gaat er ook meer ongemak en conflict ontstaan. Op het moment dat je daar niet goed mee kan omgaan, gaan mensen weg. Er hebben al zoveel goede mensen de journalistiek verlaten door dit soort werkculturen en de discriminatie die daaruit voortkomt. We kunnen er weer eindeloos over doorgaan, maar het raakte mij een beetje, hoewel ik heel goed begreep dat ze in Dit was het nieuws die online cursus aanpakten. Het deed me ook een beetje zeer, omdat ik weet dat dit precies is hoe erover gepraat gaat worden op redacties. Dan sla je niet alleen de plank mis, maar maak je het ook nog erger.
Ik geloof dat jij weer een gevalletje had: uitspraak, wat is het toch moeilijk?
One’sy Muller: Danzel Silos, ook bekend onder zijn artiestennaam Bigidagoe, overleed eind februari. Hij is doodgeschoten. Veel te jong overleden. Volgens mij was hij 26 of 27. Er waren twee dingen die mij opvielen in de berichtgeving. Blijkbaar is zijn artiestennaam heel erg moeilijk om uit te spreken.
Nieuwslezer: De politie onderzoekt samen met justitie de dood van de zesentwintigjarige Danzel Silos, ook wel bekend als rapper Bigadagoe.
One’sy Muller: Bigadagoe is dus niet wat je hoort te zeggen. Het is Bigidagoe. Ik weet niet wat biga is. Nee, ik weet wel wat biga is. Biga is een soort van afkorting voor iemand die heel groot is in Sranantongo. Wat mij ook opviel aan de berichtgeving is dat er meteen de link werd gelegd tussen zijn overlijden en dat ‘ie rapper was. Een paar koppen: Danzel Silos, rapper Bigidagoe, 26, van rapformatie Zone 6, doodgeschoten bij station Sloterdijk. Dat is heel feitelijk. Deze ook: rapper Bigidagoe doodgeschoten. Nog geen verdachte aangehouden. Ik ga toch even deze van Het Parool zeggen: zijn klatergouden gangsterleven werd Danzel Silos, rapper Bigidagoe, fataal. Heb jij de dader gesproken dat je dit weet? Het kan, maar ik vind ook dat die parallel die getrokken wordt tussen rap en schietpartijen - dat zie je best vaak terugkomen, ook in berichtgeving - niet terecht is.
Zoë Papaikonomou: Ook sowieso los van of er een verband is: klatergouden gangsterleven, hou toch op. Daar hou ik niet van. Als je een voorbeeld van framing wil, kan deze meteen de schoolbanken voor de journalistiek in. Alsjeblieft. Doe er wat mee. Heel typerend.
One’sy Muller : Dit is al van een tijdje geleden, maar ik heb hem toch even bewaard omdat ik dacht: dit is weer een typisch voorbeeld van hoe wij worden gevoed met ideeën over in dit geval rapmuziek. Je moet je er wat bewuster van worden dat dat gebeurt.
We gaan van moorden naar sport!
Zoë Papaikonomou: Wat een heerlijk bericht.
One’sy Muller : Sorry. Dan doe ik het nog een keer.
Zoë Papaikonomou: Dat is toch lekker?
One’sy Muller : Lieve luisteraar, elk bruggetje is mooi. Dat moeten we zo laten. Sterker nog, ik doe er nog een bruggetje bij. We gaan naar beaver shots. Voor wie niet weet wat dat is, ligt je dat toe?
Zoë Papaikonomou: Ja. Dat is een mooi frontaaltje van de vulva, punani, of het kan ook een penis zijn. Ik raak even verstrikt in het beaver shot. Dat maakt ook helemaal niet uit. We kregen weer een goede tip van een van onze vaste luisteraars, kunstenares Airco Caravan, waarvoor weer dank, Airco. Zij tipte een foto van turnster Lieke Wevers in Het Parool. Dat stuk bleek overigens overgenomen te zijn door Trouw. Op die foto zie je Lieke Wevers die aan de rekstok aan het turnen is. Die doet dan zo'n spreidstand met haar benen. Ik ben het nu aan het uitbeelden. Ik hoop dat je als je nu luistert daar een beeld van hebt. We weten allemaal wat voor soort type pakje turnsters aan hebben. Daar zat nog net een heel klein lapje over de vulva, maar laten we eerlijk zijn: dat is niet heel veel. Het was een frontaal shot, dus je kijkt zo letterlijk de punani in. Airco mailde: hebben jullie deze al gezien? Beaver shot. Zucht. Dan gaat het ook nog eens over grensoverschrijdend gedrag.
Nog heel even een kleine toevoeging daarbij: dat gaat om de vader van Lieke Wevers die daarvan is beschuldigd. Die had een rol binnen het turnteam. Ik ben heel slecht in die rollen. Misschien was hij een coach. Hij is overigens ook weer vrijgesproken, maar hij is onderdeel van het verhaal. Airco zag ook dat ze online een veel nettere foto hadden gebruikt. Begrijp me niet verkeerd. Dit is geen vulva shaming, maar - het is heel interessant - dit gaat meer om: hoe brengen we mannelijke en vrouwelijke sporters in beeld? Ik dacht: ik ga even googelen. Toen heb ik een van onze topturners, Epke Zonderland, gegoogeld.
One’sy Muller: Daar werd vooral gefocust op de armspieren waarschijnlijk.
Zoë Papaikonomou: Precies, maar je ziet hem ook allerlei spreidstand toestanden doen, maar hij heeft een broek aan. Dat is een heel ander verhaal. Laten we wel wezen: deze mensen zijn hun sport aan het uitoefenen. Het is een bekend gegeven dat we het bij bepaalde sporten een heel goed idee vinden dat de vrouwen minimaal gekleed zijn.
One’sy Muller: Beachvolleybaaaaal!
Zoë Papaikonomou: Bijvoorbeeld. Even een uitstapje hieraan gerelateerd, want dat is ook interessant. De Olympische Spelen komen eraan. Nike ontwerpt de pakken voor het Amerikaanse sportteam. Toen kozen ze twee voorbeelden voor de atletiekteams die ze hadden ontworpen. Bij de mannen was dat een keurig strak pak tot over de knie, geloof ik, of tot net boven de knie. Voor de vrouwen was het een soort tijgerpoesbadpak.
Een tijgerpoes. Bestaat dat? Ik zeg het anders, maar je kent het. Het is weer helemaal terug. Lekker hoog uitgesneden tot boven de heupjes. Ze hebben andere keuzes, maar het is heel interessant om te zien dat dat dus voor de atletiekdames wordt uitgekozen. Er kwam begrijpelijk dus kritiek op: dat sport helemaal niet lekker. Hilarische grappen: wat als mijn tampontouwtje eruit hangt? Of: dan moet ik mijn hele schaamstreek en trouwens ook vulvastreek scheren. Ik kwam erop doordat jij het had over de bikini's van de beachvolleybal dames. Hier had iemand een stuk over geschreven en een oud beachvolleybalster zei: ik heb er geen problemen mee. Ik vond het lekker zitten en ik ben eraan gewend.
One’sy Muller : Dat is net als vrouwen die dan zeggen: ongewenste intimiteit. Ik heb het nooit meegekregen.
Zoë Papaikonomou: Ik heb er geen last van. Quota. Stom. Het is heel typisch dat we toch steeds voor vrouwen bepaalde pakjes ontwerpen die er zo uitzien. Daar zit een enorme lange seksistische geschiedenis achter. Wij proberen met deze podcast ons steentje bij te dragen, maar Airco is lekker de fotoredactie van Het Parool gaan mailen. Dat vind ik heel mooi. Daar ben ik heel blij om. Die zeiden iets in de trant: onze vrouwelijke beeldredacteur van dienst vond het ook ongemakkelijk, maar andere opties waren slechter uit deze set foto's, dus heeft ze toch maar deze keuze gemaakt. Dan denk ik: slecht verhaal, maar oké.
Ze had ook de fotograaf gemaild. Die kwam met een heel verhaal over hoe moeilijk het is op zo'n moment om allemaal foto's te maken, maar hij neemt het mee. Dat is ook zo'n bekende: bedankt voor je feedback. Ik neem het mee. Hij heeft in ieder geval gereageerd. Het is aangekaart en het zet mensen toch tot denken aan. Ik heb nu een heel lang verhaal daarover verteld. Hoe kijk jij ernaar?
One’sy Muller: Ik heb het zelf niet gezien, want het was dus in het fysieke Parool?
Zoë Papaikonomou: Ja, en in Trouw dus waarschijnlijk.
One’sy Muller: Ik denk bij dit soort dingen altijd: er zijn dus meerdere stappen in dit verhaal waarop iemand had kunnen ingrijpen en dat is wederom niet gebeurd.
Zoë Papaikonomou: Dat blijft verwonderlijk. Ik was nog benieuwd. Op zich was het eerlijk in die mail dat er werd gezegd: onze vrouwelijke beeldredacteur vond het ook ongemakkelijk, maar het was uiteindelijk toch de beste foto. Dat vind ik ook fascinerend, omdat er dus online ook een andere, meer vanuit het gezicht genomen, foto stond. Nu ga ik gissen, beste luisteraar. Disclaimer. We hadden het net over: durf je het ongemak aan te kaarten? Durf je dit soort dingen bijvoorbeeld ook te zeggen zonder dat je bang bent dat je van zeurder of zeikerd wordt beschuldigd? Daar ben ik dan ook nieuwsgierig naar.
One’sy Muller : Met tijdsdruk zal het ongetwijfeld ook weer te maken hebben.
Zoë Papaikonomou: Zo langzamerhand is dat de continue die je steeds krijgt, zeker vanuit nieuwsmedia: we moesten snel, snel, snel, snel. Dan denk ik: produceer anders eens wat minder.
One’sy Muller : Daar koopt iemand die er last van heeft helemaal niks voor, want die heeft er niet maar eventjes last van. Als jij met bepaalde framing beelden of ideeën de wereld in helpt, heb ik daar last van. Ik koop er niks voor dat jij weinig tijd had.
Zoë Papaikonomou: Daarom. Nogmaals Airco, bedankt voor je tip.
One’sy Muller: Tijd voor een dienstmededeling!
Zoë Papaikonomou: We waarderen het enorm dat je naar onze podcast luistert. Deze maken we zonder er iets aan te verdienen, omdat we het belangrijk vinden dat dit geluid er is.
One’sy Muller: Vandaar dat we ook altijd aan het eind vragen of je vriend van de show wil worden. Dat betekent concreet dat we je vragen of je financieel iets kan missen, zodat wij anderen kunnen betalen om bijvoorbeeld de social media posts te maken of om de podcast te transcriberen - dat is een moeilijk woord - zodat ze voor iedereen toegankelijk zijn.
Zoë Papaikonomou: En bijvoorbeeld om onze gasten een kleinigheidje te sturen als bedankje. Vind jij het dus waardevol wat we doen, overweeg dan om ons eenmalig, maandelijks of jaarlijks te ondersteunen via www.vriendvandeshow.nl.
One’sy Muller : Einde dienstmededeling!
One’sy Muller: We kregen via onze insta @bontewaspodcast ook nog een andere tip binnen van een nieuwe luisteraar. Jij was laatst te gast bij DAMN, HONEY.
Zoë Papaikonomou: Dat was enig.
One’sy Muller : Daarin heb je het gehad over de functie van de media, wat ze zouden moeten doen. Berend heet ‘ie, is dus via DAMN, HONEY bij ons terechtgekomen. Die zei: ik heb veel geluisterd deze week. Fijne podcast. Bedankt voor het werk dat jullie doen. Ik kwam iets tegen wat jullie misschien interessant vinden. Vorige week was er een pro-Palestina conferentie in Berlijn, die hard is neergeslagen door Duitsland met meer dan 900 agenten. Ik heb hier nul Nederlands nieuws over gezien, hoewel het volgens mij ook een belangrijk perspectief is voor Nederland, ook gezien recente berichten qua druk op het demonstratierecht. Al Jazeera had het besproken. Hij zei: misschien interessant. Jullie hebben er in ieder geval een nieuwe luisteraar bij. Dank je wel, Berend, in ieder geval voor de tip.
Zoë Papaikonomou: Welkom.
One’sy Muller: Leuk dat je luistert. Blijf dat zeker doen en blijf ook tips doorsturen. Dit is heel erg aan de hand. Over pro-Palestina of anti-genocide demonstraties zijn de Nederlandse media best stil.
Zoë Papaikonomou: Ik vond dit weer een heel goed, maar dus schrijnend voorbeeld van hoe bepaald nieuws helemaal genegeerd wordt. We hadden zelf ook op Bonte Was Doet Eindredactie een andere. Dat werd dan wel gemeld. Er zijn nu op universiteiten in de Verenigde Staten heel veel protesten tegen het Amerikaanse pro-Israëlische regeringsbeleid. Ik probeer het zo specifiek mogelijk te zeggen, want daar zijn die demonstraties tegen, maar ook tegen genocide. De NOS noemde dat onlangs: anti-Israël betogingen op universiteiten Verenigde Staten worden steeds feller. Dat hebben wij verbeterd. We hebben Israël doorgekruist en er anti-genocide betogingen van gemaakt. Dat leek me in ieder geval iets dichterbij komen. Dat is dus iets heel anders. Op het moment dat je anti-Israël betoging zegt, is dat feitelijk fout. Dat is het niet. Dat vind ik sowieso kwalijk. Het is feitelijk niet kloppend, maar je doet daar wat mee.
Airco Caravan, daar is ze weer, had een mooie toevoeging onder deze post. Ze zei: in het artikel staat ook nog dat veel Joodse studenten zich geïntimideerd zouden voelen, maar dat is niet waar. Dat moet eerder enkele Joodse studenten zijn, want er zijn vooral heel veel Joodse studenten die meedoen aan deze protesten. Dat is even een heel ander verhaal. Er was ook een andere toevoeging op LinkedIn. Dit kwam van Soula Notos. Dat had ik in eerste instantie nog niet eens gezien, maar ze zei heel terecht: er staat dat die betogingen steeds feller worden, maar nu lijkt het alsof die felheid vanuit de demonstranten komt, maar dat gaat veel meer over de politie die heel hard optreedt. Ik vond dit in z'n geheel een behoorlijk pijnlijk voorbeeld van hoe je dan als, in dit geval toch een groot belangrijk medium, de NOS, heel erg meewerkt aan een bepaalde framing. Met alle gevolgen van dien.
One’sy Muller: Die zijn er aan alle kanten.
Zoë Papaikonomou: Ik vind dat je hier mede polariseert, terwijl als je andere taal kiest, dat helemaal niet nodig is.
One’sy Muller: Of feitelijk juist bent. Dat zou kunnen.
Zoë Papaikonomou: Zullen we maar even naar wat vrolijkers gaan?
One’sy Muller: Laten we dat doen, want ik heb een hele toffe tip. Allereerst, de ramadan is afgelopen, en ik heb met heel veel plezier naar het programma Villa Ramadan gekeken. Dat is een programma van presentator Karim Amghar, die mensen ontving in een villa. Ik zeg mensen, maar dat waren allemaal moslims. Dat waren volgens mij drie afleveringen waarin hij met vijf of zes verschillende mensen ging praten over hoe zij de ramadan beleven. Dat kan zijn van iemand die bijvoorbeeld het voor het eerst deed of iemand die het altijd alleen doet omdat ze geen andere moslims in de omgeving heeft. Het waren allerlei soorten verhalen.
Wat ik zo mooi vond aan die serie, los van dat ik het interessant vond om te zien, was dat er blijkbaar in Nederland heel veel verschillende soorten moslims zijn. Het was van alles. Er was een Surinaamse dame, en dan bedoel ik niet Surinaams-Hindoestaans of Surinaams-Javaans, want die zijn vaker moslim, maar een beetje moksi-achtige, gemengde dame. Er waren ook bekeerde mensen. Dat zie je vaker. Een Molukse moslim heb ik gezien, een Soedanese moslim, een Somalische moslim. Iedereen. Voor een heleboel mensen in de moslimgemeenschap zal het helemaal geen verrassing zijn dat er zoveel diversiteit is onder moslims, maar ik dacht: die redactie heeft dus heel goed laten zien dat er zoveel diversiteit is. Ik wilde ze daar even een pluim voor geven.
Zoë Papaikonomou: Leuk. Dat geldt overigens ook voor Suhoor stories.
One’sy Muller: Jaaa, mijn collega Nora!
Zoë Papaikonomou: Volgens mij waren zij ook in The Guardian gekomen.
One’sy Muller: Te gek.
Zoë Papaikonomou: Wij zijn altijd heel streng. Terecht, want het is nodig. We geven onszelf maar even een pluim. Tip: luister naar Bonte Was! Je ziet toch daar wat verbetering. Ik heb nog van dat soort items moeten maken bij AT5. Ik verzette me daar altijd tegen, maar het was dan toch altijd dat het heel eendimensionaal was. Je moest alleen maar uitleggen: tijdens de ramadan mag je niet eten. Dan doe ik altijd dat stemmetje erbij, want ik kan het niet meer. I cannot anymore. It's not possible anymore.
One’sy Muller: Maar het gaat steeds beter.
Zoë Papaikonomou: Het gaat wat beter. In ieder geval weet ik ook dat Nora en Karim het proberen, net zoals veel toffe mensen die achter de schermen zitten. We hebben het al een paar keer over de gezelligheid binnen de NPO gehad, maar zij die dus toch in die wereld dit voor elkaar boksen. Dat is een mooi iets.
One’sy Muller: Dan heb ik nog een kijktip. De vakantie komt eraan. Misschien is die al geweest als je dit luistert, maar dat maakt niet uit, want er is altijd tijd om series te bingen. Het is een serie die Omroep Zwart heeft aangekocht. Het heet Dreaming Whilst Black. Heb je hem gezien?
Zoë Papaikonomou: Nog niet, maar het staat op mijn to-do list. Ik wil het heel graag zien.
One’sy Muller: Op je te kijken lijst?
Zoë Papaikonomou: Op mijn kijklijst.
One’sy Muller : Het is zo'n grappige serie. Het is zo herkenbaar allereerst. Het gaat over Kwabena. Dat is iemand die films wil maken. Hij heeft een heel mooi idee voor een film over zijn, volgens mij, ouders uit de Windrush generation die naar Engeland zijn gekomen. Hij wil daar een soort mooi liefdesverhaal over vertellen. Dat idee is helemaal klaar, alleen moet hij het nog aan iemand verkopen om te kunnen maken. Hij heeft daar geld voor nodig. Ondertussen werkt hij bij een uitzendbureau met verschrikkelijke collega's. Uiteindelijk gaat hij daar ook weg. Super cringe momenten zitten erin net als super racistische momenten. Het was heel leuk om naar te kijken.
Ik herkende heel veel. Bijvoorbeeld een scène dat hij zijn eten heeft en dat een andere witte collega zegt: wat ruikt dat kruidig. Dat soort dingen. "Het ruikt heel sterk. Misschien dat je het ergens anders kan gaan opeten, want we eten niet op de redactie." Ik noem alles een redactie. "We eten dat niet op de werkvloer." Dan ziet hij dat andere witte collega's op de werkvloer eten, maar die eten dingen die iets minder smaakvol zijn. Dan gaat hij naar de kantine. Daar zit de enige andere collega van kleur haar eten op te eten. Dat soort dingetjes. Het enige kritische punt of kritische noot die ik heb bij de serie is dat alle witte mensen in de serie een beetje de slechteriken waren. Ze waren allemaal openlijk of niet openlijk racistisch. Ze waren allemaal clueless. Toen dacht ik: daar had misschien iets meer diversiteit in gekund. Verder was het supertof.
Zoë Papaikonomou: Het is een beetje een omdraaiing, want het was heel lang andersom.
One’sy Muller : Misschien is het bewust. Dat zou ook kunnen, maar dat viel me op. Verder is het hartstikke leuk om naar te kijken. Het zijn volgens mij afleveringen van een half uur of zo, dus daar ga je ook best snel doorheen. Dat is mijn kijktip: Dreaming Whilst Black. Bedankt Omroep Zwart voor het aankopen.
Zoë Papaikonomou: Precies. Lekker bezig. Dan even iets leuks.
One’sy Muller: Nog iets leuks?
Zoë Papaikonomou: Ja, nog meer leuks. Het is ongelooflijk! Wat zijn we leuk dit keer. Wij bestaan dit jaar vijf jaar.
One’sy Muller: Hiep hiep hoera!
Zoë Papaikonomou: Sowieso hopen wij richting de zomer een hele mooie uitzending te maken met een special guest star. We dachten: misschien is het ook leuk om een uitzending te maken met twee van jullie, dus vaste luisteraars, die het nieuws consumeren en ideeën hebben over hoe je ook als consument - net als dat Airco bijvoorbeeld redacties mailt - ook je steentje kan bijdragen en de media scherp kan houden, om daar dan samen een feestelijke uitzending van te maken.
One’sy Muller : Dat zouden wij heel erg leuk vinden. Als jij denkt: daar heb ik oren naar - dat hoeft niet fysiek. Dat vinden we leuker, want dan kunnen we je in de ogen aankijken - laat het ons even weten via een DM op @bontewaspodcast. Met deze uitnodiging aan jou zijn we aan het einde gekomen van deze aflevering van Bonte Was Podcast. Afhankelijk van waar jij luistert, kan je ook onze liveshows horen. Misschien zijn dat de volgende afleveringen die je hoort. Anders is de volgende aflevering, denk ik, ons vijfjarig jubileum. Beluister ook onze vorige aflevering, waarin we met Sahar Shirzad bespraken hoe belabberd de berichtgeving over mensen met een vluchtverleden helaas vaak is.
Sahar Shirzad: Er gebeurt iets heel gevaarlijks hier. Ten eerste erkennen we niet hoe eng en fascistisch de partij is die gewonnen heeft en wat voor middel zij hebben gebruikt. De media denkt niet massaal: wij gaan niet meer meedoen aan die middel die deze fascistische partij gebruikt, dus het totaal ontmenselijken van mensen op de vlucht. Dat doen zij niet. Zij gaan mee met de tendens vanuit de politiek en dat is heel kwalijk. Dan komt het punt: hoezo ga jij je huiswerk niet doen als Yeşilgöz zegt: heel veel? Zoek het uit. Ga naar de IND. Zorg dat tijdens de verkiezingen er een versneld proces komt in het uitvogelen wat precies de cijfers zijn waarop ons kabinet van een heel land op gevallen is? Dat komt nu pas, een paar weken geleden, boven water, nadat PVV succesvol daar gebruik van heeft gemaakt.
Zoë Papaikonomou: Dit was Bonte Was Podcast. Abonneer je op onze podcast via je favoriete podcastapp en laat, als dat kan, ook een recensie of sterren achter. Dat maakt het voor anderen makkelijker om Bonte Was Podcast te vinden.
One’sy Muller: Als jij voorbeelden hebt van missers of opstekers en wil jij bij die club mensen horen die ons helpt met deze podcast te maken, volg ons dan op Instagram via @bontewaspodcast en geef ze daar aan ons door.
Zoë Papaikonomou: Dank aan al onze betalende vrienden. We love you. Wil jij bij die te gekke club horen die ons helpt deze podcast mogelijk te maken? Wordt dan ook vriend van onze podcast door eenmalig of vaker te doneren via www.vriendvandeshow.nl/bontewaspodcast.
One’sy Muller: Dahahaag!
Zoë Papaikonomou: Doeidoeidoeidoei.
Vluchteling, asielzoeker, overlastgever, derdelander; de benamingen in media voor mensen die op de vlucht zijn (geweest), zijn niet best. Waarom ze zo schadelijk zijn, vertelde onze gast Sahar Shirzad, jurist, kritisch denker en mensenrechtenactivist die zich hard maakt voor mensen met een vluchtverleden. Natuurlijk bespraken we uitgebreid hoe ze zelf ineens ‘nieuws’ werd tijdens haar toespraak op de Klimaatmars vorig jaar november en hoe het nu met haar gaat.
We vroegen ons hardop af waarom journalisten zo weinig kritisch zijn op politici. Beluister de aflevering voor het antwoord en geniet ook van ons Hardnekkige Vlekkenkwartet waarin we discutabele koppen onder de loep nemen, niet zo goed weten of een serie over de bewoners van een asielzoekerscentrum nou nodig is en hoe berichtgeving over de spreidingswet continu wordt geframed als een ‘probleem’.
Bekijk hier de slechte koppen en foto’s van De Volkskrant:
en
Bekijk hier de goede kop en foto van het NRC:
Lees hier het artikel van De Correspondent over de leugens van minister Yesilgöz:
Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via [email protected].
De eerste maand van 2024 is voorbij en daarom hebben we in de eerste Bonte Was van het nieuwe jaar weer genoeg te bespreken! Hoe realistisch is het om een awardcategorie genderneutraal te maken? We delen voors en tegens van deze maatregel van de RadioRing-organisatie. Over voor en tegen gesproken: de documentaire Megan Thee Stallion vs Tory Lanez: Five Shots laat heel goed zien hoe je als mediamaker de macht hebt om iemands mening, of groter nog: de publieke opinie, te sturen.
Helaas begrijpen media nog steeds niet zo goed hoe ze nou correct moeten berichten over femicide en ‘tr**stmeisjes’. Daarom pakte Zoë haar paarse pen om de krantenkoppen hierover aan te passen in onze nieuwe rubriek ‘Bonte Was Doet Eindredactie’.
Heb jij ook een tip voor een kop die wel wat eindredactie kan gebruiken? Volg ons dan op Instagram via @bontewaspodcast en geef hem daar aan ons door. Wil je graag onze Bonte Wasjes steunen en ‘Vriend van de Show’ worden? Dat kan! Overweeg om eenmalig, maandelijks of jaarlijks te doneren via www.vriendvandeshow.nl/bontewaspodcast.
Interessante links:
*Waarom de eXit op Twitter van KRO-NCRV niet laf is van: https://www.villamedia.nl/artikel/column-de-exit-van-kro-ncrv-is-allesbehalve-laf
*Dit is de trailer van Megan Thee Stallion vs Tory Lanez: Five Shots: https://www.youtube.com/watch?v=zgU7Ehe6NeI
*Dit is het stuk van Atria over femicide: https://atria.nl/nieuws-publicaties/geweld-tegen-vrouwen/wat-is-femicide/
Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via [email protected].
Transcript:
VOICEOVER VROUW: Audiohuis
ONE'SY: Dit is Bonte Was Podcast
Zoe: Uw favoriete wasprogramma over mediamissers én opstekers
ONE'SY: Ik ben ONE'SY Muller
ZOË: En ik ben Zoë Papaikonomou. En dan is het ineens 2024 en start alweer ons vijfde seizoen!
ONE'SY: Jaa, we draaien echt al een tijdje mee he?
ZOË: Nou!
ONE'SY: Om ons jubileum te vieren, gaan we later dit jaar nog een terugblikaflevering maken. Dus mocht je een favoriet moment of favoriete gast nog een keer willen terug horen, laat het ons dan effetjes weten via Instagram!
ZOË: Ja, zeker doen, want we hebben zoveel mooie afleveringen gemaakt. Deze aflevering zijn we als vanouds met zijn tweetjes. we hebben natuurlijk weer van alles te bespreken. We hebben ook een nieuwe rubriek ‘bonte was doet eindredactie’. Hadden we al aangekondigd in het in het vorige jaar. Maar we beginnen met transfernieuws! Vertel ONE'SY…
ONE'SY: Ja, ja, ja, ik heb vorig jaar december afscheid moeten nemen van de middagshow die ik presenteerde bij Sublime, maar ik heb goed nieuws, want ik ga bij NPO Blend aan de slag. Ja, ik word daar één van de twee hosts van de nieuwe middagshow op de zender en NPO Blend is, een nieuwe zender die sinds even kijken, begin november is aangegaan het is eigenlijk een zender voor alle mensen die wel van FunX hielden, het oude FunX, maar daar nu eigenlijk te oud voor zijn. Dus de doelgroep is 35, 55. Nou, daar vallen wij perfect in.
ZOË: Voor mij, voor mij!
ONE'SY: lacht. En dan die natuurlijk houden van r&b, nu soul en hip op en een beetje aanverwante stijlen dus ja, dan ga ik lekker de middag zo doen met sidekick en ik heb er heel veel zin in.
ZOË: Nou, wat te gek! En gaan we je elke dag horen? Wat ga je, ga je nog, ontvang je gasten?Kan je nog iets meer vertellen?
ONE'SY: Ik ga de woensdag, donderdag en vrijdag doen van 17 tot 19, en ik heb dan op de woensdag en donderdag als sidekick, Howard Komproe.
ZOË: Hè gezellig.
ONE'SY: Ja, altijd gezellig en we gaan het vast heel veel over eten hebben. En op de vrijdag Nora Akachar, heel leuke dame dus…En de maandag en dinsdag doet mijn collega Aashna Sewpersad. Samen met Murth Mossel als sidekicj dus een heel erg leuk team.
ZOË:Hier en hier houden we ook van, hè, de vrouwen, de eerste host en de mannen de sidekicks.
ONE'SY: precies, zo doen wij dat.
ZOË: Zo doen we dat. Ja, lekker zeg, nou gefeliciteerd en nou, dat is om iets om naar uit te kijken.
ONE'SY: NPO Blend dus.
ZOË: Oké, we gaan het nieuws maar weer eens induiken, wil jij beginnen?
ONE'SY: Ja, ja, ik blijf even bij de radio. We nemen deze aflevering op op vrijdag 26 januari en gisteren was de uitreiking van de radioring. Dat is een publieksprijs voor radio in Nederland. Er worden o.a awards uitgereikt voor beste programma, beste podcast, beste zender én voor beste presentator.
Nu had de organisatie vorig jaar bedacht: we gaan die laatste categorie genderneutraal maken en daar spraken radiomensen zich toen al over uit, en dit jaar gebeurde dat ook, want je raadt het al, d’r was van alle vijf de genomineerden…
ZOË: Nou, dat waren vast allemaal vrouwen en non-binaire personen.
ONE'SY: Er zijn alleen maar mannen genomineerd en voor de duidelijkheid, dat betekent dus dat zij de meeste stemmen van het publiek hebben gehad, hè. Het is een publieksprijs, dus als er iemand de schuld moet hebben, dan dan zijn het de stemmers.
ZOË: Ja, maar zo werkt het toch niet helemaal, want stemmers worden ook gevoed door normen die we al heel lang hebben. En wat zogenaamd goed is, hè. We zijn natuurlijk heel erg gewend aan mannenstemmen op de radio.
ONE'SY: Ja, een heleboel vrouwen zeggen dat ook, hè, van ik luister liever naar een man. Nou ja, en en dat is voor de zichtbaarheid van vrouwen op de radio natuurlijk helemaal geen goede zaak dat er vijf mannen genomineerd waren als beste presentator. Vorig jaar waren er volgens mij wel twee genomineerd, niet gewonnen. En het heeft het nieuws gehaald, omdat onder andere Marieke Elsinga die de ochtendshow doet bij Q Music er iets over zei in haar insta stories en Astrid de Jong, die presenteert op radio één uit mijn hoofd of radio vijf, een programma al heel lang en die heeft een een radioprijs voor vrouwen in het leven geroepen. Nou ja, en wat wordt er dus in de media van gemaakt? Marieke vindt het niet goed, terwijl er heel veel vrouwen zijn die het jammer vinden dat die categorie niet meer bestaat. Dus los van dat het feitelijk niet klopt, vind ik het ook best wel gevaarlijk, want heel veel mensen projecteren dus al hun stront, om het maar even zo te zeggen, op haar.
ZOË: Dat is niet…
ONE'SY: En ja, dat dat dat vond ik, vond ik heel vervelend.
ZOË: Want er is ook een tegenprijs in het leven geroepen.
ONE'SY: Ja, dus door Astrid, onder andere door Astrid de Jong, en daar kwam natuurlijk ook veel kritiek op, want er zijn ook regionale radiovrouwen en er zijn nieuwslezers en nou ja goed, de groep is dus heel groot blijkt, maar we zijn blijkbaar wat minder zichtbaar.
ZOË: En kijk het hele idee natuurlijk om die prijs, hè, om die categorie presentator genderneutraal, gendervrij te maken is natuurlijk omdat bijvoorbeeld non-binaire mensen zich niet goed gezien vinden in die binaire categorieen man-vrouw. Dat is natuurlijk ook wel begrijpelijk.
ONE'SY Ja, ja, ja, zeker, maar we leven nog niet in een perfecte wereld. Dus hè, als als de wereld perfect was, dan zou het allemaal niet uit moeten maken. Maar als ik zo on the top of my head denk aan non-binaire presentatoren op de radio, dan denk ik aan Lara Billie Rense. En dat was het. ja en daarbij denkt
Dus zoveel zijn het er ook nog niet. En de… in een perfecte wereld zou je zeggen: ja, tuurlijk moet het niet uitmaakt, maar het maakt wel uit.
ZOË: Het maakt uit, nee, dat is ook, kijk ik, ik gooi hem er even in, omdat ik wel heel goed die roep snap dat dat de categorieën heel binair zijn en dat niet iedereen zich daar prettig in voelt. Maar we leven inderdaad in een, in een samenleving waarin vrouwen zwaar ondergewaardeerd worden en sowieso heel erg in die in die tegen die norm moeten vechten van mannenstemmen, van dit is de manier waarop we radio maken. Dus er zou ook een andere oplossing voor kunnen zijn bedacht of worden bedacht. Ik weet ook niet per se meteen... Je kan ook een m/x-categorie, vouw/x-categorie maken bijvoorbeeld.
ONE'SY: Luister je mee AVROTROS? Lacht.
ZOË: Ja, precies, nou, ja, dit is natuurlijk wel, dit is wat je gaat krijgen en misschien om even nog even iets historisch aan te halen, je kent me. Nee, maar OneWorld heeft daar bijvoorbeeld ook keer een mooi artikel over geschreven. Maar dat gaat over de wet van Sullerot, dat is een wetenschapper die op een geven moment heeft laten zien dat eigenlijk bijvoorbeeld alle beroepen waar steeds meer vrouwen in gingen werken, denk aan de zorg bijvoorbeeld of denk aan het onderwijs daarmee ging heel snel en de status omlaag van het beroep en de verdiensten. En dat laat dus heel duidelijk zien dat we dat we alles wat door vrouwen gemaakt wordt, nog nog onderwaarderen en dus nu wil je… eigenlijk ben je de ene uitsluiting, de andere uitsluiting mee aan het… Door de ene uitsluiting tegen te gaan, ben je de andere uitsluiting aan het versterken. En ja, ik kan natuurlijk niet voor alle non-binaire personen spreken, maar ik denk ook niet dat zij dat voor ogen hebben. Dus er zijn, denk ik, echt tussenwegen om ervoor te zorgen dat iedereen daarin gezien wordt.
ONE'SY: : Nou ja, op naar volgend jaar he?
ZOË: nou, ik ben wel benieuwd,
ONE'SY: Ja, waar heb jij je aan geërgerd deze de eerste maand van het jaar?
ZOË: Ja, helaas weer over de berichtgeving als het gaat om vrouwenmoord, femicide. Hebben we, hebben het hier natuurlijk helaas ook vaker over. Er zijn echt, nou ja, er worden gewoon ik geloof, om de acht dagen wordt er een vrouw vermoord omdat ze vrouw is in Nederland. En dat betekent natuurlijk ook dat er best regelmatig berichtgeving over is. En je ziet ook dat dat er dan toch nog heel snel veel meer voorzichtigheid is, de term als in de relationele sfeer. Maar er was bijvoorbeeld ook in Duitsland, dat werd, haalde ook groot het nieuws een cassiere vermoord, op heel brute wijze door haar ex-partner doodgeschoten terwijl ze aan het werk was.
En ik ben er helemaal voor dat je niet meteen gaat gissen hè, dus ik snap dat media in eerste instantie wel voorzichtig zijn, maar er waren hele duidelijke aanwijzingen. Ook de politie had dat eigenlijk al bevestigd, dat het haar partner was. Dus vind ik het ook wel wonderlijk waar ze als het… stel, want dit ging om.. stel, het zou zijn gegaan, om iemand met een Arabische achtergrond, want dat zie je vaak wel…
ONE'SY: Dan wordt er heel veel gegist! Geen enkel probleem.
ZOË: Wordt heel veel gegist of het nou over terrorisme gaat of over eerwraak hè, want dat is wel belangrijk om hierbij te noemen. Dan ineens zijn media supergoed in staat om het wel over femicide en vrouwenmoord te hebben. Maar als het over witte mannen gaat die hun partner vermoorden dan vinden we dat als media dus een stuk moeilijker.
Nou, ik gooi er even een kop in, hou je vast, van het algemeen dagblad en ik moet zeggen dat het algemeen dagblad helaas echt grossiert in dit soort koppen waar vrouwenmoord niet in wordt erkend. En sterker nog, nou, ik vind het eigenlijk een beetje bagatelliseren zelfs. Maar goed, ik loop op de zaak vooruit. De kop was: ‘Johan doodde, zijn vrouw. Hij draagt nog steeds zijn trouwring en zet wekelijks bloemen voor haar neer.’ Och, Johan!
ONE'SY: Nou, wat hebben wij toch een sympathie voor die beste man!
ZOË: Maar ik vind het zo gewoon.... Alleen al het woord het woord doodde, dat is niet waar hij vermoordde zijn vrouw, dat, dat is echt het minimale wat je moet doen. En nou ja, waar ik wel benieuwd naar ben, want dit is dus een heel uitgebreid interview met hem en ik denk… ik heb natuurlijk wat wat over gepost en daar kwamen heel veel verschillende reacties op. Er waren echt mensen die zeiden: überhaupt niet doen, interview, moet de de dader geen aandacht geven. Ik moet zeggen dat ik er zelf ietsje anders in zit.
ONE'SY: Ja, dat, dat vind ik ook niet per se. Toch en en ik bedoel ik ben persoonlijk wel nieuwsgierig naar wat iemand beweegt om om zoiets te doen hè. Die die podcast daders is niet voor niets heel populair. Dus ik, ik vind niet dat dat niet zou mogen, maar je moet wel nadenken wat voor platform je iemand geeft of of op welke manier je iemand een platform geeft.
ZOË: Ik zou ook zeggen: echt op welke manier, want hij komt er wel heel gezellig vanaf, terwijl die zelf, als je het hele interview leest ik bedoel, hij is het wisselt een beetje soms, maar vind ik hem ook wel wat bagatelliserend maar hij is ook wel heel, nou ja, heel, terecht, heel streng voor zichzelf zal ik maar zeggen. Kijk wat ik, wat ik wel moeilijk vind, is dat we daders gaan romantiseren. Daarom ben ik heel erg tegen al die Netflix series daarover.
Wat ik hierbij wel denk en dat is volgens mij waarom in dit geval deze Johan zeg maar zijn verhaal vertelt, is omdat hij wil laten zien, ja, dat het, dat het ook kan gebeuren bij mensen die van de buitenkant als heel normaal tussen aanhalingstekens worden gezien en ik denk dat dat op zich goed kan zijn. Maar dan is het echt de manier waarop en ik vind hier dat dat dat in dit geval dus zijn vrouw die vermoord is, trekt dan zo aan het kortste eind, als er zo… die echt op gruwelijke wijze is vermoord, ook. Nou ja, goed, dus ik, ik blijf dit geval maar net zolang herhalen totdat media dit beter gaan doen. Je moet hier veel steviger en feitelijker over berichtgeven. Benoem vrouwenmoord.
ONE'SY: Ja, zodat wij ook gaan doorhebben dat dat het is.
ZOË: exact ja. En voor wie zich nog afvraagt van ja, maar hoe zit dat dan precies? Kennisinstituut Atria heeft heel veel artikelen hierover wat vrouwenmoord precies is en waarom het ook zo belangrijk is om dat te benoemen.
ONE'SY: Linkje doen we in de shownotes. Straks duiken we weer in de, ook helaas weer in de berichtgeving over Palestina en Israël. Maar eerst heb ik een vraag aan jou, Zoë, waarom zit jij niet of niet meer op Twitter?
ZOË: Nou, ik heb heel erg. In het begin, toen het net een beetje ontstond, heb ik er even opgezeten toen dacht ik echt nou één, ik heb echt te veel tekst voor dit platform. Ja, en ik had al wel heel snel in de smiezen dat het een heel erg snel, een vergaarbak van van ranzigheid, racisme, seksisme, hoewel ik ook weet dat mensen er hele mooie community's hebben gevonden. Maar ik, ik dacht echt nou mij niet bellen, toedeledoki, dus ik heb eigenlijk nooit echt een... Ik ben nooit een actieve twitteraar geweest en dat is nog steeds een van mijn beste beslissingen allertijden. Maar waarom vraag je dat nou?
ONE'SY: Ja, nee, ik zit er zelf wel op. Ik ben er overigens ook verplicht opgegaan dat moest toen van FunX, want ik moest mezelf wat meer online profileren.
ZOË: Oh ja.
ONE'SY: Maar ik gebruik hem nu vooral om mijn volkskeuken recepten te delen.
ZOË: Lekker ja.
ONE'SY: en om petities die ik heb getekend, te delen.
ZOË: ook handig.
ONE'SY: Ja, toch ja, als ik, ja, als ik iets doe of als ik zie dat iemand iets iets heeft gezegd, waar ik het mee eens, dan retweet ik dat of repost heet dat tegenwoordig of herciteren, weet ik veel. Maar nou ja, dat heb je natuurlijk wel meegekregen dat KRO-NCRV eerder deze maand besloot te stoppen met Twitter nadat Akwasi meedeed aan de slimste mens weer walgelijk racistisch werd bejegend daar. En de omroep wilde een signaal afgeven. Toen was er een item bij Nieuwsuur waarin twee mensen aan het woord werden gelaten. Die vonden dat KRO-NCRV dat niet had moeten doen. De een die vond het laf. Want die zei van
ZOË: Ja, oh dat gaan we dat weer krijgen.
ONE'SY: En die ander die zei, ja anders krijgen haatroepers helemaal geen weerwoord meer als je eraf gaat. Nou ja, zoals jij al terecht zei, wie heeft daar zin in? Ja, ik niet. Ik heb zelf ook een keer Twitter op slot gegooid. Ik deed toen met een collega een programma over racisme op Radio 2. En ik vermoedde al dat dat niet helemaal lekker zou lopen. Dus ik heb hem op slot gegooid. Hij heeft dat niet gedaan. En hij kreeg inderdaad heel veel reacties. Maar wat vind je ervan dat een publieke omroep van zo'n medium afgaat?
ZOË: Nou, ik vind het op zich wel een sterk signaal hoor. Kijk, ik snap wel, het hele argument met laf, denk ik echt, nou steek dat maar in je hol. Excuse my French. Maar ik snap wel het, dan krijgt haat helemaal geen tegengas. Maar dat krijgt het nu ook niet. Laten we niet doen, die mensen zitten heel erg in een bubbel. En zijn daar elkaar heel erg lekker… En dat heb ik zelf ook al een aantal keren dat ik het zelf heb moeten meemaken.
Of dat Facebook is ook zo'n plek waar ik dan nog wel zat, waar dat wel eens wilde gebeuren. Die haters zijn ook voor elkaar de meest nasty comments aan het maken. Dat doen ze bijna niet eens, dat doen ze niet meer tegen degene voor wie het gericht is, maar tegen hun andere racistische vrienden. Dus ik vraag me af of dat het effect gaat hebben. Ik denk ook wel ja, als we allemaal ons gewoon lekker van Twitter slash X gaan afkeren.
Opgeruimd staat netjes. Dus dat zou ik lastig vinden. Hoeveel effect heeft het dan als mensen iets tegen die haat doen? Ik vraag het me af.
Ik heb het zelf ook wel, mijn befaamde, nee hoor, het was geen befaamde periode. Maar die periode ik bij Spraakmakers zat. Dat is één groot feest altijd bij het mediaforum. Ik had daar echt gesprekken over met de social media persoon die daar dan zat. Want die deelde dan altijd fragmenten. En ik wist gewoon op het moment, en ik zat er ook niet op dus, maar op het moment dat ze een fragment van mij deelden, dan wist ik ook wel, zeker met wat ik ook daar ter sprake bracht, wat er zou gebeuren.
Dus ik heb ze echt af en toe, daar luisterden ze wel naar, gevraagd om dat niet te posten. Maar dat moest ik ze dus wel vragen.
ONE'SY: Ja, want zij denken alleen maar aan clickbait natuurlijk.
ZOË: Exact. Dus ik denk echt, goed idee KRO-NCRV. Het lijkt me heel terecht dat jullie een signaal afgeven, want wat daar natuurlijk uit voortkwam, daar lusten de honden geen brood van. En wat me nu ook te binnen schiet, want over het algemeen zijn veel mediaplatformen, zowel de publieke omroep als andere grote instituten, gewoon slecht in nazorg. Spraakmakers is daar ook een voorbeeld van. Zij hebben een uitzending klaar, bij wijze van. En degene die erin zat, zit met de gebakken, seksistische, racistische discriminatie peren.
ONE'SY: Nou, maar het is grappig dat je het zegt, het is niet zo dat we Seada de hele tijd maar willen noemen hoor.
ZOË: Ze betaalt ons. Lacht.
ONE'SY: Nee, zij heeft dit dus ook gezegd, zij is ook gevraagd voor de slimste mens. En toen was er dus een redacteur die dus tegen haar zei dat mensen van kleur, vrouwen, heel veel haat over zich heen krijgen online. En toen heeft ze gezegd, nou dikke doei, dan ga ik het niet doen.
ZOË: Nee, dat is het gevolg hè. Ja, maar mensen worden daar dus niet in beschermd. Dus ik vind dit op zich een, ja, ik bedoel, laten we iets proberen in ieder geval. En ik weet het niet met dat hele verhaal over, dan is het alleen nog maar haat. Dan denk ik, nou dan gaan al die haters maar lekker op Twitter zitten, succes ermee. Ja, of je die nou echt heel erg gaat bereiken met je tweet van KRO-NCRV.
ONE'SY: Nou ja, een argument tegen is natuurlijk dat het een publieke omroep is. Dus dat die op alle platformen publiek moet bereiken.
ZOË: Prrrr.
ONE'SY: Haha. Oh. Nou ja, en wat natuurlijk ook, maar dat even los daarvan hoor. Maar ik bedoel, Twitter wordt natuurlijk vooral door nieuws, door media, krijgt vooral door media nieuwswaarde toegedicht.
ZOË: Dat vind ik dus ook. Ja, oh, hou toch op met me. Ja. Nee, dat hele, ‘en op Twitter zegt men’ denk ik echt, nou ja, ik zit nooit op Twitter en samen met mij, ik bedoel, ik ben natuurlijk heel belangrijk. Nee, maar er zijn heel veel mensen die niet op Twitter zitten. Ja.
Dus als iets trending is op Twitter, nou ook dat, als je een beetje jezelf respecterend... nieuwsmedium bent, dan veeg je daar ook je reet mee af. Ik ben een beetje reet georiënteerd. Haha. Excusez luisteraar, sorry.
ONE'SY: Nou ja, er is een Villamedia-journalist, Nick Kivits, die is het met jou eens, die vindt het zeker niet laf dat KRO-NCRV er vanaf is gegaan. Die heeft er een column over geschreven en die gaan we ook delen in de shownotes.
ZOË: Nice, oké. Ja, en dan gaan we weer door met een onderwerp waarvan we helaas zullen moeten constateren dat we het daar de komende tijd steeds over zullen moeten praten. En dat we het moeten blijven hebben, namelijk de genocide in Gaza en de verslaggeving daarover. Nou, wat mij opvalt, ben benieuwd of jou dat ook is opgevallen, is dat toch, er is nog steeds redelijk veel aandacht voor, maar het gaat snel achteruit.
Zoals dat heel vaak met oorlogen gaat, met geweld en genocide, is dat we er een tijdje aandacht voor hebben en dan willen we eigenlijk gewoon weer lekker door.
ONE'SY: Business as usual.
ZOË: Business as usual. Ja. Dus dat vind ik wel extreem pijnlijk, om dat al te ontwaren dat dat gebeurt. Nou ja, dat perspectief vind ik ook heel wisselend blijven. Ik moet wel echt zeggen, er is zeker ook veel aandacht voor het leed van de Gazanen en de daden van Israël en wat daar gebeurt. Maar ja, je blijft toch wel echt van die koppen voorbij zien komen, dat je echt denkt, hoe bedenken ze het? Even een voorbeeld, niet al te lang geleden begon natuurlijk de genocide aanklacht tegen Israël bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag, heel goed aangespannen door Zuid-Afrika. En dan is op die dag de kop, ‘reputatie Israël staat op het spel bij genocide aanklacht in Den Haag’. Ja, ik weet niet of jouw klomp, weet jouw klomp dan ook?
ONE'SY: stilte en zucht
ZOË: Ja, denk ik, de reputatie? Nee, nee, dat staat op het spel. Dus ja, ik heb dat toen aangepast met Palestijnse levens. Maar dan denk ik echt, hoe kan je dat nou, van zoveel dingen die je op zo'n moment kan uitkiezen als kop. Dat dat het belangrijkste is, kies je dit uit?
ONE'SY: Weet je wat ik me bedenk? We moeten eigenlijk gewoon een keer met mensen die koppen maken een aflevering opnemen.
ZOË: Ja, dat gaan we doen.
ONE'SY: Even een zijspoor. Maar daar gaan we even op broeden, want dit is natuurlijk een terug… dan doen we gewoon een hele Bonte Was Doet Eindredactie special.
ZOË: Met koppenmakers, die gaan we dan koppen snellen. Of ben ik een beetje gruwelijk?
Oké, nou ja, dus deze even als voorbeeld. En dan zie je dus toch weer zo dat dat perspectief van Israël erg naar voren komt.
One'sy: Nou ja, maar dat was ook een beetje de kritiek toch, online? Dat er überhaupt weinig aandacht was voor die hele rechtszaak. En dat je vooral, als je dat wilde volgen, dat je vooral naar buitenlandse media moest. En dat hier in Nederland er eigenlijk niet zo heel veel aandacht voor was. Ja, het is er, maar wat wordt daar dan besproken? Waar gaat het precies over? Dat dat niet echt aandacht kreeg hier.
ZOË: Nee, nee, dat heeft Mounir Samuel natuurlijk in die uitzending die we met hem opnamen ook natuurlijk al meteen gezegd. Die haalt zijn nieuws natuurlijk, hij haalt het ook veel uit Arabische bronnen, maar ook zeker uit heel veel niet-Nederlandse bronnen. Ja.
Daar kunnen wij echt beter in.
En dan nog ander pijnpunt wat ik toch graag ook hier nog even wil noemen is dat het ook mij heel erg opvalt dat er continu, als het over vermoorde Palestijnse kinderen gaat, die worden ook niet zo heel snel vermoord genoemd. Dat zijn dan slachtoffers, de doden. Maar dus vermoorde Palestijnse kinderen, dat daar altijd de hele tijd een soort vergelijking mee moet worden gemaakt. Honderd schoolklassen en zo. En dat krijg ik ook weer kippenvel als ik het zeg, maar dat denk ik, het is zo duidelijk weer dat we de levens van sommige kinderen en mensen natuurlijk minder waard vinden dan dat van anderen. En dan moeten we dus allemaal van dit soort vergelijkingen bedenken om nog maar iets aan te zetten, ja, bij Nederlanders die het, bij ons die het nieuws lezen. En dat vind ik heel veelzeggend voor hoe wij hier naar kijken hoe de wereld in elkaar steekt.
Nou ja, goed, tot slot nog een tip. Daar werd ik zelf op gewezen door een van onze vaste luisteraars, Laura van Schendel. Om te volgen, het is een datajournalist bij The Guardian. Ze heet Mona Shalabi. Je kan haar onder andere op Instagram volgen.
Zij maakt hele goede datagraphics en ook dus over taal. Hoe wordt er over Israël gesproken, hoe wordt er over Palestina gesproken. Dus ga haar volgen, Mona Shalabi.
Straks hoor je welke van onze vrienden van de show een Bonte Was T-shirt hebben gewonnen en daarover gesproken:
ONE'SY: Tijd voor een DIENSTMEDEDELING!
ZOË: Hoi! We waarderen het enorm dat je naar onze podcast luistert.
Deze maken we zonder er iets aan te verdienen, omdat we het belangrijk vinden dat dit geluid er is.
ONE'SY: Vandaar dat we ook altijd aan het eind vragen of je vriend van de show wil worden. Dat betekent concreet dat dat we je vragen of je financieel iets kan missen zodat wij anderen wel kunnen betalen om bijvoorbeeld de social mediaposts te maken of de podcasts te transcriberen - moeilijk woord - zodat ze voor iedereen toegankelijk zijn.
ZOË: En bijvoorbeeld om onze gasten een kleinigheidje te sturen als bedankje.
Vind jij het dus waardevol wat we doen, overweeg dan om ons eenmalig, maandelijks of jaarlijks te ondersteunen via www.vriendvandeshow.nl.
ONE'SY: Einde dienstmededeling!
ZOË: Yes, dus blijf vriend worden want wie weet komt er nog een keer zo'n leuke prijswinnaarsactie aan. Voor nu willen we onze oude en nieuwe vrienden ontzettend bedanken voor hun bijdrage. Daar doen we dus mooie dingen mee zoals we net hebben uitgelegd. En ook in de uitzending wil ik de prijswinnaars feliciteren. Die hebben zo'n leuk kek Bonte was podcast T-shirt aan. ONE'SY draagt hem ook deze uitzending.
ONE'SY: Met trots!
ZOË: Ja, met trots zeker. Ik zat weer heel ijdel met mijn jurkje en die is zo mooi en zo dat soort zaken. Van de nieuwe vrienden waren dat Nettie Vonk en Niaketcho Makkinga. Fijn dat jullie vriend zijn geworden en het T-shirt komt naar jullie toe.
En zeker nog belangrijker misschien bijna die oude vrienden die al zo lang ons steunen. We vinden elke vriend evenveel waard. Babs Petit en Hassan El-Hahaoui. De T-shirts komen naar jullie toe.
ONE'SY: We gaan door met berichtgeving over onderzoeken die steeds opnieuw hetzelfde nieuws vertellen.
ZOË: Sorry, ik ga meteen al helemaal uit. Vreselijk.
ONE'SY: Airco Caravan is ook een vaste tipper. Maar we hebben er nog een: Vinny Tailor. Even een disclaimer. Dat is mijn BFF. Die luistert zo'n beetje dag en nacht naar Radio 1. En die hoorde laatst in Spraakmakers een item over schooladviezen. En daarin zei een onderzoekster dit.
PRESENTATOR: Dan gaat het om de term discriminatie. Zijn het vaker onbewuste vooroordelen die meespelen bij leraren?
ONDERZOEKER: Ja. Ja, dat is eigenlijk ook uit een allemaal onderzoek bekend.
Dat leraren of docenten onbewuste vooroordelen hebben. Dus een soort van bias zoals wij dat ook beschreven hebben. Vooral richting kinderen met een migratieachtergrond of kinderen van kleur. Maar ook breder. Maar niemand heeft dat eigenlijk nog in verband gelegd met het schooladvies. Hoe dat dan binnen het schooladvies een rol krijgt. En dat hebben wij in dit onderzoek wel gedaan.
PRESENTATOR: Ja, en hoe groot is dat dan? Heeft u cijfers?
ONE'SY: Ja, wat valt jou op als je dat zo hoort?
ZOË: Ja joh, nee alsof er nog nooit onderzoek naar is gedaan. Maar ook joh, alsof het allemaal zo'n verbazingwekkende bevinding is ook.
ONE'SY: Niemand heeft dat nog in verband gelegd. Over welke niemand hebben we het nu? En de presentator die gaat gewoon, ‘en zijn daar cijfers van?’ Die bevraagt dat gewoon helemaal niet. Dus Vinny zat zich daar enorm over op te fokken. En ik nu met haar. Ik vind dit weer wonderlijk.
ZOË: Nou ja, ik word sowieso ook heel moe van al die onderzoeken die discriminatie moeten bevestigen. Dat ik denk, ja nee doe dat anders. Ik bedoel ook dat schooladvies. Ik had hier ook een eindredactietje op geploegd. Daar reageerden bijvoorbeeld ook mensen op die zeiden, oh ja dit had ik ook veertig jaar geleden al. Dit wordt echt al heel lang onderzocht. Elke keer met hetzelfde resultaat.
En het nare is, denk ik, nou er zijn dus weer, met alle respect voor onderzoekers, die moeten ook hun hypotheek betalen. Maar dit soort onderzoeken worden steeds, die krijgen… dikke subsidies zitten daar vaak achter. Vanuit de overheid. Die dan beleid gaan maken. Maar ja, dat beleid werkt dus duidelijk niet. Dus ga eens misschien onderzoek daarnaar doen. Waarom dat beleid en die keuzes die dan vervolgens worden gemaakt, steeds niet werken. Ik vind het echt, ja, vermoeiend.
ONE'SY: Ja, ja. En dan inderdaad dus dat een journalist daar niet kritisch op is. Je weet toch dat er al heel veel onderzoeken zijn gedaan. En dat, nou ja goed.
ZOË: Maar dat blijft ook wel weer, en dat heb ik vaker, er zijn meer voorbeelden van je merkt hier gewoon bij. Net als dat, dat mensen zich zo… ontzettend verzaken als het gaat om, dat de PVV de grootste is geworden. En wat dat, ja, wat hun standpunten betekenen voor mensen in dit land. Er zijn gewoon, je ziet daaraan dat het ook zo'n homogene boel is. Want het betekent uiteindelijk niks voor ze. En natuurlijk als je journalist bent, betekent het niet als je het niet zelf hebt meegemaakt, dat je er niet over kan interviewen. Maar dan moet je echt wel wat meer je best doen. Zeg maar die intrinsieke onrechtvaardigheid, die je hier ook bij voelt. Ja, dat, ja. Dat merk je dan. Dat veel journalisten dat minder hebben.
Ones’y zucht.
ZOË: Moet ik het maar doorpakken op dat extreem rechts dan meteen.
ONE'SY: Ja, doe dat. Om in mineur te blijven.
ZOË: Ja, precies. We gaan straks nog wel eens even gezellig liedjes zingen, om leuk af te sluiten dan maar. Nee, ja, weet je, kijk, ik vrees dus ook, net als het over de genocide in Gaza gaat, we zullen dit ook, dat de PVV de grootste partij is, dat het nu op dit moment nog steeds geformeerd wordt, en ook allerlei grondwetsartikelen staan op de agenda, bij de formatie. Ik bedoel, het is gewoon, het is absurd gewoon als je erover nadenkt. En daar wordt dan dus allemaal maar gewoon heel feitelijk over bericht. Ik vond hoe Seada dat noemde, weer een tientje Seada, maar dat ze een soort notulist zijn, niet alleen maar optekenen. Ik erger me daar helemaal kapot aan.
Er zijn natuurlijk wel een aantal, wil ik er toch bij zeggen, NRC doet het over het geheel genomen beter, en Groene Amsterdammer bijvoorbeeld ook. Er zijn zeker ook media die echt een ander geluid laten horen hierin. Maar ik wilde even één opvallende weer uitlichten. En dat is over hoe er over buitenlandse extreemrechtse partijen wordt geschreven. Er waren grote demonstraties onlangs in Duitsland tegen het
AFD, dat is een extreemrechtse partij daar.
Nou, ik zou zeggen, zoek ze eens op. Ja, ik snap dat je het ook niet wilt doen, lieve luisteraar, maar dan zullen je enige gelijkenissen opvallen met een partij in Nederland. Nou, en dan zijn dus, ik heb hier een voorbeeld van de NOS, dan wordt het keurig rechts-extremistisch, rechts-radicale politieke partijen, dan kunnen ze het ineens wel.
Maar als het om de PVV gaat, dan komen er, zijn ze alleen maar rechts, mogelijk kabinet,
ONE'SY: centrumrechts,
ZOË: echt, hou op met me! Wat ik interessant vond, er reageerde iemand op een eindredactie van Bonte Was, en die zei ook van, oh ja, dit is opvallend, want dat gebeurt bijvoorbeeld in Italië ook. Dat dus, Meloni heet ze, maar dat is ook een extreemrechtse partij, maar dat noemen ze dus in Italië niet zo, maar over Geert Wilders, zeggen ze dat dus wel.
ONE'SY: Maar wat zou dat dan zijn?
ZOË: Nou ja, White Innocence, zei iemand anders. Nou, gewoon wel dat je dus denkt dat het, kijk, dat zit er denk ik wel echt achter, van wij, zeker in Nederland, wij zijn dat niet, maar ook zitten gewoon toch, en dat geldt natuurlijk niet voor alle politieke journalisten, voordat we allemaal weer boze mails krijgen, maar een deel, die politieke verslaggevers en die politici in Den Haag zitten heel dicht op elkaar, kennen elkaar vaak goed, en ik denk dat er ook, en Geert Wilders heeft dat goed georganiseerd met zijn partij, dat nergens komen, op afstand blijven, dus ja, iedereen wil hem denk ik ook toch voor een deel te vriend houden, want ja, straks is hij onze premier.
ONE'SY: Een mens mag hopen, een mens mag hopen.
ZOË: Dat hij onze premier is?
ONE'SY: Nee, dat dat niet doorgaat.
LACHEN BEIDEN
One'sy: Nee, dat mag niemand hopen.
ZOË: Oh ja. Heb jij er nog eentje, One’sy?
ONE'SY: Ja, eentje die ik eigenlijk vorige keer al wilde noemen, want ik dacht dat is dan een leuke kijktip voor de vakantie, maar goed, kijktips blijven altijd leuke kijktips. Megan Thee Stallion vs Tory Lane, Five Shots. Dat is een documentaire over rapper Megan Thee Stallion en haar soort van vriendje, eveneens rapper en zanger Tory Lanez. Hij zit een gevangenisstraf uit van tien jaar, omdat hij Megan in haar voet zou hebben geschoten.
En die docu op HBO Max, vergeet de ondertiteling, maar die bestaat uit twee delen, en eerst wordt die verteld vanuit Megans perspectief. En ik ging helemaal mee in dat verhaal, weet je wel, want ze maakte bekend dat hij haar had neergeschoten, en toen kreeg ze een lading misogynoir over zich heen, en dat is dan vrouwenhaat gericht op zwarte vrouwen, waar bijvoorbeeld Sylvana en Seada ook heel veel last van hebben. Je wordt gepakt op je vrouw zijn, maar ook op je zwart zijn.
En zij zei toen ook van ik had eerst een ander verhaal verteld, want ik wilde hem als zwarte man beschermen, want ik weet dat, je ziet ook in die docu dat ze dan uit die auto stappen, allemaal handen omhoog en dat een agent inderdaad aan haar vroeg wat is er gebeurd en dat ze toen ze dat ze was gevallen omdat ze dacht als ik nu ga zeggen dat ik ben beschoten, dan wordt hij miscchien wel neergeknald. Nou, dus dat snap je ook helemaal. Er komt een officier van justitie aan het woord en zo nog wat anderen.
Nou, dan heb je deel 1 gezien, denk je: klare zaak, hij heeft het gedaan.
Dan komt deel 2, vanuit Tory’s perspectief en dan ga je aan alles twijfelen. Heeft hij het wel gedaan? En ik vond het… ja want dan wordt het dus met ook met feiten maar, of tenminste met feiten, dan wordt het gewoon vanuit een ander perspectief verteld. En de reden waarom ik dit wil noemen, deze documentaire, is omdat het meteen weer deed realiseren dat je als journalist of mediamaker dus heel makkelijk een verhaal kan manipuleren door bepaalde dingen toe te voegen of weg te laten.
Ja, dat is een wijze les dus ook als je niet in de in de media werkt maar wel die documentaire kijkt, dat je dat dus realiseert dat dat er eigenlijk dat het verhaal wat je ziet niet per se volledig is en dat dat kleurt hoe jij ernaar kijkt. Dus het is een kijktip los van het verhaal dus, natuurlijk niet een heel leuk verhaal, maar het is wel echt een kijktip om je gewoon even goed te realiseren hoe dat mechanisme werkt.
ZOË: Ja, ook een goede voor opleidingen journalistiek. Ja ja, nou zullen we dan maar naar de nieuwe rubriek gaan?
ONE'SY: Krassen krassen krassen, krassen krassen krassen!
Bonte was doet eindredactie! Krassen krassen krassen, krassen krassen krassen!
ZOË: Heerlijk, wat zijn we toch goed in tunes, schudden we zo live uit onze mouw! Ongelooflijk. Ja ik ga… elke aflevering lichten we een tip uit wat superfijn is dat…
jullie sturen ons heel veel tips op over wat wel eens wat eindredactie behoeft en degene, ik mocht dit keer kiezen en ik heb gekozen voor het woord ik ga het een keer zeggen: tr**stmeisjes. Dat werd me eigenlijk al wat langer getipt, dat woord. En hoe vreselijk is het dat het zo vaak gebruikt nog wordt door journalist en programmamaker Wensly Francisco. Is overigens ook ooit te gast bij ons geweest.
Wie is er eigenlijk niet ooit bij ons te gast geweest? En ook door Malti Ramdari, een vaste luisteraar ook. En het is een heel vertekende term, want het gaat eigenlijk over verkrachting en seksuele uitbuiting.
Nog even voor de zekerheid wat uitleg: wat is een ‘t-meisje’ noem ik het dan maar even. Dat wordt op bijvoorbeeld Wikipedia beschreven als: ‘een meisje of vrouw die voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog door particulieren en de Japanse officiële instanties ter beschikking werd gesteld aan de Japanse militairen. Officieel luidt het dat deze meisjes en vrouwen zich vrijwillig dandienden om troost te bieden aan militairen. In werkelijkheid waren deze vrouwen seksslavinnen die tegen hun wil werden vastgehouden en gedwongen werden zich te laten misbruiken. Het was een vorm van oorlogsverkrachting.’ Knoop dat in je oren.
Nou waarom… de tip die we kregen ging over een recente kop van Trouw. Even voor de duidelijkheid: op zich, Trouw die berichtte eigenlijk over een onderzoek. Dat was verder echt helemaal prima. En dat ze hier aandacht aan besteden. En dat besteedde ook echt aandacht aan hoe vreselijk het was wat deze seksslavinnen of uitgebuite jonge vrouwen meemaakten. Alleen ze bedienden zich toch de hele tijd van het woord ‘t-meisjes’. En daar vielen een aantal tipgevers vind ik terecht over omdat je het dan de hele tijd herhaalt en het blijft, het lijkt zo leuk.
En even voor de duidelijkheid, dit gaat helemaal niet over dat sekswerk legitiem is, dat er heel veel mensen vrijwillig sekswerk doen. Nee dit gaat echt over iets anders en dit… Er zit natuurlijk ook een enorme racistische koloniale tint aan dit woord omdat het dus juist dan hiervoor gebruikt wordt weet je wel. Dus…
En wat mijn punt is, een beetje was bij Trouw, is, het stond heel zonder aanhalingstekens in de kop. Er worden niet sterretjes geplaatst bijvoorbeeld dus en het werd maar in dat artikel de hele tijd herhaald. En dan denk ik: nee stop er gewoon mee.
ONE'SY: Alsof je het n-woord de hele tijd…
ZOË: Nou dat dus. Maar, of vind jij, want waren ook mensen die vonden het dan toch weer te ver gaan.
One'sy: Dat je het tussen aanhalingstekens zou plaatsen?
ZOË: Nou, op z'n minst, of dat je sterretjes plaatst.
One'sy: Ja, het hangt er dus vanaf wat mensen vinden dat het is. Hebben ze door dat het gaat om uitgebuite vrouwen, om seksslavinnen? Wat ik ook een beetje een moeilijk woord vind hoor, slavin vind ik… Maar ja je kan op z'n minst een beetje variëren om mee te beginnen zodat mensen duidelijk hebben. Dat het hetzelfde is en dat het die lading heeft. Als je het woord ‘t-meisje’ wel wil gebruiken, gebruik dan ook synoniemen in die tekst.
ZOË: Nou ja, wat gewoon echt al heel vaak onderzocht is. Jawel, vaak onderzocht! Lacht. Maar is dat beeldvorming werkt zo, dat als je een woord de hele tijd hoort, blijft dat hangen. En dat neemt gewoon weg van wat het eigenlijk was. Dus oorlogsverkrachting. Dus dat is waarom ik het zo belangrijk vind om dat niet continu te herhalen. Dat betekent niet dat ik zeg dat het woord nimmer en te nooit niet meer genoemd mag worden, want je moet het ook historisch laten zien dat dit is gebeurd en hoe het ook werd genoemd. Maar in allerlei krantenartikelen is dat volgens mij helemaal niet nodig. En zeker niet zo vaak. Dus ehm… Nou ja nogmaals fijn, dank voor aan deze tipgevers dat ze weer hebben ingestuurd.
ONE'SY: Ja, blijf ons taggen als je iets ziet op social media @Bontewaspodcast. En dan gaan we krassen krassen krassen! Ja wat ik nog wel me afvroeg, Zoë. Reageren media zelf eigenlijk wel eens op deze eindredactieposts?
ZOË: Nou dat is wel interessant, want die vraag krijg ik ook heel vaak. En ja mail je het ook aan hun? Dat ik echt denk: nou ja als ze mij geld sturen. Nee, daar begin ik ook niet aan zeg. Ik denk… dat is wel interessant… Ik heb gewoon werk zeg maar. En dat is niet om allemaal media de hele tijd te gaan wijzen op ook nog in persoonlijke berichten en zo. Ze kunnen me volgen. En ik weet zeker op LinkedIn, er zijn ook genoeg mediamakers die mij volgen. Maar zeker het is heel fijn, jullie luisteraars en volgers taggen vaak de media wel. Fijn, blijf dat ook vooral doen! Ik weet zeker dat er ook wel af en toe gereageerd was. De hoofdredactrice van de NOS heeft een keer gereageerd en dat is ook aangepast. Dat ging toen over de media, een bericht over migranten. Ook altijd weer zo'n toffe term.
En NU.nl heeft ook wel eens iets aangepast. Dus in die zin heeft het zeker effect. Maar eigenlijk de reden dat ik het doe, dat wij het ook via Bonte Was willen doen, is omdat ik het wat ik gewoon heel mooi vind om te zien is dat…Nou ik zie dat het ook steeds meer gekopieerd wordt. Doe dat vooral, bronvermelding is wel fijn, zeker voor Bonte Was. Maar dat mensen bewuster lezen. En dat mensen zeggen: ik ben heel benieuwd wat Bonte Was of wat Zoë ervan gaat maken van deze kop. Of gewoon überhaupt al anders berichtgeving gaan lezen en denken oh ja.
Dus dat is eigenlijk, want uiteindelijk natuurlijk, we maken Bonte Was podcast niks voor niks. We doen dit niks voor niks. We hopen natuurlijk alles te veranderen. Maar het is vaak best wel heel moeilijk om ook die stugge instituten te veranderen. En we hopen vooral jullie ook op deze manier lekker alert te houden. Dus nou ja, zo.
ONE'SY: Dus volgende keer in Bonte Was podcast schuift er hopelijk weer een gast aan. Beluister ook onze vorige aflevering waarin Seada Nourhussen afrekent met de term polarisatie.
SEADA: Sowieso, kunnen we even stoppen met dat woord polarisatie? Alsjeblieft! Alsjeblieft! Ik kan niet meer. Nee maar echt, kunnen we daar gewoon mee stoppen? Het is totaal aan inflatie onderhevig. Niemand weet meer wat ze ermee bedoelen. Het wordt pas en te onpas erin gesmeten als je mensen de mond wil snoeren. Houd ermee op!
ONE'SY: Dit was Bonte Was podcast.
ZOË: Abonneer je op onze podcast via je favoriete podcastapp en laat als dat kan, ook een recensie achter. Dat maakt het voor anderen makkelijker om Bonte Was Podcast te vinden.ONE'SY: Als jij voorbeelden hebt van missers of opstekers in de media, inmiddels weet je wel waar je terecht kan: op Bonte Was podcast via Instagram. Daar kan je ze aan ons doorgeven.
ZOË: Dank aan al onze betalende vrienden!
Wil jij ook bij die te gekke club horen die ons helpt deze podcast mogelijk te maken? Word dan ook vriend van onze podcast door eenmalig of vaker te doneren via www.vriendvandeshow.nl/bontewaspodcast.
ONE'SY: Dag dag!
ZOË: Doei.
Een overzicht van de grootste mediamissers van het jaar zou niet compleet zijn zonder de mediaberichtgeving voor, tijdens en na de Tweede Kamerverkiezingen te bespreken. Dat doen we daarom uitgebreid en met zijn drieën! OneWorld-hoofdredacteur Seada Nourhussen is bij ons aangeschoven en vertelt waarom ze zich zorgen maakt over de staat van de Nederlandse journalistiek. Ook deelt ze haar ergernis over vaak gehoorde termen in de media die in 2024 echt mogen verdwijnen.
Daarnaast hebben we het onder andere over de belabberde ondertiteling bij HBO, hoor je waarom Zoë een nieuwe carrière als mediawaarzegger kan beginnen en bellen we met Nicole Terborg over haar podcast Kweekje, mi kwekipikin. Ze deelt met ons hoe ze de mediareacties op haar docuserie heeft ervaren.
**Bekijk hier het interview van BBC Hard Talk (2006) waarin Geert Wilders wel goed journalistiek ondervraagd wordt:
Deel 1: https://youtu.be/OWa-6lM9t8E?si=-YCUgCt2WwqShKjB
Deel 2: https://youtu.be/PO87qMFV9dc?si=DDyeGMQeCVjTxQS7
Deel 3: https://youtu.be/enBb4sHUYqE?si=U2UbMtF6CTTc8RXc
**HBO-serie A Black Lady Sketch Show: https://www.hbo.com/a-black-lady-sketch-show
**Kweekje, mi kwekipikin: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/fragmenten/kweekje.html
**Word hier vriend van OneWorld: https://www.oneworld.nl/abonneer/
Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via [email protected].
VOICEOVER VROUW: Audiohuis.
ONE'SY: Dit is Bonte Was Podcast.
ZOË: Uw favoriete wasprogramma over mediamissers én -opstekers.
ONE'SY: Ik ben One'sy Muller
ZOË: En ik ben Zoë Papaikonomou.
ONE'SY: En in deze aflevering blikken we terug op mediajaar 2023. En dat doen we niet alleen, maar met Seada Nourhussen, hoofdredacteur van OneWorld. Eindelijk.
ZOË: Ja, welkom Seada, wat fijn dat je er bent. Ja, je staat al heel lang op onze wishlist. Ik moet meteen lachen, omdat we voor de uitzending al aan het grappen waren. Namelijk vier jaar. Sinds de podcast bestaat volgens mij.
SEADA: Ja, jullie hadden me toen wel uitgenodigd, maar toen kon ik niet.
ZOË: Dan moet je dus vier jaar wachten.
SEADA: Dan word je voor straf vier jaar op de reservebank gezet.
ONE'SY: Maar ooit, ooit. En vandaag is die dag. Even een hele korte recap van je...
ZOË: Ik begin al met de slappe lach, sorry. Ga door.
ONE'SY: Ja, even een hele korte recap van jouw carrière. En ik mis ongetwijfeld van alles. Maar je was columnist, binnenland verslaggever, en de eerste, en dat zeg ik even tussen aanhalingstekens, Afrikaanse Afrika-redacteur van Trouw. En daar bedoel ik mee iemand die van het continent afkomstig is. Eerder werkte je ook bij Elsevier en de Volkskrant. En je bent sinds 2018 dus hoofdredacteur van OneWorld. Wij kunnen ons niet voorstellen dat Bonte Was Podcastluisteraars niet weten wat OneWorld is. Maar kan je het toch nog eventjes kort samenvatten? Wat voor magazine is het?
SEADA: Het beste magazine van Nederland.
ONE'SY: Dat klopt.
SEADA: Het is wel het mooiste magazine van Nederland, vind ik. Nee, OneWorld is een magazine dat journalistiek voor rechtvaardigheid centreert. Ik ben een beetje schor, dus vergeef me. Maar wij doen het allemaal net even anders dan andere journalistieke organisaties. Niet minder journalistiek, wel rechtvaardiger. En we hebben een magazine dat vier keer per jaar uitkomt. dubbel dik deluxe. En dagelijks online. En onze hoofdthema's zijn mensenrechten, klimaatrechtvaardigheid, rechtvaardigheid en identiteit. En alles wat daartussenin hangt en wat met elkaar samenhangt.
ZOË: Ik denk zeker in deze tijd, altijd al, maar extra belangrijk. Want we zeiden al, we gaan met jou terugblikken. Alleen, we zeggen meteen eerlijk, die terugblik gaat natuurlijk beginnen met de verkiezingen. Dus dat gaat, waar we normaal, we gaan zeker ook verder het jaar in terugduiken. Maar we willen natuurlijk toch beginnen om wat uitgebreider stil te gaan staan bij de verkiezingsuitslag. En vooral hoe daarvoor, maar zeker ook daarna hierover bericht gegeven wordt.
SEADA: Daarna is het vooral interessant, vind ik.
ZOË: Ja, zeker. Maar ik dacht, laten we het chronologisch doen. Want jij vertelde ook over een moment in Nieuwsuur waarvan jij zei, het was een interview met de heer G. Wilders met M. Tweebeeke waarvan jij zei dat is wel iets wat ik nog even wil zeggen over wat er daar gebeurde.
SEADA: Voor het eerst in dertien jaar zat ie in de studio van Nieuwsuur.
ONE'SY: Bij het tuig van de richel.
SEADA: Met het tuig van de richel, precies. En Mariëlle Tweebeeke zei ook van, nou, het is voor het eerst in dertien jaar dat wij elkaar weer spreken. En hij mocht meteen eigenlijk… Ja, ik noem het eigenlijk, ik wil niet zeggen dat hij bewierookt werd, maar hij mocht eerst even uitleggen wat hij ook weer allemaal zo verschrikkelijk vindt aan de islam. Dat mocht hij tien minuten lang, mocht hij eigenlijk allemaal dingen zeggen die ook niet weersproken werden. Bijvoorbeeld, in de Koran zit meer antisemitisme... dan in Mein Kampf. En dan zit dus... en dan zit daar dus een althans, dat volgens de kenners een van de beste interviewers van Nederland, die ook keer op keer gelauwerd wordt en prijzen krijgt uitgereikt. En die knikt gewoon. Ja, ik weet gewoon niet zo goed wat je rol als journalist is als je daar gewoon meer zit als notulist of zo, ik weet het niet. Maar hij had allemaal punten over de islam. Allemaal belachelijke dingen die helemaal nergens over gingen. Die ook…
Kijk, het minste wat je kan doen is zeggen waar baseert u dat op? Kunt u die dingen even noemen? Nee, hij mocht tien minuten lang eerst zeggen wat hij allemaal verschrikkelijk vond aan de islam en waarom het zo gevaarlijk is en waarom we moslims moeten weren uit de samenleving en waarom de islam helemaal geen religie is maar een ideologie en weet ik veel wat allemaal. Om daarna te zeggen, maar die dingen gaat u nu eventjes… Nee, maar dat zijn nu geen prioriteiten meer.
ZOË: Die gaan even in de ijskast.
SEADA: Dus je hebt eerst tien minuten lang op de publieke televisie zonder enige belemmering, zonder enige tegenvraag, allemaal haat kunnen spuien tegen één miljoen mensen in deze samenleving. Niemand weerspreekt je... om daarna te liegen eigenlijk, of in ieder geval te bedenken, maar deze dingen hebben nu even geen prioriteit. En toen was het antwoord, een van de antwoorden van, liever niet natuurlijk, die moslims. Liever niet. Maar het kan niet.
En toen haar antwoord was: dus u bent daar realistisch in?
GELACH ZOË
SEADA: Ik verzin dit niet. Dit is gewoon terug te zien. Het is een lange uitzending. En vervolgens... ze hadden een soort reeks met lijsttrekkers. Ik weet nog dat de lijsttrekker van Denk... hoe heet hij ook alweer?
ZOË: Stefan van Baarle.
SEADA: Dat is een mini-partij. Wat hebben ze tegenwoordig? Drie zetels of zo. Die werd gegrild. Gegrild tot op het bot. Hij moest nog bijna niet overal bij elke zin die hij uit zijn mond kwam... sorry zeggen. En Wilders, die op dat moment al hoog in de peilingen stond... maar niet zo hoog als na die uitzending. Niet zo hoog als... want vervolgens, dat was de opmaat naar alle berichtgeving van Wilders is bereid die anti-islam standpunten opzij te zetten om deel te nemen aan het kabinet. En Nieuwsuur is een gerespecteerd actualiteitenprogramma dat op die manier ook nieuws kan maken. En mensen kan maken.
En wat ik heel veel zie in Nederlandse media als het gaat om berichtgeving van de macht, ik zie dat media macht maken. En macht behagen in plaats van bevragen.
ZOË: Exact.
SEADA: En dat is zo'n vreemd mechanisme in een land dat beweert vrijheid. Iemand die partij voor... Ik bedoel, de grap. Het is gewoon één grote grap eigenlijk.
Partij voor de vrijheid. Je bent het enige lid. Iedereen moet naar je pijpen dansen. Het slaat allemaal helemaal nergens op. Maar niemand heeft het daarover. Ik maak me heel veel zorgen over het kritisch vermogen van Nederlandse media. Ik denk ook omdat we zo lang dachten, alles kan hier toch gewoon? Er is hier toch gewoon vrijheid? Dat is toch een gegeven? Daar hoef je toch niet voor te vechten. Dat ook het vechten daarvoor helemaal nergens in het DNA zit van wie dan ook. De alarmbellen gaan maar niet af. Van hoe gevaarlijk de situatie kan zijn. Of is.
ZOË: Ik ben wel benieuwd... even voordat we... We gaan zo even...
SEADA: Maar dat was voor mij eventjes een kantelmoment. Het was al veel langer. Er is naartoe gebouwd... en toen was het bijna een soort apotheose van... misschien gaat hij het echt doen. Na twintig jaar. Ik kan niet in de hoofden kruipen van mensen die dit soort programma's maken. Maar zo voelde het.
ZOË: Ik had zelf ook wel flashbacks. Want ik dacht... wij zijn allemaal veertigplussers. Net aan.
SEADA: Nee hoor, vijfenveertig geworden dit jaar.
ZOË: Ik kreeg echt flashbacks... naar de tijd rondom 2010. Niet zo erg als nu, maar toen ook, tot mijn schrik realiseerde ik ook dat mijn hele journalistieke carrière ongeveer gelijk loopt met de oprichting van de PVV. Niet dat ik me daaraan afmeet.
SEADA: 2006 opgericht.
ZOË: Ja, precies. En toen ben ik begonnen. Maar ook toen heb ik dingen die ik...
Ik zag daar dus bepaalde dingen ook weer voorkomen. Ik heb toen ook echt de totale kritiekloosheid richting de PVV. Maar ook heel veel wat er achter schermt, PVV, is ook richting media, ze komen nergens naar binnen. Ze geven zelden interviews. Geert Wilders wordt totaal niet kritisch aan de tand gevoeld. Dat was toen ook al heel erg gaande. Daar kreeg ik wel een paar flashbacks naar.
SEADA: Ja, maar het verschil is en ik ben nog wat ouder dan jij, toen de PVV werd opgericht werkte ik al in de journalistiek, apparently. Want ik weet nog dat wij op een gegeven moment toen ik bij Trouw werkte, toen zat ik nog niet bij Buitenland, maar bij Binnenland. Ik zat niet bij de Haagse redactie, maar Binnenland had natuurlijk meer met de sfeer in het land te maken. En toen hadden we nog debatten. Echt groots georganiseerde debatten bij de krant. En dan heb ik het over in de aula met iedereen erbij. Hoe gaan we met dit fenomeen om? Moeten we het negeren? Moeten we het serieus nemen? Want Fortuyn was daarvoor ook geweest. En daar had iedereen zo'n, ik niet hoor, maar de rest van journalistiek Nederland, zo'n enorm trauma aan opgelopen. Dat mensen dachten van, ja, maar we moeten wel vinger aan de pols houden. We moeten niet mensen wegzetten. En dat is waar. Maar toen was er in ieder geval nog een serieus gesprek over oké, wat is de strategie? Wat gaan we doen? Er was in ieder geval bewustzijn. En ik denk dat er daarna de normalisatie is ingetreden. En dat zien we nu weer.
ONE'SY: Maar hoe komt dat dan?
SEADA: Hoe komt die normalisatie? Ik ben niet degene om het aan te vragen, omdat ik daar niet aan meedoe. Maar ik heb heel erg sterk, nu ook na deze verkiezingsuitslag, het gevoel dat mensen een soort van if you can't beat them, join them-achtige houding hebben. Je ziet het ook in bijvoorbeeld zo'n totaal pathetische, kinderachtige column van Arjen van Veelen in NRC, van het weekend heeft hij dat meegekregen. Een soort kinderachtig cadansdingetje van wij en zij. Er worden meteen excuses gezocht voor bepaalde dingen die extreem zijn. Omdat ze waarschijnlijk dan denken van ja, maar ja, als dit nu de norm is dan kan je er maar beter gewoon aan meedoen.
Ik denk dat het ook zelfbehoud is. Ik denk dat als je altijd in een positie hebt gezeten waarin je niet hoefde te na te denken over je dominantie in de samenleving, dan beweeg je makkelijker mee met dingen die veranderen en waarvan je denkt dat het alleen mensen raakt waar je niks mee te maken hebt. En als je nooit in een positie van dominantie hebt gezeten dan ben je alert op dit soort dingen.
Die hele verkrachting van de term woke is zoiets. Woke ging om, het is een term die al heel lang geleden al in de jaren dertig misschien wel daarvoor in de VS rondging onder zwarte Amerikanen die elkaar alert maakten op racisme, op onderdrukking, op onrecht, op gevaar. Het is zo verworden tot een soort van, ja, dat zijn maar aanstellers en natuurlijk van dat is een soort van, wie stelt zich nu eigenlijk aan? Er wordt op as we speak door mensen gesproken over of de grondwet eigenlijk wel belangrijk is of niet.
ZOË: Ja, dat vond ik echt... maar ook dat werd gewoon als een soort van... leuk feitje tussendoor gemeld. Zo van, ja, nou, Plasterk die heeft nu teruggegeven dat er eerst moet worden gekeken of de grondwet gewaarborgd kan worden. En door! Hoe is het met jou?
SEADA: Nee, het werd zelfs een struikelblok genoemd! Het zijn een paar struikelblokken. Eén daarvan is de grondwet. Ja. Nou, maar ik bedoel, we lachen erom.
ONE'SY: Nee, het is om te huilen.
SEADA: En sterker nog, er zijn allemaal voorbodes overal. Kijk om ons heen in de landen, ook in Europa. Je hoeft niet eens naar Florida te gaan waar ze boeken verbranden of verbannen of waar abortus wordt verboden. Grondrechten worden zienderogen om ons heen afgenomen. Het gaat ook om Hongarije waar mensen, we hebben net een verhaal gepubliceerd, of wat nu het eindejaarsnummer verschijnt, over hoe mensen die progressief zijn in Hongarije nog het hoofd boven water weten te houden. Hoe ze nog proberen met trucjes en dingetjes nog zichzelf te zijn. Dat is niet zo ver weg. Nou ja, ik denk ook dat bijvoorbeeld in het buurland, Duitsland hebben we gezien dat het de rechtse kant op gaat. Italië, Zweden... het houdt niet op. Het is niet alsof de mensen die hiervoor gewaarschuwd hebben al heel lang niet gewoon gelijk hebben gekregen nu. En ik denk dat de mensen die denken dat ze door de haat van anderen of jegens anderen dat ze daar in hun eigen bevrijding zoeken heel, heel, heel erg lelijk hierop terug gaan kijken.
ZOË: Maar ook als we naar de media kijken, daar hebben we het allemaal al heel lang over. Hoeveel moslims werken er in de media? Om maar eens iets te noemen. Als je kijkt naar de afspiegeling van de media. Dus mensen die in de media trekken het zich ook veel te weinig tot niet aan. Nee, absoluut. Dat is het hele probleem natuurlijk.
Ik had ook echt een heel bizar gesprek. Ik was mijn dochter naar balletles aan het brengen. En ook hier... en dat zie ik dus ook terug in die, in die mediakringen. Ik had het er eigenlijk met iemand over die ik nog kende van AT5 waar ik ooit had gewerkt. Toevallig zit zijn dochter daar ook op ballet. En er was iemand aan het meeluisteren. Het was net de verkiezingsuitslag geweest. Die man die meeluisterde. zei: maar Wilders heeft wel een heel sociaal programma. Ik bedoel, dat immigratieding is niet zo fijn. Dat ik ook echt denk, ja maar vriend… en het was weer zo'n realisatie.
SEADA: Maar was dat maar zo? De feitenvrijheid van deze samenleving en van de journalistiek. Ik word er echt... Ik heb echt de afgelopen... en het is niet alleen maar de verkiezingen. Het was ook de berichtgeving van de Palestina. Het is een heleboel dingen, waar ik mij in heel veel media... Mag ik dat zeggen? Ja, sorry, we zitten in het gebouw. We zitten hier in het gebouw van de Telegraaf. Er komt hier zoveel troep naar buiten. Wat niks te maken heeft met de werkelijkheid. En nu, na de verkiezingen komt iedereen met ZET RAAR STEMMETJE OP ‘Wilders wordt misschien... Maar eigenlijk is het programma niet links hoor’. Ja, lekker laat. Waar waren al deze stukken voor de verkiezingen? Ook stukken over dingen die wij al weet ik veel hoeveel jaren lopen te schrijven. Daar hebben wij het heel vaak over.
ONE'SY: Wij noemen OneWorld natuurlijk heel vaak en we zien het heel vaak gebeuren dat er dan inderdaad andere media met verhalen die jullie al duizend jaar geleden hebben gepubliceerd ineens de blits gaan maken. Wat jij vertelde net over...
SEADA: Wat heeft het nu nog voor zin? Wat heeft het nu nog voor zin om te zeggen: By the way, migranten zorgen helemaal niet voor lange wachtlijsten. Het heeft gewoon te maken met het [onverstaanbaar]. Waarom schrijf je dat nu nog? Hou dan liever gewoon je mond verder. Ik kan daar niet tegen. En dan zegt iedereen... Maar ik denk dan van... wat is nou eigenlijk de gedachte op zo'n redactie en de timing? Is dat expres? Want deze informatie had je daarvoor ook. En wij hebben dit al zoveel jaar geschreven. Dus toen kon je het ook jatten. Maar het is zeg maar… Kijk, ik doe er een beetje grappig over. Maar ik ben er echt kwaad over. Ik ben kwaad over de laksheid van mijn collega's en van een vak waar ik al twintig plus jaar heel veel tijd en energie in steek. En de verantwoordelijkheid die wij hebben als journalisten om in ieder geval... je hoeft niet eens, om in ieder geval gewoon de waarheid over te brengen naar mensen. En dan moeten ze er zelf mee weten wat ze daarmee doen. Maar dat gedweep en dat meebewegen en dat meeleunen met de macht. Je ziet gewoon altijd, verrechts de politiek, dan verrechtsen media ook. Wat is nou eigenlijk onze taak?
ZOË: Ik moest ook denken... toen jij ook had over... hoe de lijsttrekker van Denk... werd gegrild. Ik denk dat dat dus ook uit de periode voor 2010 was. Ik zal het opzoeken voor de shownotes. Het is ook een heel bekend... want Geert Wilders zei nee op elk interview. Dat is ook een ding. Dus het werd ook een soort dingetje. Oh, we moeten Geert Wilders hebben. En toen op een gegeven moment heeft hij, dat was een misser van zijn persvoorlichter, heeft hij ja gezegd op een interview met de BBC. En hij is me toen gegrild. En toen zag je ook hoe snel...
SEADA: Dat heb ik niet meegekregen.
ZOË: Ja, toen is hij ook... hij bleef totaal niet overeind.
SEADA: Oh, geweldig. Dat was natuurlijk ook de reden waarom...
ONE'SY: Die gaan we zeker delen in de shownotes.
ZOË: Ja, ja, ja. Nee, dat was echt…
SEADA: Heeft Nieuwsuur dat ook gezien, of niet?
ZOË: Nou ja, dat kan je... me dunkt... dan heb ik het dus over 13, 14 jaar geleden.
SEADA: Oh, oké.
ZOË: Maar dat is ook... ik vind het wel belangrijk... ook voor luisteraars... dat mensen weten hoe hun tactiek is richting media. Dat is even los van dat media daar dus anders mee om zouden moeten gaan. Want daar leg ik gewoon de eerste verantwoordelijkheid bij. Maar dat is ook precies, je mag heel vaak er niet bij. Hij zegt nee op alles. Hij dirigeert het totaal.
SEADA: Ja, maar waarom zou je iemand überhaupt die je tuig van de richel noemt, die je 13 jaar lang heeft genegeerd opeens zeggen van... nou, dank je wel dat je hier bent. Wat fijn. Vertel maar alles wat je wil. Waar is de eigenwaarde? Ik begrijp het niet. Nee, het is echt...
ONE'SY We praten wel heel lang over deze man.
ZOË: Oh, sorry.
SEADA: Nee, maar het gaat niet om deze man. Even serieus. Het gaat niet om deze man. Het gaat om de richting die ons land opgaat.
ZOË: Precies. Ik maak me ook ernstig zorgen, hoor. Ja. Ja. We gaan namelijk nog wel even bingo’en. Maar ik wilde eerst nog een kort fragmentje. Maar ik ben het helemaal eens. Ik ben namelijk toch... Je zou zeggen, ik kan niet meer schrikken van hoe matig het is en hoe slecht wij de macht volgen. Maar ik ben toch na de verkiezingen en rondom en daarna ben ik me wel echt kapot geschrokken van een extreem dalende neerwaartse spiraal. Dus we gaan daar een klein bingo'tje over doen. Maar dit is even een fragmentje. Ik dacht, ik kon kiezen uit menig talkshow maar dit is even een fragmentje van OP1 de dag na de overwinning. Helpt mij even aan het begin. Ja, lekker, hè?
SEADA: Maar daar zijn we gauw vanaf, toch?
FRAGMENT START: De avond na de monsterzege zitten we hier. De monsterzege van Geert Wilders en de aardverschuiving van het politieke landschap in Den Haag. De dood of de gladiolen. Het is dit jaar zo moeilijk. Ik moet nog even uitzoeken wie het minst liegt. Hoppa, en dan is het gebeurd. Kati.
Stem op de dieren, want die beesten hebben het hart nodig.
Geert Wilders. PVV. Of je gaat naar links of je gaat naar rechts.
Historische politieke avond.
Ja, het is wel een stem van het volk.
Nederland, bedankt!
ZOË: Ja, ik had menig fragmentje kunnen kiezen, maar waarom ik...
SEADA: Wat was dat liedje nou op de achtergrond?
ZOË: Ja, nou dit dus.
SEADA: Jaren 80
ONE'SY: Een soort Rocky.
ZOË: Ja, maar dit was dus een instartje. Dus je ziet voor je Sven Kockelmann en Fidan Ekiz die dus weer terug was bij OP1. Totaal langs me heen gegaan. God zij geprezen. Maar goed, die zaten er weer. En toen werd dus de show aangekondigd wie er allemaal zaten. Dit fragmentje werd als een soort compilatie van zo was het gisteren. Met dit muziekje. Maar ook hoe Sven Kockelmann begint. Een monsterzege van de... Het is net alsof ze een wedstrijdverslag hebben. Ja, ja, ja. Ik vind ook vaak zeg maar de interviews...
SEADA: Dat is ook alsof je met iemand die na een wedstrijd ook in de gangen, weet je wel.
ZOË: Alsof er niks op het spel staat. Ja, maar... Nou ja, dat gebruik ik zelf trouwens ook nu sport, op het spel. Ja, ja, ja. Nee, maar ik vind dat ik... Dus dit zag ik overal terug. Een soort totale van... Nou, ongelooflijk! Maar ook ‘een aardverschuiving’. Alsof Nederland niet al heel lang de extreemrechtse kant op gaat.
SEADA: Precies, want dat is ook zo'n grap, hè. Kijk, het gaat helemaal niet om... De PVV is al 18 jaar een van de grootste partijen van Nederland. Dus we moeten ook gewoon in de spiegel kijken wat voor samenleving we zijn. Het verschil is dat ze nu de gelegenheid hebben gekregen door de VVD, nogmaals, bedankt voor de campagne, om mee te regeren. Dat is het enige verschil, hè, eigenlijk. Dus om nou te doen alsof er een soort van... Ik bedoel, ja, dat hij dan zijn tactiek heeft veranderd en heeft gezegd... Nou, ik ben natuurlijk nog steeds… Ik bedoel, dat zit in ons DNA, hè. We haten moslims. Maar we gaan er verder niet zo moeilijk over doen. We gaan het even in de ijskast zetten. En dat iedereen... Oh, wat bijzonder dat hij dat, dat hij dat zo...
ZOË: Dat je daarin mee gaat. Ik vond het echt...
SEADA: Maar ook in dat geanalyseer eromheen. Ja, ik moet eigenlijk om lachen van... Zou dat kunnen, in de ijskast? Kan hij dat? En dat je denkt van... Nee, natuurlijk niet. Ik bedoel, het gaat toch helemaal nergens over... dat je dan zegt van... Ja, ik vind dit allemaal, maar ik ga anders handelen, oké? Het is een soort toneelstuk. Het gaat helemaal nergens over. En ja, ik weet niet. Het voelt bijna alsof het meer entertainment is dan...
ZOË: Nou, ik... Bijna kan je weghalen, denk ik. Het is puur entertainment geworden. En ik denk, wanneer kan je dat doen als er voor jou niks... Als je niet het idee hebt dat er iets op het spel staat. Want wij zitten hier heel anders. Omdat wij denken, er wordt een extreemrechtse partij die hele grote groepen mensen in dit land uitsluit, wordt neergezet alsof je dat leuk in de ijskast kan zetten.
SEADA: En als centrumrechts.
ZOË: En als centrumrechts, precies. Want we gingen nog even de bingo doen. Nog even over deze instart. Want je hoorde ook verschillende stemmers aan het woord. Hele interessante ook.
SEADA: Oh ja. Of wie er het minst liegt zei een vrouw.
ONE’SY: Ja, maar ik hoorde iemand die op de PVV had gestemd.
ZOË: Dat was natuurlijk een jonge man met een migratieachtergrond.
SEADA: Oh, die hadden ze opgesnord?
ZOË: En die zat ook in de uitzending. Er zat ook een bruine man die op de PVV had gestemd.
SEADA: Die zat in de uitzending?
ZOË: Die zat in de uitzending. En ik noemde dat even kijken in… Ook kiezers met een migratieachtergrond stemmen PVV. Dat was een van de bingo... En dat bleek later, zeker als het om moslims gaat totale waanzin. Nou, totale onzin, natuurlijk stemmen er wel mensen met een migratieachtergrond op de PVV, natuurlijk. Ja, maar…
SEADA: Het is totaal niet significant om te noemen.
ZOË: Nee, maar wordt het natuurlijk genoemd om te laten zien, zelfs zij.
SEADA: Ja, het is normalisatie. En iedereen liep ermee weg, klopt.
ZOË: Even kijken, we hebben de Milders al gehad. En jij noemde net inderdaad, misschien kan je die nog even... Die stond ook in de bingo. Centrumrechtse coalitie ligt voor de hand. Ineens zijn we centrumrechts.
SEADA: Ik denk dat de VVD niet eens centrumrechts is. Waar gaat dit over? Er is een soort van, de doelpaaltjes worden steeds verplaatst. Weet je wel? Oh nee, we zijn eigenlijk... Maar het ging ook heel... De VVD was dan fatsoenlijk rechts. Dat was ook heel lang. En toen werden ze centrumrechts. Kijk, in mijn optiek is de VVD gewoon rechts-rechts. Er is niks centrum aan. De PVV is extreemrechts. En dat durven we niet meer te zeggen. Op de verkiezingsavond was er een uitzending van de NOS. En toen werd zelfs... Ja, ik weet niet waarom... Maar toen werd er zelfs genoemd van... Ja, kunnen we de PVV eigenlijk nog wel radicaal rechts noemen?
ZOË: Niet.
SEADA: Ja. Ik vind het zo bijzonder dat dit allemaal langs iedereen heen gaat. Want het ging dus over de... En toen waren er geloof ik twee politicologen die zeiden... Ja, zeker wel. Het is gewoon, dat is radicaal rechts. Het is extreemrechts. Kijk, dat zijn ook van die rare nuances. Het maakt me eigenlijk geen zak uit om eerlijk te zijn. Alles wat rechts is, is over het algemeen, gaat het om economie boven mens. Dat is gewoon de bottomline. Geld boven de mens en planeet. Dat is het gewoon. En dan kan de VVD heus wel een beetje meebewegen met D66 of weet ik veel wat. Maar in the end...Het is gewoon totale gotspe... En dan... Dat centrumrechts komt volgens mij ook gewoon van de VVD zelf. Van Dilan Yeşilgöz. En dan gaan media dat dus gewoon overnemen. Ja, centrumrechts in zicht, centrumrechts kabinet in zicht.
ZOË: Ik heb er een uit de bingo die ik bij jou ook voorbij zag komen. En dat was een... Dit is een kop dan van de NOS ‘Samenkomst en acties na winst PVV’. En dan tussen aanhalingstekens: Kan polarisatie in de hand werken.
SEADA: Wacht even. Samenkomst en... En acties na winst PVV kan polarisatie in de hand werken. Dus die samenkomst en... Welk medium is dit?
ZOË: NOS was dit. Dat was dan een quote van een politicoloog. Maar je kiest uit welke quote je in de kop zet. Oh ja, ik weet dat nog. Dus eigenlijk wordt er gezegd dan... Dat er wordt gedemonstreerd tegen... Niet zozeer de PVV, maar gewoon extreemrechts wat groter wordt. En een ondemocratische partij. Die mogelijk aan de macht ook daadwerkelijk komt. Alsof dat hetgeen is wat de polarisatie in de hand werkt.
SEADA: Maar sowieso kunnen we even stoppen met dat woord polarisatie? Alsjeblieft. Alsjeblieft. Ik kan niet meer. Nee, maar echt. Echt. Kunnen we daar gewoon mee stoppen? Het is totaal aan inflatie onderhevig. Niemand weet meer wat ze ermee bedoelen. Het wordt te pas en onpas erin gesmeten. Als je de mensen de mond wil snoeren. Hou er mee op.
ZOË: Nee, ik ben ook altijd de grote polarisator.
SEADA: Het is een totaal zinloos woord geworden. Ik negeer alles waar polarisatie in de kop staat. Maar sterker nog, na die… De dag na de verkiezingen was er al meteen een demo op de Dam. Volgens mij van gewoon mensen, burgers. Die dachten van ja, ik vind dit niet oké. Ik maak me zorgen. Er werd ook meteen belachelijk. Maar er was een heel grappig… Ik moest wel lachen. Er was een heel grappige sketch van Marijn Scholten. Ik weet niet of jullie het kennen. Dat is een comedian. Of een cabaretier. Ik weet niet hoe je dat noemt. En die had toen een filmpje gemaakt over... Hij speelde een beetje zo'n kakkerige gast. Die zei van... Ja, ik wist gewoon niet wat ik moest doen. Hij noemde niks echt specifieks, maar het ging heel duidelijk over de verkiezingsuitslag. Ik was zo terneergeslagen. En toen ben ik... Ik ga dit niet nadoen, want ik ben niet zo grappig als hij. Maar dat hij dus niks deed eigenlijk. Maar dat hij naar de buurman ging. Mehmet. Dat hij bij Mehmet ging aanbellen. En dat hij hem toen heeft vastgehouden. Mehmet. Dat hij Mehmet 20, 25 minuten lang heeft vastgehouden. Hij zei van... Je voelt ook wat weerstand. Hij probeert zich ook los te rukken. Maar ik zei nee, nee, nee. Wij gaan dit gewoon doen samen. En dat was dus heel grappig. Kijk, het was heel grappig. En hij zei ook van... Ja, ik moet naar een directievergadering. Ik zei nee, nee, nee. Je moet gewoon bij mij blijven. Maar dat was dus...
Kijk, ik denk die demo op de Dam. Het is wel grappig. Maar die demo op de Dam. Die is eigenlijk... Natuurlijk, het is gewoon een uiting van iets. Maar dat had natuurlijk te maken met Timmermans. Die zei, we gaan elkaar vasthouden. En toen zei er een aantal mensen... Ja, ik wil helemaal niet vastgehouden worden door allemaal mensen. Doe normaal, doe iets nuttigs, weet je wel. Maar die demo op de Dam werd toen vervolgens... Het was volgens mij NRC. Maar ook Parool of zo. Ik weet het niet meer. Ik wil niet mensen… Maar er waren koppen waarin stond ‘Protest tegen verkiezingsuitslag’. Meerdere plekken. Dat is natuurlijk helemaal niet waartegen geprotesteerd werd. Er werd geprotesteerd tegen extreemrechts.
En die mensen... Diezelfde avond schoven ze ook aan. Die mochten in het publiek zitten. Mochten niet aan tafel zitten bij Op1. En toen ging het ook over... Het was allemaal een beetje gniffel gniffel. Wat een sukkels. Van die havermelk sukkels die daar een beetje zo... En toen was dat ook van… Er zat daar een of andere VVD'er of zo aan tafel. Die zei van... Sorry, dat ga je toch niet doen? Wat een sukkel ben je. Dat was een VVD'er. En die zei... Om nou de PVV extreemrechts te noemen. Dat kan echt niet hoor.
En dan ook steeds die drogreden van... En weet je hoe gevaarlijk dit is voor Geert Wilders? Die wordt al beveiligd. Dat wordt ook zo vaak erin gegooid. Die wordt al beveiligd. Dus moeten wij ons mond houden over alles wat zeg maar tegen mensenrechtenverdragen ingaat. Tegen de grondwet ingaat. Moeten we dus maar onze mond over houden. Dus je ziet dat er heel veel dingen verdraaid worden. Dus net zoals zo'n kop van polarisatie. Doe maar niet. Don't rock the boat. Redelijk midden. Een beetje in het midden blijven. Maar het midden verschuift steeds. Dat is het punt. Het midden gaat steeds naar rechts. Het midden is niet meer het midden. Links is niet meer links.
ZOË: Ik zeg ook wel vaak... En ik weet... Dan komt altijd wel de historica in mij naar boven. Maar de NSDAP is ook niet van de een op de andere dag. Het was niet ineens Hitler: ja! Dat is ook... Ik snap dat het een vergelijking is in een andere tijd. Maar er wordt soms gedaan alsof dat ineens helemaal duidelijk was. Dat het allemaal slecht en fout en verkeerd was.
SEADA: Ja, maar ook dat... Omdat dus kiezer gesproken heeft, het dus ook een goed idee is.
ZOË: Ja, precies. NSDAP is ook gewoon democratisch gekozen. Ja, en er zijn ook heel veel mensen die hele rare dingen die... En ook er zijn ook heel veel mensen die dingen kiezen die uiteindelijk ook voor hun zelf slecht zijn. Er zijn heel veel mensen die tegen hun eigen belangen in kiezen. Maar dat niet doorhebben. Omdat de propaganda van haat tegen een ander sterker is.
ONE'SY: Vanwege die verschrikkelijke verkiezingsuitslag en ook genocide in Gaza besloot ik me even te vermaken met wat comedy de afgelopen weken. En toen keek ik op HBO naar A Black Lady Sketch Show. Ik weet niet of jullie dat kennen?
ZOË: Nee.
ONE'SY: Ja, dat is eigenlijk precies wat de titel zegt. Sketches gespeeld door zwarte actrices. Ik vond het heel grappig, heel herkenbaar. Maar die ondertiteling, lieve mensen... het was zo, zo, zo belabberd. Jij hebt het gezien, maar kijk je dan met de ondertiteling?
SEADA: Ik heb het niet gezien. Ik ken de show, maar meer gewoon van... inderdaad, fragmenten. Ja, ondertiteling is gewoon standaard een probleem als het niet over witte mensen gaat.
ZOË: Ja. Dat hebben we ook bij Netflix zo heel vaak gehad.
ONE'SY: Het is echt zo belabberd. Echt dingen die... die uit de context worden. Bijvoorbeeld, ik zeg maar wat: your edges are laid, weet je wel. En dan dat ze dan, weet ik veel, hoeken vertalen of zo. Ja, echt. Het is zo belachelijk. Ik zat er naar te kijken. Ik denk, wat gebeurt hier? Dus het enige wat ik kon bedenken is misschien dat het AI is of zo.
ZOË: Je bent te aardig. Ik denk het niet. Nee, ik denk gewoon dat het een...
SEADA: Maar ik denk dat het ook inderdaad gewoon van...
ONE'SY: Iemand die er geen verstand van heeft? Ja, maar kom op. Ik bedoel, je haalt toch eer uit je werk?
SEADA: Ja, maar het gaat niet om eer alleen. Het gaat ook gewoon om...
ONE'SY:Ja, waarom dan wel? Ik weet niet wat je bedoelt.
ZOË: De titelaars zijn ook blokken werk aan het doen. En dat is ook een hele homogene pool. Dus voor een groot deel hebben ze gewoon geen idee. Maar dan versta je je vak ook niet.
ONE'SY: Dus dat bedoel ik.
SEADA: Dit gaat over specifieke culturele dingen. Kijk, je edges en dat soort dingen. Dat is wel gewoon... Dat moet je kennen dan blijkbaar. Maar het gaat ook gewoon om het n-woord, weet je wel.
ZOË: Of altijd maar white als blank nog stug vertalen. Zelfs Netflix betrap ik er nog steeds op. Die krijgen het maar niet onder de knie.
SEADA: Maar ook gewoon echt incorrecte vertaling. Los van incorrecte woorden. Ook gewoon echt dingen die je denkt. Dit is niet het gesprek wat net heeft plaatsgevonden. Je hebt de context gewoon niet begrepen.
ONE'SY: Ja. Dus mocht je ernaar gaan kijken omdat je denkt, ik kan wel wat vertier gebruiken. Je gaat vast lachen. Maar je moet wel even door die ondertiteling heen lezen. Want die is echt super irritant.
ONE'SY: Tijd voor een DIENSTMEDEDELING!
ZOË: Hoi! We waarderen het enorm dat je naar onze podcast luistert.
Deze maken we zonder er iets aan te verdienen, omdat we het belangrijk vinden dat dit geluid er is.
ONE'SY: Vandaar dat we ook altijd aan het eind vragen of je vriend van de show wil worden.
Dat betekent concreet dat dat we je vragen of je financieel iets kan missen zodat wij anderen wel kunnen betalen om bijvoorbeeld de social mediaposts te maken of de podcasts te transcriberen - moeilijk woord - zodat ze voor iedereen toegankelijk zijn.
ZOË: En bijvoorbeeld om onze gasten een kleinigheidje te sturen als bedankje.
Vind jij het dus waardevol wat we doen, overweeg dan om ons eenmalig, maandelijks of jaarlijks te ondersteunen via www.vriendvandeshow.nl
ONE'SY: Einde dienstmededeling!
ZOË: Dit wordt even de kortste terugblik ooit van ons in de eindejaars… Maar het maakt niet uit. Het was gewoon even heel belangrijk om stil te staan bij de verkiezingsuitslag en alles eromheen. Ja, laat ik zeggen, in de categorie ‘Witte mannen die grensoverschrijdend gedrag vertonen en weer terugkeren op tv’, is er nieuws over Matthijs van Nieuwkerk. Ja, we hebben hem helaas meerdere malen voorbij horen komen in Bonte Was Podcast. Laten we heel even naar een uitzending teruggaan van 16 juni waar trouwens ook Hassnae Bouazza te gast was. Aanrader ook voor als je er nog eentje terug wil luisteren. Ik denk dat... Ik deed daar een voorspelling. Laten we even luisteren.
FRAGMENT START: Ik wil dus nu ook de voorspelling doen. Want ik las dat Coen Verbraak is in gesprek met Matthijs van Nieuwkerk over een interview. Begrijp me niet verkeerd. Ik vind reparatie, dat mensen altijd voor eeuwig verdoemd moeten zijn, ben ik het niet mee eens. Maar mijn voorspelling is bij dezen, 16 juni 2023, ik weet het tijdspanne, ben ik niet benieuwd naar. Daar kunnen we misschien een wedje over leggen. Er komt een boek aan van Matthijs van Nieuwkerk. Bestsellertje, er wordt veel geld aan verdiend. Ik denk over een jaar of drie, vier misschien... en het interview komt er volgend jaar. En dan zit hij gewoon weer volledig terug. En krijgt hij weer alle programma's. Ben ik nu te cynisch?
ZOË: Nou, ik was dus niet te cynisch. De bestseller is er nog niet voor mensen die dachten dat dit een aankondiging was. Maar ik gokte dus dat dat interview, het was uiteindelijk niet met Coen Verbraak, maar in NRC, dat dat nog een jaar zou duren. Nou, dat was vanaf juni in ettelijke maanden. En inmiddels is natuurlijk bekend geworden dat hij gewoon lekker mag terugkeren op de zondagavond bij RTL.
SEADA: Maar wat is dat interview met Coen Verbraak? Interview in het NRC? Ja, dat bedoel ik.
ZOË: Maar er was sprake toen van in die uitzending van Bonte Was. Het zou eerst met Coen Verbraak een interview zijn. Dat is er nog niet van gekomen.
SEADA: Ja, ja, ja. Kijk, als we toch al woorden aan het verbannen zijn... we hadden het eerder al over polarisatie... kunnen we nu, denk ik, echt officieel cancel culture ook echt afscheid van nemen. Het bestaat niet.
ZOË: Bij dezen, 12 december 2023.
SEADA: Ja, nee, laten we 2024 ingaan met ook daarmee te stoppen. Want dat je hier binnen het jaar… Kijk, ik heb niet eens zoveel moeite met Matthijs van Nieuwkerk of met zijn carrière, dat moet je helemaal zelf weten. Dat is gewoon een individu eigenlijk. Maar het staat symbool voor iets anders. En ik denk dat wat ik echt eigenlijk heftig vind, is dat RTL het onderzoek niet heeft afgewacht. Maar los daarvan, hun eigen lijken in de kast hebben.
ONE'SY: The Voice!
SEADA: Precies. Dat is nog helemaal niet opgehelderd. En toch gaan ze... en dat is natuurlijk een andere kwestie... maar het heeft ook te maken met een onveilige cultuur. En dan... dit is zo'n slap in the face van iedereen die hier slachtoffer van is geweest. Dan neem je dat dus ook niet serieus eigenlijk. En dan wil ik dat niet gelijk trekken, maar het gaat veel meer om ben je een gezond en veilig bedrijf? En neem je dat serieus of niet? Ja, ik weet het niet. Het is gewoon... I don't know.
ZOË: Waarvan akte. Ja. We gaan door naar een ander fragment van eigenlijk best wel het begin van dit jaar. Toch?
ONE'SY: We hebben ook veel hardnekkige kwartetten gespeeld als we gasten langs hadden het afgelopen jaar. Dit is bijvoorbeeld een voorbeeld van Lisa Jansen.
LISA: Ik was een beetje aan het scrollen zoals ik al zei. En ik zag ineens voorbij komen: Tolk gaat los tijdens Super Bowl optreden van Rihanna en steelt harten van kijkers.
ZOË: Tuurlijk, tuurlijk.
LISA: Ja, nou, we hebben vast allemaal meegekregen dat tijdens de Super Bowl afgelopen zondagavond, dat er een halftime show was van Rihanna. En daar was dus een tolk... Ik weet niet, was het Amerikaanse gebarentaal?
ONE'SY: Ja, American Sign Language deed zij.
LISA: En die stond daar eigenlijk een fantastische performance te geven. Alleen de manier waarop het eigenlijk door horende mensen gekaapt wordt alsof het iets voor ons is om naar te kijken en om ons aan te laven vind ik... Nou ja, dat gebeurt heel veel, sowieso. Dat gebeurde ook bij Irma.
ZOË: Irma natuurlijk, ja. Met het hamsteren.
LISA: Met het hamsteren, ja. En zolang dove mensen nog zo systematisch worden buitengesloten, vind ik niet dat het aan ons is, aan ons horende mensen om op die manier om te gaan met een communicatiemiddel dat nodig is omdat wij geen gebarentaal kunnen. Ja.
ZOË: Weet jij dit nog, Seada?
SEADA: Ja, dit kan ik me niet zo goed… maar het is ook omdat ik de Super Bowl een totaal oninteressant fenomeen vind. Maar... want het is in the end gewoon een reclameblok, toch? Maar dan met entertainment erbij. Nee, dit kan ik me niet… maar dit is natuurlijk heel vaak bij concerten... en inderdaad, die Irma, dat weet ik nog wel. Ik vind het, het is denk ik dat het wordt gezien als entertainment voor ons. Dat is inderdaad een beetje belachelijk, want het is gewoon een noodzakelijk ding omdat de samenleving niet is ingericht op niet-horende mensen.
Ja, ik denk, het wordt heel raar als het een soort van... dus volgens mij was het een beetje gek dat de doventolk dan de ster wordt, zeg maar. Dat is een beetje raar. Dat is een soort van, dat is gewoon werk. Dat is gewoon een expertise. Dat is gewoon een deskundige die dat doet, zeg maar. Dus ik denk dat... maar ik denk niet per se... het zou ook kunnen leiden, laat ik ook iets positiefs zeggen, het zou ook kunnen leiden tot juist dat mensen denken van oh, wacht eens even, ja, dit is inderdaad, dit is inderdaad iets wat gewoon best wel belangrijk is en wat op heel veel manieren genormaliseerd moet worden of zo, weet je wel. Maar je normaliseert het natuurlijk niet door het tot een soort, ja, weet ik veel, een soort rockstar entertainment aan vast te plakken. Dat denk ik niet. Ik weet niet of het dove mensen helpt om dit zo aan te pakken. Ik weet niet of ik er echt zelf, volgens mij hebben wij hier ook iets over geschreven. Ik ben het even kwijt.
ZOË: Ik ben nog wel benieuwd...
SEADA: Dat was destijds met die Irma, volgens mij.
ZOË: Hoe proberen jullie zelf als OneWorld zo inclusief mogelijk te zijn voor een breed publiek? Dus bijvoorbeeld ook voor niet-horenden? Nou, door dus bijvoorbeeld altijd ondertiteling te gebruiken bij, als we videofragmenten maken. Maar wij doen bijvoorbeeld ook aan image ID heet dat geloof ik. Dus we krijgen ook heel vaak berichten van mensen. Hé, jullie hebben allemaal rare dingen, jullie hebben allemaal rare teksten laten staan. Is iemand vergeten, denk ik, of zo. Maar dan zeggen we nee, dat is image description. Dat gaat dus om dat we voor mensen die het niet kunnen zien en die apparatuur gebruiken of software gebruiken, om die dan uit te leggen wat er op het beeld te zien is, schrijven we dat uit. En dat zetten we ook op onze social media. Dat kan trouwens niet overal. Bijvoorbeeld elk kanaal heeft ook weer andere middelen. Bij Instagram kan dat heel makkelijk, want er is veel ruimte. Maar op Twitter kan dat weer niet. `
ONE'SY: Moet je het echt in de foto doen of zo.
SEADA: Moet je het weer in de foto zetten.
ONE'SY: En dan moet je erop klikken.
SEADA: Je wordt ook beperkt door het type medium. Door het type social media wat je gebruikt. Maar dat soort dingen proberen we ook altijd. Maar het gaat ook om dingen als bepaalde termen uitleggen. Dus je kan niet verwachten dat iedereen overal van op de hoogte is. Dat je het kan uitklappen en je kan lezen waarom we die term gebruiken. Of dat soort dingen proberen we veel te doen. We zijn zeker niet perfect nog daarin. Maar het zit wel in onze werkwijze. Het besef dat inderdaad niet alles toegankelijk is voor iedereen.
ONE'SY: In onze vorige aflevering gaf ik als luistertip de docuserie Kweekje, mi kwekipikin van Nicole Terborg. Alom bejubeld, stond op nummer 1 in de lijst van de beste podcasts dit jaar van het Parool. En dat vind ik heel terecht. Maar we hadden het, Zoë en ik, wij hadden het natuurlijk over de aarzeling om zaken die spelen binnen de eigen cultuur te bespreken.
FRAGMENT START: Tegelijkertijd weet ik dat er mensen zijn die zeggen: waarom hangt ze de vuile was buiten?
ZOË: Ja, want dat is meteen ook waar ik wel wat ik wat ik me ook wel kan voorstellen en dat is heel jammerlijk, maar je ziet natuurlijk toch als je… De media en de manier wat er naar buiten komt, het is allemaal zo homogeen dat het soms heel moeilijk is om binnen communities die niet tot de norm behoren, bepaalde gesprekken te voeren, want dan wordt het meteen weer geframed. Zie je wel bij die Surinamers of hè, of zie je wel die moslims?
ONE'SY: Nou ja, en nou hebben Zoë en ik dat dus wel besproken. Maar we dachten, laten we het Nicole zelf vragen. Dus hé Nicole!
NICOLE: Jullie zitten allebei op een ander been, zeg maar?
ONE'SY: Je bedoelt of Zoë en ik er anders in staan?
NICOLE: Ja, ja.
ONE'SY: Een beetje wel, toch?
ZOË: Ik ben gewoon heel benieuwd hoe jij dat hebt ervaren. Omdat ik dat vaker wel zie gebeuren. Dat het heel snel ook op een hele negatieve manier en stereotiep uitgelegd kan worden. En ik hoop natuurlijk erg dat dat niet zo is.
NICOLE: Maar kijk, als je vanuit angst je laat leiden om dan niet je verhaal te vertellen, om niet het gesprek aan te gaan, dan houdt het op. Dan kan je gewoon stoppen met verhalen vertellen. En die twijfels heb ik zelf ook gehad. Dat is ook bij Dichtbij Wit wat over colorisme ging. Moet ik wel de gesprekken die we eigenlijk intern moeten hebben, moet ik het daar buiten ook over hebben? Maar ik vind het juist heel belangrijk dat we wel het gesprek aangaan. En je kan wel gaan wachten. Ze zullen je sowieso wel duiden.
ONE'SY: Het is echt heel grappig. Dit is echt precies een beetje wat ik zei. Ik ben blij dat ik het goed heb omschreven, Nicole. Maar als je terugkijkt op alle reacties op de podcast, vind je dat media het integer gedaan hebben?
NICOLE: Tot nu toe wel. Ja, ik merk wel verschil wie er tegenover je zit. Hoe je bevraagd wordt. Maar tot nu toe is het... Ja, is het oké gegaan. Ik zit midden in dat ik het wel heel spannend vind. Want ik hoor dan wel allemaal negatieve reacties op mijn moeder. En dat vind ik heel lastig. Dat vind ik wel moeilijk. Dus mensen die niet de hele serie hebben gehoord, maar die een fragmentje horen en die dan allemaal negatieve dingen gaan zeggen. Dus dat vind ik wel zelf iets waar ik nu middenin zit wat ik wel spannend vind. Maar ik weet ook dat mijn moeder iemand is die ook verhalen heeft verteld op een podium. Ook verhalen van de familie. Waardoor ook andere families zijn gaan praten met elkaar. En aan de reacties die ik nu elke dag krijg, je wilt niet weten hoeveel reacties ik krijg. Uiteenlopende mensen weten dat ik het juiste besluit heb genomen om hier wel over te praten. Want het verhaal is groter dan mijn verhaal. Groter dan Surinamers. Het gaat verder. Het gaat gewoon over wat het betekent om niet bij je biologische ouders opgegroeid te zijn. En wat kolonialisme, hoe dat doorwerkt. En hoe kan je gesprekken hebben met je ouders. Het gaat over zoveel.
ONE'SY: Ja, dan is het goed dat we je even gebeld hebben zodat ik de bevestiging heb van wat ik...
ZOË: Nee, maar ik vind het wel ook heel fijn om te horen Nicole, dat dat jouw ervaring is geweest. Ik denk dat, daarom vonden we het ook fijn om nog even met jou te bellen daarover. Omdat, we moeten inderdaad natuurlijk juist niet terugschrikken... om al dit soort verhalen juist wel naar buiten te brengen. En jij bent natuurlijk ook iemand die dat bij uitstek kan. En die de wereld, denk ik, de mediawereld ook goed kent. Dus sowieso heel veel dank daarvoor.
NICOLE: Ze zullen ons altijd framen. Ze zullen ons altijd framen. Op een bepaalde manier neerzetten. Dus we moeten ons daardoor niet laten tegenhouden om ons verhaal te vertellen.
ONE'SY: Dankjewel, Nicole. En fijne verjaardag nog.
SEADA: Fijne verjaardag.
ONE'SY: Hieperdepiep.
ALLEN: Hoera! Doei!
ZOË: We hebben nog één fragmentje van een vrij recente aflevering over iets wat helaas nog steeds actueel is. De verslaggeving rondom de genocide in Palestina. Dit zei Mounir Samuel, Zuidwest-Azië-expert daarover in een eerdere Bonte Was.
MOUNIR: Maar de langelijnjournalisten, ja, de langelijnjournalisten, al journalisten die echt al lange tijd in die regio komen en ook echt veel meer bezig zijn met sociaal-maatschappelijke veranderingen dus niet alleen als er urgent nu nieuws is en die worden allemaal gediskwalificeerd en het lijkt alsof dat deels te maken heeft met kleur, afkomst en achtergrond, hoewel in mijn geval als christen ik eigenlijk in ieder geval religieus gezien een interessante tussenpositie in kan nemen. Maar dat lijkt ook te maken met een bepaald ongewenst verhaal.
En nergens zie ik nog de geopolitieke duiding en die langere lijn. Terwijl als je bijvoorbeeld een land als Egypte volgt en Jordanië, die zijn al twee jaar moord en brand aan het schreeuwen dat de Amerikanen hen maar onder druk zetten om in de Sidi woestijn een Palestina op te richten en dus eigenlijk het Israëlisch grondgebied heel [onverstaanbaar] Israël, groter Israël te laten bevatten, waaronder dus ook Gaza en de westelijke Jordaanoever. Dat zou natuurlijk effectief het einde zijn van een Palestijnse staat of een tweestatenoplossing.
ZOË: Ja, we hebben natuurlijk, hadden we nu nog maar twintig minuten of drie uur om hierover door te praten. Maar ik ben nog wel benieuwd, Seada, want het speelt natuurlijk nog steeds. Wat voor keuzes maken jullie als OneWorld om over de oorlog in Palestina, de genocide in Palestina te berichten?
SEADA: Nou, door het bijvoorbeeld geen conflict te noemen, maar een bezetting. En dat uit te leggen. Dus wat wij proberen is, wij proberen eigenlijk altijd met alles wat we doen patronen te laten zien. Kijk, wij zijn geen nieuwsmedium. Dat kunnen we ook helemaal niet waarmaken. Ik heb één redacteur in huis. Ik denk dat heel veel mensen dat niet zullen geloven, maar wij doen heel veel met heel weinig mensen. Maar het is enerzijds voor ons een gewoon een pragmatische beslissing om op patronen in te gaan. En anderzijds ook echt een inhoudelijke. Omdat die dingen, zoals we net in het fragment hoorden, heel vaak niet aan bod komen. Dus wat wij proberen te doen is, we proberen te kijken naar geopolitiek.
We proberen te kijken naar taal. Naar framing. Dus in het geval van Israël-Palestina hebben wij, we hebben het gehad over hoe de verschillende... bijvoorbeeld ook over de berichtgeving. Wij doen heel vaak media-analyses. Marieke Kuypers heeft voor ons een media-analyse gemaakt waarin ze... Dus het is eigenlijk een beetje uit het frame stappen en naar het frame kijken. En daaruit bleek dat we bijvoorbeeld heel veel taal in de media rondom dit. Ja, jij noemt het een genocide. Een ander noemt het een oorlog. Het is volgens mij geen oorlog. Want in een oorlog moet je eigenlijk toch twee gelijksoortige of in ieder geval evenknieën hebben die het tegen elkaar opnemen. Dat is in dit geval gewoon niet zo.
Maar dat er dus, dat er eigenlijk taal die door de Israëlische autoriteiten wordt gebruikt, dat die wordt overgenomen dus bijvoorbeeld. Maar ook dat er bijvoorbeeld geen daders zijn. Dus dat… alsof er gewoon een bommenregen uit het niets op Gaza neerslaat. Dat doet iemand. Daar zit iemand, daar zit een partij achter. En die wordt vaak niet benoemd. Ik zag het ook over de gevangenen die werden vrijgelaten. Aan de Israëlische kant waren het inderdaad vrouwen en kinderen. En inderdaad aan de Palestijnse kant waren het minderjarige mannen. Minderjarige mannen. Dat zijn gewoon kinderen.
ONE'SY: Ik weet niet wat een minderjarige man is. Dat bestaat toch überhaupt niet?
SEADA: Nee. Je bent of een man of je bent minderjarig. Maar je bent niet een minderjarige man. Maar ook bijvoorbeeld, dat werden gevangenen genoemd. En aan de Israëlse kant gijzelaars. Maar je kan… Er zijn heel veel rapporten geschreven over hoe Israël al jaren jonge mensen, mannen, vrouwen, kinderen zonder proces vastzet. Dat kun je dus heel goed ook gewoon gijzelaars noemen. Dat zijn geen gevangenen. Een gevangene heeft een proces gehad. Daar is een rechter, daar is een oordeel over geveld. Dat is dus heel vaak niet zo.
Dus wij kijken heel veel naar taal. Dat is voor ons heel belangrijk. Omdat je daarmee heel veel kan verklaren. Heel veel kan uitleggen. Het enige wat mij vaak wel echt droevig stemt is dat ik ook een beetje bang ben dat we in een tijd zijn gekomen... waarin feiten er niet meer zo heel erg toe doen. En dat mensen eigenlijk meer bezig zijn met wat voel ik eigenlijk zelf? En iets erbij zoeken wat daarbij past. En dat vind ik een treurige constatering. Zeker omdat we heel veel tijd besteden om dat soort gemakzuchtigheid te bestrijden. Het doet me ook heel veel pijn dat media in dat soort gemakzuchtigheid meegaan.
ZOË: En de taal van de macht continu volgen. Wat jij ook al meerdere malen hebt gezegd. Ja, en dan pas na een tijdje...
SEADA: Nee, dat is eigenlijk niet... Maar het punt is, de schade is er al. En het is veel moeilijker om iets, eigenlijk ondoenlijk, om iets wat de wereld al ingestuurd is nog te corrigeren dan om het meteen goed te doen. Doe het gewoon meteen goed. Doe het meteen bewust. Zorg dat dit niet eerst... en dan... Oh nee, sorry.
Ik had van het weekend geloof ik nog een soort discussie met iemand van de Volkskrant. Want die hadden een stuk over Hongarije en over Orbán. Die van zichzelf vindt dat die Hongarij een soort de veiligste plek is voor Joodse mensen. Wat de geschiedenis niet uitwijst. Maar goed. Hij heeft zichzelf uitgeroepen tot een soort hoeder van Joodse mensen. En er was een reportage, eigenlijk een hele goede gebalanceerde, genuanceerde reportage, maar de kop erboven was geloof ik iets als ‘Orbán, hoeder van de Joodse gemeenschap’ en de reden waarom. In het intro stond iets van, de reden waarom het zo veilig is voor Joodse mensen. Dat was ook nog discutabel, maar goed, maakt niet uit, daar gaan we even overheen. Want er waren zelfs Joodse mensen in het stuk zelf die zeiden nou, nu even. Want het komt nu goed uit om dit standpunt in te nemen. Maar de reden waarom dat helemaal problematisch was, was omdat Hongarije zo'n hard asielbeleid heeft, migratiepolitiek heeft. Dus met andere woorden...
ONE'SY: Al die enge mensen worden hier niet binnengelaten en daarom zijn ze hier veilig.
SEADA: Dus er werd een connectie gemaak tussen antimigratie en antisemitisme. En dat stond gewoon in de kop. En toen had ik daar boven gezet ik was daar gewoon echt ontgoocheld over. Ik ben daar begonnen bij die krant. Ik ken ook veel mensen die daar werken. En dan denk ik van, waarom moet het altijd weer van een of andere gekrenkte twitteraar zoals ik komen? En toen was het van, ik had gezegd: who needs Wilders als je dit hebt? Hij heeft ook een link met Hongarije. Maar toen kreeg ik, ja, nou die kop is allang, ik heb het inmiddels aangepast. En waarom doe je zo gemeen? En dan ben jij de polarisator natuurlijk ook. Dan ben ik de gemenerik. Dan ben ik degene die... Maar dan denk ik dit is een gigantisch groot medium met een enorme verantwoordelijkheid. Dit is ook geen fout. Het wordt altijd slordig genoemd. Ja, slordigheidje. Nee, dit is bewust. Dit is geen slordigheidje. Niemand dwingt jou om deze connectie te maken. Niemand dwingt jou om met die propaganda mee te gaan. Maar je doet het zelf.
ONE'SY: Nou, we zijn ook zo objectief.
SEADA: Ja, maar het gaat niet eens om objectief. Ik vind het ook gewoon... het moet klaar zijn met die excuses over ja, dat was gewoon een foutje. Dat is gewoon een slordigheidje. Ik had ook een, dat was iemand die had getweet van plotseling schrijft iedereen OneWorld-artikelen na de verkiezingsuitslag. Dat was Zvezdana. Die wij allebei wel kennen, volgens mij. Ik ben haar achternaam even vergeten.
ONE'SY: Vujekovic.
SEADA: Ja, die ook wel eens voor OneWorld heeft geschreven als journalist. En die zei van het valt wel op dat opeens mensen allemaal... ja, dit is eigenlijk niet waar. Dat klopt eigenlijk niet. Allemaal debunks.
ONE'SY: Vukojevic, sorry.
SEADA: Vukojevic? Ja. Maar... en ik had toen ook gezegd van... waarom nu? Waarom niet gewoon al een jaar geleden? Of een half jaar geleden? Of toen we wisten dat de verkiezingen kwamen? Weet ik veel wat. En toen kwam er ook een journalist van het AD. Nou, wij doen dat nu ook. En toen stuurde hij een stuk dat ze ook hadden gedebunked van, het klopt allemaal niet hoor. Dat gebash van, van migranten van 15 november. Zeven dagen voor de verkiezingen. LACHT Toen dacht ik... toen zei ik ja, heel tof. Maar je kan niet al die al die demonisering en al die criminalisering van migratie, van jarenlang, in zeven dagen keren. Dat snap je toch ook wel? Nee, maar we hadden ook dit en we hadden ook dat.
ONE'SY: Schatje.
SEADA: Ja. Het gaat natuurlijk om het totale mechanisme. Er is geen werkwijze waarin rechtvaardigheid centraal wordt gesteld. Die is er niet. Iedereen wordt altijd overvallen. Het is altijd een verrassing. En alles is after the fact. Weet je wel. Kan je niet gewoon werken op een manier dat je niet constant mensen die de macht niet hebben criminaliseert? Dat kan volgens mij gewoon. Dat doen wij namelijk. Er is gewoon een manier om dat te doen. Maar ja, ik denk dat heel veel media, en dat is ook zo, die hebben ook macht. Die zitten aan de kant van de macht.
ONE'SY: Die hebben er helemaal geen baat bij.
SEADA: Je hebt er helemaal geen baat bij om dat niet centraal te stellen. En dan heb ik het niet over individuele journalisten. Die hebben persoonlijk hele andere motivaties. Maar die zitten wel in een concern dat in eerste instantie gewoon geld moet maken. Ja, en dan spelen er hele andere belangen. Dus ja, ik weet het niet.
ONE'SY: Nou, ik weet het wel Seada, we moeten je gewoon nog een keer uitnodigen. Jij moet onze nieuwe sidekick worden. Ja, dat kan alleen...
ZOË: Kan me Seada nou niet zo goed als sidekick voorstellen?
ONE'SY: Nee, oké, hoofdkick.
ZOË: Een beetje main character, zeg maar. Je moet dus een nieuwe main character worden.
SEADA: Nou ja, kijk... ik vind me soms ook wel een kapotte plaat, weet je wel. Nou ja, maar...
ONE'SY: Maar dat geluid is nodig.
ZOË: Ik snap wel wat je bedoelt, want dat geluid is al zo lang nodig en het is soms zo vermoeiend en frustrerend. Ja, maar het is niet eerlijk, weet je wel. Je raakt even nog een gevoelige snaar zo op het eind. Want ik heb dat dus ook heel erg. En One’sy ook, denk ik. Het is gewoon ook dat je… Maar ook dat ik... Ik corrigeer vaak nieuwskoppen. Oh, stuur je dat ook op? Ik denk, ik ga nog meer gratis werk doen, ga fietsen.
ONE'SY: Hire me.
ZOË: Ja, precies. Maar het is ook wel... Wat je namelijk ook wel merkt, is dat mensen het op jou gaan projecteren. Dan heb je haar weer, weet je wel. Dan heb je haar weer met dat verhaal. Ja, ik wou eens dat dat verhaal breder in ook al die machten kwam. Ook het verhaal wat jij al continu... Het is dus heel belangrijk. Ik denk dat gelukkig heel veel mensen er geen genoeg van kunnen krijgen. Maar helaas is als jij toch tot de macht behoort dan is het een lastige verhaal.
SEADA: Nou, en daarom denk ik ook... Put your money where your mouth is. Ik bedoel, even een shameless self-plug, maar je moet ook gewoon media ondersteunen die dat niet doen. En dat moet ik ook wel zeggen. Iedereen die zo kritisch is op media, maar ondertussen wel constant van diezelfde media alles zit te delen en te sharen. Kijk nou, wat slecht. Maar ondertussen niks doen aan de alternatieven die wel bestaan.
ZOË: Nou ja, laten we meteen zeggen: word lid van OneWorld als je dat nog niet bent. Word ook vriend van Bonte Was Podcast natuurlijk. Maar zo zijn er nog wel meer media die je inderdaad op die manier zal moeten gaan steunen.
SEADA: Ja, want anders kan je het tij ook niet keren. In the end, we hadden het net over geld en macht. Je kan de macht ook keren. Ik bedoel, uiteindelijk, mensen zijn ook met hun portemonnee machtig. Maar als je dat steeds een kant op stuurt waar ze niet zoveel baat bij hebben om dingen te veranderen dan gaat er ook niks veranderen.
ZOË: Show us the money. Maar dit was wel een mooi eind volgens mij ook.
ONE'SY: Seada, dankjewel.
SEADA: Ja, jullie ook bedankt.
ONE'SY: Je komt nog een keer leeglopen bij ons?
SEADA: Zeker, graag. Ik woon dichtbij, ik weet nu de weg.
ONE'SY: Dit was Bonte Was Podcast.
ZOË: Abonneer je op onze podcast via je favoriete podcastapp en laat als dat kan ook een recensie achter. Dat maakt het voor anderen makkelijker om Bonte Was Podcast te vinden.
ONE'SY: Als jij ook voorbeelden van missers of opstekers in de media hebt, volg ons dan op Instagram of Twitter via @BonteWasPodcast. Daar kan je ze namelijk aan ons doorgeven.
ZOË: En dat doen jullie ook steeds meer. Ontzettend veel dank daarvoor. We verzamelen ze allemaal en daar komt een nieuw rubriekje over aan in 2024. Dus blijf ook volgend jaar weer naar ons luisteren. En voor nu natuurlijk ook... nog wat goede wensen alvast voor dat 2024. Volg de macht kritisch. Geef veel geld aan plekken en media die dat wel doen. En word vooral dus ook vriend van onze podcast. Doneer en word vriend van OneWorld. En bij ons kan je doneren door naar www.vriendvandeshow.nl/bontewaspodcast te gaan.
ONE'SY: Fijne feestdagen. En pas op met vuurwerk!. MAAKT VUURWERKGELUIDEN
ALLEN Dag! Doei!
We beloofden je een gast met wie we zouden bespreken hoe er over mensen met een vluchtverleden wordt gesproken. Helaas werd Sahar Shirzad zelf onderdeel van het nieuws nadat haar microfoon tijdens een toespraak op de klimaatmars werd uitgezet. We bespraken waarom het kwalijk is dat media het ‘een smet op de mars’ en ‘opstootje’ noemden. Ook hadden we het over ‘de vuile was buiten hangen’ als je niet tot de norm behoort, iets wat Nicole Terborg heeft gedaan in haar prachtige podcast Kweekje, mi kwekipikin. Verder konden we niet om ‘crompoucegate’ heen; One’sy deelde haar zorg over de manier waarop de zwarte licentiehoudster van dit gebakje wordt geframed in de media.
Dit zijn onze lees- en kijktips:
**Stuk van klimaatactivist Chihiro Geuzebroek: https://www.doorbraak.eu/waarom-is-greta-onveilig-op-podium-van-de-klimaatmars/
**Nicole Terborgs podcast Kweekje: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/fragmenten/kweekje.html
**Halil Karaaslans post over de reactie van het NOS Jeugdjournaal op hun Geert Wilders filmpje: https://www.instagram.com/p/CzhURmIrADX/
**Statement licentiehouder van de Crompouce® nav de media-aandacht: https://www.instagram.com/p/CzuFyUtrje_/
Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via [email protected].
Voiceover vrouw: Audiohuis.
One’sy: Dit is Bonte Was Podcast
Zoë: Uw favoriete wasprogramma over mediamissers én opstekers
One’sy: Ik ben One’sy Muller
Zoë: en ik ben Zoë Papaikonomou. En ik ben ook verkouden.
One’sy: Net als ik, jeeh!
[LACHEN BEIDEN]
Zoë: Yes, we doen mee met de rest van Nederland. Kwakkelville zitten we in. Nou ja, goed, als jullie denken, hé, lekkere stem meid. [Lacht] Zou iemand dat denken, meid? Ik ben zo ook… Als ik verkouden ben, ben ik ook altijd melig. Nou maar goed bij dezen. Ik ben verkouden.
One’sy: Onze uitzending van vandaag gaat anders verlopen dan gepland. Wij zouden hier namelijk samen met Sahar Shirzad zitten, onder andere mensenrechtenjurist, en gaan bespreken hoe media berichten en framen over mensen met een vluchtverleden. Maar misschien heb je het meegekregen, maar Sahar is zelf slachtoffer geworden van hardnekkige mediaframing en uitsluiting door de organisatie van de klimaatmars, zondag 12 november en ja we begrijpen helemaal dat dat al haar aandacht opeist en vandaar dat we de aflevering met haar eventjes op pauze hebben gezet.
Zoë: Ja nee, heel begrijpelijk alvast bij dezen Sahar, als je luistert veel sterkte met..
One’sy: heel veel hartjes.
Zoë: Ja, heel veel hartjes met alle gekkigheid en vreselijkheid die over je heen gestort wordt, Misschien wel heel belangrijk om het even erover te hebben. Want wat is er gebeurd en Sahar is overigens ook de winnares van de pax vredesduif en ze was gevraagd om te spreken,
One’sy: dit jaar.
Zoë: Ja, dit jaar. Zij was gevraagd om te spreken bij de klimaatmars op 12 november. Maar, en eindelijk was er ook bij deze mars meer aandacht voor niet alleen klimaat, maar ook klimaatrechtvaardigheid, want klimaat is politiek lieve mensen, klimaat is niet alleen maar klimaat, klimaat is niet neutraal, klimaatneutraal. Nee hoor, dat bestaat niet. Ik denk bijvoorbeeld, ik noem een dwarsstraat aan het kolonialisme. Zo zijn er heel veel, hè, dus klimaat heeft een enorme, heeft enorm ook met uitsluiting te maken, klimaatracisme. Sahar zou spreken tijdens deze mars, heeft ze ook gedaan, ze had ook meegenomen Sarah Rachdan, dat is een Palestijnse activiste, om ook te spreken over de genocide in Palestina. Ja, en wat gebeurde er toen One’sy?
One’sy: Ja, zij waren daar aan het praten en toen werd hun geluid weggedraaid. In eerste instantie zat ik zo naar die beelden te kijken van oh, is er iets mis met mijn telefoon? Nee, dat was niet het geval. De organisatie, die heeft gewoon ja besloten. Ja, dat dat niemand mocht horen wat ze zeiden. Toen hebben ze het aangekaart bij de beroemde klimaatactiviste Greta Thunberg, die was er ook. Die heeft ze vervolgens de microfoon weer terug willen geven, dus die was iets aan het zeggen op dat podium. En toen…
Zoë: Daar was ‘ie hoor!
One’sy: Gebeurde, en ik, nee, serieus dacht jij toen je het zag niet ‘dit is een sketch?’
Zoë: ja, nou bijna wel.
One’sy: Want wat gebeurt er? Greta die is dus aan het vertellen waarom zij ook het recht hebben om te spreken daar. En dan komt dus gewoon natuurlijk weer een witte man, een oude witte man het podium opgelopen in zijn groene jasje en die zegt: [zet stemmetje op] ‘ik kom hier voor het klimaat, niet voor politiek’ en die rukt zo die microfoon uit Greta’s hand, waarop Sahar samen met anderen die man weer van dat podium af sleurt, wat ik ook echt super moedig vond trouwens.
Zoë: Je ziet het seksisme en racisme hier ook overheen en dat mailde iemand mij ook, die zei, bij Greta Thunberg als dat, als daar een witte man had gedaan, de kans dat dan een witte of een witte microfoon…. [LACHT] Alles wit nu alles wit! Is ook een microfoon uit diegenes handen was gerukt is gewoon veel kleiner of dat het geluid zou zijn weggedraaid als daar witte mannen hadden gesproken, zoveel kleiner geweest zijn, dus dat maakt het ook weer zo tragisch. De berichtgeving was nogal framend hierover. Wat mij heel erg opviel, los van een aantal koppen die ik zo noem, is dat er ook…ik zag bijna alleen maar berichtgeving voorbij komen waarin er klimaatmarsgangers werden geïnterviewd.
[Zet hoog stemmetje op] Nou, ik kom hier voor het klimaat! en Ik ben niet zo, Ik weet niet waarom ik deze stem doe?
One’sy: Nou ja, zo klinken ze dus hè?
LACHEN BEIDEN
Zoë: Ja, niet voor de politiek! Ja, en dat vind ik dan iets hilarisch gezien het hele gegeven dat er weet ik hoeveel lijsttrekkers ook op dat podium in debat zijn gegaan. Nee, geen politiek, nee, natuurlijk niet.
One’sy: Hoe krijg je het je strot uit, ik snap het echt niet.
Zoë: Overigens als mensen wel een goed stuk willen lezen over waarom klimaat politiek is, dan verwijs ik ze graag door naar doorbraak.eu voor een heel goed stuk voor van klimaatactiviste Chihiro Geuzebroek die ook, dit is, deze gebeurtenis weer helemaal beschrijft, maar ook wat waarom klimaat politiek is, dus dan kunnen we, hoeven wij, ik geef het graag even door aan iemand die dat veel beter dan wij kunnen uitleggen.
One’sy: Zetten we in de shownotes.
Zoë: Zetten we zeker in de shownotes, dus dat viel me al op. Dus wie werden erover geïnterviewd? Dat was heel erg het frame van, want zo werd het in de kop van Parool gezet. Smets op de klimaatmars en de NOS had het over ‘een opstootje’, maar ook wat natuurlijk de smet is, is het feit dat mensen de mond wordt gesnoerd.
Ook, want moet je je voorstellen dat dat figuren als… nou als een van die politici de microfoon was weggedraaid of op andere momenten als als dat de heer Wilders heeft op zoveel plekken, zoveel racistische, islamhaat. shit uitgekotst en die microfoons werden nooit weggedraaid. En als dat wel was gebeurd, dan was de ophef niet te doen en nu zie ik van die ophef maar heel weinig terug. Ja, natuurlijk vanuit gelukkig bepaalde geluiden waarvan je dat ook meer verwacht. Maar in de mainstream media is het allemaal, lijkt iedereen het erover eens te zijn. Dit was een smet op de klimaatmars. Ik vind dat heel, heel treurig en daarbij zie je dus ook heel duidelijk weer, wie hebben het recht van spreken.
One’sy: Ja, nou ja, ik ben het met je eens en we hebben het net al gezegd, maar Sahar nogmaals heel veel sterkte. Volgend jaar dan verwelkomen we je graag in Bonte Was.
Zoë: Wat is jou verder nog opgevallen One’sy?
One’sy: We gaan even naar iets leuks, want daar is het tijd voor iets moois, vooral gemaakt door Nicole Terborg, een zesdelige podcast Kweekje, mi kwekipikin. Dit is een fragment van de trailer.
[TRAILER START]
Nicole: Kinderen die door familieleden of pleegouders worden opgevoed, we hebben daar een woord voor: kweekjes.
Man: Voor de Zwarte Afrikaanse nazaten is het heel normaal dat ik voor een deel door mijn grootmoeder ben grootgebracht.
Nicole: Als het zo normaal is, waarom wordt er niet over gesproken in mijn familie?
Jetty: Ja ja, ik weet…
Nicole: Je nek wordt dik.
Jetty: Mijn nek wordt dik ja.
Nicole: Je nek wordt… Waarom wordt je nek dik?
One’sy: Ja ja, een kweekje dus, een bekend fenomeen in de Surinaamse gemeenschap.
Zoë: Ja, want als ik aan een kweekje denk…
One’sy: Ja, dan denk je aan een stukje plant
Zoë: Oh nee, ik zie mezelf bij huisartsenbank.
One’sy: Oh, natuurlijk, ja of iets op kweek ja in een laboratorium. Een kweekje dat is in de Surinaamse gemeenschap dat je een pleegkind hebt eigenlijk. Maar het is informele pleegzorg, dus dat wordt niet via organisaties of instanties geregeld. Elke familie heeft dat. Ik heb twee nichtjes die zijn opgevoed door mijn opa's zusje en dat was wel familie. Ik weet van mijn aangetrouwde oom. Die had ook een een kweekbroertje, dat is heel normaal eigenlijk en die noem je dan ook kweekje. Maar meteen ook context erbij die mijn moeder gaf, die zei een kweekje is eigenlijk wel altijd een soort van sloofje. Tenminste, zo werden die, die bij ons wel een beetje behandeld. Dat geldt niet voor Nicole. Nicole Terborg was zelf ook een kweekje, zij is op een gegeven moment toen haar moeder ging scheiden van haar vader en weg is gegaan uit Brabant, naar Amsterdam is verhuisd.
Nou ja heeft ze… wat mensen… Dit is ook een soort ding hè, een soort frame: die moeder heeft de kinderen 'achtergelaten'. Maar goed, die moeder is dus naar Amsterdam gegaan. Haar tweelingbroer en zus zijn bij hun vader gebleven en zij is op twaalfjarige leeftijd naar een tante gestuurd in Amsterdam, bij wie zij woonde. En zij gaat dus in Kweekje niet alleen in op het fenomeen kweekje, waar komt dat vandaan en waarom doen we dat als Surinaamse gemeente? En duikt daarbij ook echt in het verleden. Hoe is dat ontstaan? Nou ja, je raadt het al: de slavernij!
Maar ze heeft het dus ook echt over hoe het komt of waarom haar moeder haar heeft, ja, weggestuurd, want zo ervaart ze dat natuurlijk. En wat je heel erg hoort, vind ik dan in de podcast los van dat het een prachtig verhaal is, is dat Surinamers een beetje vinden dat ja, dat ze misschien wel een beetje zeurt of zo. Van hè, dit is gewoon hoe wij het doen, het is iets heel moois en ik vind dat het tijd wordt dat wij, dat zeg ik ook als persoon met Surinaamse met een Surinaamse achtergrond, dat wij het daar gewoon over hebben en dat er ook ruimte is voor dat gevoel van Nicole, of in dit geval van Nicole. Maar eigenlijk voor mensen die dus inderdaad niet bij hun ouders opgroeien die daar geen zegje in hebben gehad. En dat we niet moeten zeggen van ah, ja, dat moet je maar slikken, zo is het nou eenmaal. Het is heel mooi dat dat dat je opgevangen kan worden door familie. Kijk eens wat wat waardevol. Allemaal waar.
Tegelijkertijd moet er ook ruimte zijn voor dat gevoel en daarom vind ik het heel mooi dat zij deze podcast heeft gemaakt, omdat ik hoop dat dit handvatten biedt om het daar een keertje over te hebben. Want het grotere plaatje is dat Surinamers het soms wel moeilijk vinden om het te hebben over emoties. Überhaupt. Tegelijkertijd weet ik dat er mensen zijn die zeggen: ‘Waarom hangt ze de vuile was buiten?’
Zoë: Ja, want dat is meteen ook waar ik wel wat ik wat ik me ook wel kan voorstellen en dat is heel jammerlijk, maar je ziet natuurlijk toch als je… De media en de manier wat er naar buiten komt, het is allemaal zo homogeen dat het soms heel moeilijk is om binnen communities die niet tot de norm behoren, bepaalde gesprekken te voeren, want dan wordt het meteen weer geframed. Zie je wel bij die Surinamers of hè, of zie je wel die moslims? Dat is een frame wat heel snel ontstaat. Heeft het daar ook mee te maken dat mensen dat spannend vinden?
One’sy: Nou, in de Surinaamse gemeenschap is het gewoon zo dat je eigenlijk niet over dingen praat die… dat dat wordt ook benoemd, hè in de podcast dat je gewoon je je je ja alles wat je meemaakt, dat hou je binnenshuis. Niemand hoeft te weten wat er bij jou thuis gebeurt en die, zelfs die wrijving zit zelfs in haar binnen haar gezin hè? Haar zus vindt het ook heel moeilijk om erover te praten omdat ze dan zegt: ‘Ja, want dan weet iedereen ons verhaal.’ En ik vind het dus heel knap en dapper van Nicole dat ze dat ze die confrontaties toch aangaat.
Zoë: Nee, maar ja, dat, ik vind dat ook echt echt, echt heel, heel mooi. Maar het is wel, ik snap die die spanning snap ik ook, want met dat ook een reden om voor mij ook een reden om als het over migratie gaat… omdat er ook zo snel een ander frame overheen komt. Maar ik ik. Hoe is het, is het. Hoe vind jij dat er… Want ik zag dat, de podcast is veel op veel plekken opgepikt. Hoe vind jij dat de media daarover hebben bericht? Heb je het gevoel dat het wel ook oprecht en….
One’sy: Ja er wordt, veel ook door volgens mij, mensen van kleur over bericht. De Volkskrant die dame, Ianthe Sahadat, is zelf ook half Surinaams, dus volgens mij proberen ze daar wel een beetje op te letten. Ik weet dat ze bij Natasja Gibbs is geweest. Nou, volgens mij is het fenomeen, of het zou me niks verbazen als het fenomeen ook op de eilanden voorkomt, dus ik denk dat dat wel uitmaakt.
Zoë: Dat is mooi.
One’sy: Ja, en en ja, Ik heb eigenlijk niet hele rare dingen gelezen. Ik… kijk, mensen vinden er toch wel van wat ze vinden, dus dus het gewone publiek, ja, daar moet je geen rekening mee houden en ik zou het ook jammer vinden als omdat witte mensen in dit geval er wat van kunnen vinden, je het niet zou doen.
Zoë: Dat is ook zo, nee, maar daar heb je helemaal gelijk in.
One’sy: Anders komen we er nooit.
Zoë: Nee, dat dit nu ook op een op een oprechte en mooie manier wordt opgepikt, is dan ook hoopgevend. Maar ik snap wel soms de ingewikkeldheid die daar omheen hangt en dat daarin soms dus ook de keuze wordt gemaakt om het niet te doen. Maar het is heel mooi dat dat dat Nicole dat doet.
One’sy: Nou ja, er zijn natuurlijk ook wel plekken waar we dit soort gesprekken onderling hebben, dus die ruimtes en plekken zijn er ook. Dus ik vind dat het naast elkaar moet bestaan. En dan ja, dan neem je maar het risico dat er mensen zijn die er wat van vinden.
Jij bent normaal altijd zo enthousiast over het Jeugdjournaal.
Zoë: Ja ja, maar nu, maar nu nou laat ik eerst zeggen, liever luistervrienden, vriendinnen. M/V/X. Ik ga nu twee dingen zeggen die iets met de heer Wilders te maken hebben. Dat probeer ik altijd, met vrouw en macht, met mens en macht te voorkomen. Ik ik, af en toe maak ik ook wel eens maak ik grappige fotootjes over lijsttrekkers en dan knip ik hem er ook altijd vanaf, want op mijn tijdlijn is daar geen plaats voor, maar omdat natuurlijk helaas de institutionele media het wel nodig vinden om continu aandacht aan deze man te schenken, vind ik dat toch belangrijk om er nu iets over te zeggen. Allereerst, inderdaad, het Jeugdjournaal ja, dat breekt, brak ook even mijn hartje. Ik had het zelf overigens niet gezien, maar een kennis van mij, ook hele goede docent Halil Karaaslan, die maakte een hele goede reel op insta over wat hij zag in het Jeugdjournaal, waar ze video's maken over alle lijsttrekkers. Laten we daar even naar gaan luisteren.
[FRAGMENT]
Halil: Waar ik niet op zit te wachten, is dat mijn kinderen door jullie programma, mede mogelijk gemaakt door jullie, door jullie gefaciliteerd, geconfronteerd wordt met islamofobie. Mijn kinderen hebben gisteren, zoals waarschijnlijk duizenden andere kinderen in Nederland, moslimkinderen vooral, gekeken naar het Jeugdjournaal. Tijdens het kijken naar Jeugdjournaal kwam deze clip voorbij.
Presentator Jeugdjournaal: Tweede Kamerverkiezingen en dan wil je natuurlijk weten: wie zijn die lijsttrekkers nou echt? Vandaag staat er weer een achter het glittergordijn. Spannend hè, Malou van de redactie?
Malou: Nou, het is heel spannend, maar ik zie hem al staan. Goed, deze lijsttrekker gaat het liefst 3 keer achter elkaar in Droomvlucht en is gek op katten. Hier is van de PVV: Geert Wilders!
Voiceover: Geert Wilders is 60 jaar en groot fan van de Efteling. Zijn partij, de Partij voor de Vrijheid, heeft een sterke mening over de islam. De PVV wil dat islamitische scholen, moskeeën en de Koran verboden worden. Geert Wilders krijgt veel te maken met haat en bedreigingen. Daarom wordt hij altijd en overal beveiligd.
Presentator: Daar zijn we.
Halil: Ik weet niet wie bij de redactie of wat de gedachte was bij de redactie om op deze manier een gezellig momentje met een van de lijsttrekkers in beeld te brengen. Maar wat mij betreft is die volledig misplaatst.
Zoë: Nou, wat mij betreft ook.
One’sy: Ja, wat mij betreft ook.
Zoë: Weet je waar het me ook aan doet denken? Volgens mij hebben we daar ook, kijk zo lang lopen we al mee met Bonte Was Podcast, ook over gehad toen Eva Jinek dacht: Ik ga leuke kattenitems of zo maken. Nou ja, het is om je kapot te schamen natuurlijk en dit… Ik vind, hier vind ik ook echt dat je je verantwoordelijkheid niet neemt als redactie. Ik weet hoe dit gaat, dat weet jij ook. Oh, we moeten even een leuk vormpje bedenken, hoe maken we politiek begrijpelijk voor kinderen? Dat je dit zonder enige context je journaal, Jeugdjournaal inslingert. Daar heb ik ook echt… Dat vind ik ook echt heel problematisch. Ik zou vooral mensen ook oproepen om even op het insta-profiel van Halil te kijken om om het gehele filmpje te luisteren, want hij legt dat gewoon echt heel goed uit.
Maar het heeft, één: laat ik daar zelf mee beginnen, moet je überhaupt Wilders vragen? Meen ik serieus. Ik denk, het is iemand die consequent al, hoe lang loopt die kerel al mee? Nou weet ik niet, consequent artikel 1 van de Grondwet negeert en actief, zeg maar aan het negeren is en en en haat aan het uiten is richting moslims en racistische haat aan het uiten is. Dus dat gebeurt al heel erg lang, dus dat vind ik een oprechte vraag voor een kinderprogramma. Daarbij denk ik: op welke manier? Als je wel zegt, nee, maar we willen toch alle lijsttrekkers willen laten zien, dan moet je echt nadenken over de manier waarop, want in het wat wat… De clip van Halil ook zo raakt is omdat hij beschrijft dat hij zit met zijn kinderen te kijken, zij zijn moslim en dan wordt het blurp, wordt het er zo uitgegooid.
One’sy: Alsof het heel normaal is, ja.
Zoë: [jolig] Tututuh, De Efteling! Achter het gordijn! Droomvlucht! Dat ik echt denk nou in die sfeer zit je te praten en ik krijg ook kippenvel en dan denk ik echt, het kan gewoon niet en je moet hier vind ik een andere lijn in kiezen. Maar goed. Hij heeft ook vrij snel daarna nog een tweede filmpje opgenomen. Vond ik ook heel mooi gedaan, want Jeugdjournaal heeft contact met opgenomen, heeft met hem gebeld. Hij vertelde dat het een goed gesprek was. Hij heeft ook een statement uitgegeven, maar daarvan zei Halil ook terecht dat is een statement wat ze altijd geven. Dat is een beetje in de trant van ‘We vinden het heel vervelend als mensen gekwetst zijn.’
Ja, ik denk dan ook altijd een beetje dikke vinger, maar hij zei ook, ja, maar oké, maar dat ga je dan ergens onder zetten, maar mensen gaan toch dat filmpje kijken? Het blijft beschikbaar en ik mis gewoon in de gehele media, mis ik moed om dingen te benoemen, vooral discriminatie te benoemen, racisme te benoemen, seksisme te benoemen. Had ik racisme gezegd? [lacht] Islamhaat, dat wordt steeds zo spannend gevonden om om daar een lijn in te trekken en dat…
One’sy: Ja, omdat ze bang zijn het verwijt te krijgen de mainstream media te zijn die mensen uitsluit of mensen geen platform of podium geeft. Terwijl ik denk, ja, je hoeft toch niet iedereen een podium te geven, wat is dit nou voor onzin?
Zoë: Je wil je toch aan de grondwet houden?
One’sy: Bijvoorbeeld.
Zoë: Ik heb vind dat ook heel erg lastig en dus het is wel ja, als ze mensen luisteren die die bij Jeugdjournaal werkzaam zijn, alsjeblieft.,
One’sy: Nou, misschien hebben ze die discussie gehad, maar is daar niet naar geluisterd, hè? Dat zou ook nog kunnen?
Zoë: Dat zou ook nog kunnen, dat weet je natuurlijk niet.
One’sy: Ik heb namelijk ook een filmpje gezien van FunX en daar zat Thierry Baudet in de, ik zei Thierry ezel trouwens naar degene die ik daarover appte, want dat dat is het woord. Die zat daar ook en toen dacht ik: Waarom de f zit hij daar? Ja, Ik zei, was daar een discussie over, waarom hij of wie daar uitgenodigd werd? Nee, alle lijsttrekkers zijn uitgenodigd. Wie wilde mocht komen? Nou, dat dat, daar vind ik wat van.
Zoë: Nou, daar vind ik zeker wat van. FunX is natuurlijk een jongerenzender, daar ook vind ik heb je extra verantwoordelijkheid, maar ik vind zeker voor, want dat dat legt Halil ook goed uit, weet je.. Nou Jamie, mijn oudste kijkt natuurlijk altijd altijd naar het Journaal. Zijn kinderen zijn rondom die leeftijd ook. Je begrijpt heel veel dingen nog niet, dus als je daar - bam - hoort Koran verbieden, van islamitische scholen verbieden,ja, dan denk je als kind ook… Kijk als volwassene kan je daar nog misschien wat mee, is het ook vreselijk, maar heb je nog context. Als kind denk je echt wat hoor ik nu? En dat weet ik ook van heel veel mensen, hè? De befaamde, minder minder uitspraak, dat is…
One’sy: Ja, precies, dat kinderen toen allemaal aan hun ouders vroegen, moeten wij dan weg?
Zoë: Ja, daar moet je gewoon als Jeugdjournaal niet aan meewerken. Het is inderdaad helemaal waar wat je zegt. Ik bedoel, ik heb het Jeugdjournaal verder natuurlijk hoog zitten, dus ik ga er vast vanuit dat er een discussie is geweest. Maar ik, ik zou zo graag willen en en juist het Jeugdjournaal zou daar wat mij betreft een voortrekker in moeten zijn. Toon nou moed, toon moed. En dat artikel 1 geschonden wordt door een politicus mag echt een reden zijn om iemand niet uit te nodigen. Daarvoor hebben we de Grondwet. Goed. Nog een klein beetje meer van meneer…
One’sy: Helaas niet minder minder Wilders.
Zoë: lacht. Maar ik hou het kort. Bij 'Dit was het nieuws’ noemden ze hem Milders, want dat is nu ineens het nieuwe frame wat wordt opgetuigd, dat hij milder zou zijn geworden. En dan denk ik echt, lieve media vrienden. Nou niet lief, hé stoute mediavrienden, nee, foute mediavrienden: neen! De heer Wilders is niet milder. Hij zegt soms andere dingen, maar hij heeft nog steeds een een enorme racistische, islamhatende agenda.Ik noem even een kop van de NOS nota bene, maar dan van het volwassen NOS. Die kop is ‘Wilders over islam standpunten: prioriteiten liggen bij andere zaken.’ Nou ja, we hebben, we doen wel eens correcties op koppen. Ik heb daarvan gemaakt: ‘Wilders over islamhatende standpunten: prioriteiten liggen bij terugdringen immigratie en asiel’. Want dat is een van zijn belangrijkste prioriteiten nog steeds. Waarom? Tadaaa: islamhaat en racisme! Dus ik bedoel, het is ook, is niet waar. Daarnaast denk ik islamstandpunt? Ja, wat wat… Misschien heeft hij wel een heel gezellig idee. Ik bedoel, dat zegt niks.
En, het is ook niet, daar word ik ook zo moe van, want ik krijg natuurlijk dan vaak altijd mensen die komen reageren. Dat gebeurt, negatief reageren, gebeurt vaker op LinkedIn dan op Insta overigens. En die kwamen weer met een heel verhaal. Ja, maar de rechter moet bepalen of iets discriminatie is, dan denk ik echt, nee, sorry maar het is echt heel vaak heel duidelijk en zeker. En de rechter heeft het overigens gedaan. En, het is in ieder geval vaak genoeg bij Wilders aangetoond dat het, nou, maar moeilijk door de beugel kan. Dus, dit moest ik toch eventjes delen. Ik rond bij dezen dit blok af, maar ik doe het vooral, want ik geloof ook vaak dat negeren ook kan helpen, maar in dit geval doe ik het wel omdat ik echt collega mediamakers wil aanspreken op de enorme, het is zogenaamd ook in het frame van Milders, dat het ineens weer kan om deze man heel veel platform te geven. Terwijl, het is een, het is een artikel 1 schender en daar moet je je van afvragen of je dat wil.
One’sy: Tijd voor een DIENSTMEDEDELING!
Zoë: Hoi! We waarderen het enorm dat je naar onze podcast luistert.
Deze maken we zonder er iets aan te verdienen, omdat we het belangrijk vinden dat dit geluid er is.
One’sy: Vandaar dat we ook altijd aan het eind vragen of je vriend van de show wil worden.
Dat betekent concreet dat dat we je vragen of je financieel iets kan missen zodat wij anderen wel kunnen betalen om bijvoorbeeld de social mediaposts te maken of de podcasts te transcriberen - moeilijk woord - zodat ze voor iedereen toegankelijk zijn.
Zoë: En bijvoorbeeld om onze gasten een kleinigheidje te sturen als bedankje.
Vind jij het dus waardevol wat we doen, overweeg dan om ons eenmalig, maandelijks of jaarlijks te ondersteunen via www.vriendvandeshow.nl
One’sy: Einde dienstmededeling!
Zoë: Goed, en we blijven even bij de witte mannen,
One’sy: Want het zijn er zoveel! Niet jij hoor, leuke witte man. Ja, die andere.
Zoë: Die andere, ja. Zoals Marc Overmars. LACHT Daar hebben we het ook vaak over in de app, want zoals het denk ik wel eens vaker heb genoemd, ik heb een gedeelde seiZoënskaart voor Ajax en wij zijn allemaal vrouwen en vinden het kapot ergerlijk dat er ook medesupporters van Ajax zijn die het maar helemaal… die vinden dat we al lang de heer Marc Overmars hadden moeten vergeven en dat hij terug kan komen. NEEN.
Neen, praat niet namens ons, dat vinden wij niet, maar goed en steun ons in plaats van hè. Nee, maar dat vind ik trouwens wel echt. Maar goed, wat was het? Dus er is nu eindelijk uitspraak gekomen van het Instituut Sportrechtspraak, waarin ook is gezegd dat hij twee ja twee jaar niet in Nederland mag werken, waarvan een jaar voorwaardelijk, want dat betekent in dit verband denk ik ook oké, maar als motivatie omdat hij al genoeg beschadigd zou zijn door de publiciteit. Dan denk ik: genoeg beschadigd?
One’sy: De dader is weer eens beschadigd.
Zoë: Hij was, na 6 weken had hij al een nieuwe topfunctie, hè als technisch directeur in Antwerpen. Nou ja, echt mijn mijn broek valt af of hoe zeg je dat? Dat is trouwens niet een hele goede in dit verband.
[LACHEN]
Zoë: Die laten we er wel in ja!
One’sy: Nee maar even serieus, dat slaat natuurlijk nergens op.
Zoë: Nee, ik vind het heel pijnlijk, maar dit is dus ook een tendens nee, wat ook vaak over gehad in Nederlandse berichtgeving is dat we altijd heel veel aandacht hebben voor de dader, zeker als het een beroemde dader is, hè? Nou, de heer van Nieuwkerk is ook al die, dat heeft op andere manieren dan weer heel erg overschrijdend gedrag veroorzaakt. Maar ja, ik vind het heel erg problematisch dat…. Ik vind het een veel te lage straf. En ook hoe daar weer over wordt bericht.
Want dat valt me overigens in algemene zin ook vaak op. Ook hier wordt het weer de hele tijd niet echt benoemd wat het nou precies was. Terwijl, het was seksuele intimidatie, dat mogen we zeggen, hè. We hadden het net ook al bij de heer Wilders over dat we… We hebben echt ontzettend veel moeite met het benoemen van racisme, seksisme, verschillende vormen van discriminatie. Dat laten we het liefst allemaal heel vaag. Verder benoemen we altijd alles als mediamakers, maar nee, dit niet. Nee, dan moet er ineens een rechter bijkomen. Hou op met van die vage containerbegrippen. Dat vind ik echt misstanden, overschrijdend gedrag zei, ik geloof ik net zelf ook. [LACHT]
Schandaal, maar benoem het, wat is het: machtsmisbruik, discriminatie, is het seksueel intimidatie of echt seksueel misbruik? Ze is echt aangeraakt, dat is heel belangrijk, want anders blijf je meewerken aan het aan het vaag houden ervan.
One’sy: Nee ja, dan hebben we nog iets wat heel grappig begon, maar toch een beetje een vervelend staartje kreeg. Heb jij al eens een Crompouce® gegeten?
Zoë: Nee, maar ja, ook bij tot voorheen mijn favoriete programma, het Jeugdjournaal, heb ik er wel veel over… Heb ik wel een paar keer iets over voorbij zien komen.
One’sy: Ja, nou ja, het lijkt me echt heel smerig, maar dat komt omdat ik niet van room hou.Ik heb ook nog nooit een tompouce gegeten, want dat lijkt me helemaal niks. Maar voor iedereen die, ik zou niet weten hoe het kan als je niet weet wat dit is, maar een Crompouce® is een opengesneden croissant met een roomvulling en aan de bovenkant dan glazuur, meestal roze.
Zoë: Lijkt me heftig wel.
One’sy: Precies [MAAKT BRAAKGELUID]. Sorry, maar goed, ineens doken die overal op. Bakkers maakten ze, zelfs supermarkten. Het ging helemaal viraal en nu blijkt dus dat er een dame is die in 2020 tijdens de corona lockdown in haar vegan bakery in Utrecht die eerste Crompouce® heeft ontwikkeld, de merknaam heeft vastgelegd.
En daar heeft ze dus over gezegd op haar Instagram. Ze is heel lang eventjes niet actief geweest. Maar ze zei, ik kreeg zoveel positieve reacties dat ik dacht, hé, Ik heb iets ontwikkeld dat een blijvertje is. En dat is exact de reden waarom Crompouce® sinds 2020 al een door ons geregistreerde merknaam én productmodel is. Een zeer belangrijk detail dat in de recente nieuwe opleving van mijn product verloren is gegaan. Tot nu. Het product en de merknaam Crompouce® mogen niet zonder toestemming van de officiële ontwikkelaar, mijzelf, gebruikt worden. En er wordt zeer zeker opgetreden tegen inbreuk van dit recht. Want enige credit voor mijn harde werk van toen is denk is best op z’n plaats.
Nou, ik dacht meteen go girl helemaal Omdat het dit is een black owned bakkerij. Het is een zwarte dame, Surinaamse dame, dus dat dat vind ik helemaal tof. En nou ja, goed, wat verschijnt er dan in de media voor koppen?
‘Bedenker van populaire Crompouce® sleept na-apers voor de rechter.’
‘Deze bakkers zijn niet bang voor een Crompouce® rechtszaak.’
‘Bedenker Crompouce® stuurt na-apers brief van advocaat.’
En toen dacht ik, nou, you go girl, hè, zeg ze of laat ze zien! Maar wat gebeurt er? Zij heeft dus weer een post op Instagram moeten posten waarin ze allereerst aangaf dat ze met die bakker die zelfs een pop up van Crompouce® die… die zelfs een pop up Crompouce® tent heeft geopend, een licentie is aangegaan, dus dat ze het niet helemaal fair vindt dat mensen die bakker zo aanvallen. En dan moet ik heel eerlijk zeggen, ik was daar één van. Hè, maar ik ben dan ook weer zo netjes dat ik dat weer deel.
Zoë: Is dit het grote One’sy mea culpa…?
One’sy: Ja, dit is, hoe heb ik dit ooit kunnen doen?
Zoë: Maar gelukkig, door jou is nu alles veranderd.
One’sy: ik zorg ervoor dat dat iedereen nu weet hoe het zit! [LACHT]
Nee, en zij heeft dus gezegd op op Instagram in een nieuwe post: hoe sensationeler de kop van het artikel, hoe beter, dacht men gisteren waarschijnlijk. Ik zou Crompouce® na-apers direct voor de rechter slepen. Echt ongenuanceerde berichtgeving.
Ik was me er juist van bewust dat veel bakkerijen er zich wellicht niet van bewust waren dat het gaat om een geregistreerd merknaam en product dat niet zomaar verkocht mag worden. We hebben bakkerijen op verschillende manieren deze informatie willen geven, zo ook met mijn post van gisteren. Bakkerijen hebben uiteraard zelf de keuze om een licentie af te nemen en de verkoop van het product voort te zetten.
Dus wat is er gebeurd? Die media die zijn daar opgesprongen alsof zij één of andere gehaaide truttebol is die denkt aan dan ik heb mijn money, wat ze natuurlijk wel mag doen. En wat ik heel vervelend vind hieraan is, het is een vrouw, dus dan weet je alweer dat mensen daarop gaan reageren. En het is een zwarte vrouw, dus dat dat speelt gewoon mee en ik bedoel, dat valt media verder niet te verwijten dat dat het een zwarte vrouw is maar wel in de manier waarop je hierover bericht, krijgt zij denk ik nog wat extra stront over zich heen, waardoor zij zich weer genoodzaakt voelde om om hier weer op terug te komen.
Zoë: Bent ook onzorgvuldig weer hoor.
One'sy: Ja. De vraag is, hebben ze haar…
Zoë: Gebeld, hè? Ik denk dan je belt dat toch na? Dat is toch even, Dat is toch het meest? We hebben de minimale journalistieke handwerk wat je kan verrichten, Maar dat is
One’y: Nee, de Instagram post is genoeg.
Zoë: Goed voorbeeld dit zeg.
Ja, ja, ik wilde er nog een klein dingetje of misschien eigenlijk best wel wat groter dingetje ingooien. Dat was een kop in Trouw. Ik zag hem voorbij komen. Ook op de tijdlijn Van Sarita Bajnath.Iemand die ik volg heel interessant iemand trouwens ook om te volgen op insta en LinkedIn. Die ook die kop kritisch aanpakte of het stuk. Dat was een artikel van Trouw, gebaseerd op een onderZoëk van Lianne Mulder, ea. Heel interessant onderZoëk over nou ja, hoe verschillende studies selecteren, studenten selecteren, waar selectieprocedures voor zijn. Denk aan geneeskunde bijvoorbeeld. En nou, ik zal de kop van Trouw noemen, dus het is niet de kop van het onderZoëk, hè? Maar van Trouw. ‘Migratieachtergrond verkleint, kans op gewilde studieplek bij studies als geneeskunde en psychologie.’
One’sy: Het is JOUW schuld want JIJ hebt een migratieachtergrond.
Zoë: Precies. En dan, denk ik, ja dat je dit dus dan niet meteen voelt, dus ik. Ik had die weer even gecorrigeerd in ‘Studies als geneeskunde en psychologie discrimineren studenten met een migratieachtergrond.’ Ik heb het… en hier gaat het ook weer over dat benoemen, want kijk in alle eerlijkheid, dat zijn, dus ik ga daar niet heel diep op in, maar mensen die daar geïnteresseerd in zijn, ga vooral naar deze post op mijn tijdlijn op LinkedIn en dan gaan allemaal boze mensen mij dat uitleggen en ik weet het gerust, Maar dat gaat het niet… Ja, maar er is verschil tussen correlatie en oorzakelijk en correlatie tussen migratieachtergrond en die selectieprocedure toont niet per definitie aan dat het discriminatie is, want dat dat hebben we hè?
En dat is ook niet onderzocht, maar dan denk ik, maar dat weten we eigenlijk al lang. We weten al lang dat er discriminatie is op de arbeidsmarkt. Trouw had daar een paar deskundigen bij kunnen vragen, dan had je dit gerust zo kunnen zeggen. Maar ook los daarvan stel je had hè, je wil als Trouw omdat je bagger schijt, wil je het niet discriminatie noemen, dan had je het alsnog moeten omdraaien.
En daarom vind ik het wel belangrijk om deze kop te noemen, want nu lijkt het hè, ‘Migratieachtergrond kans verkleint’ alsof het inderdaad dus die migratieachtergrond is, maar dat is het dus niet. Het is de selectieprocedure van die studies en dat is echt in beeldvorming zo essentieel om dat zuiver op te schrijven. Dus, die moest toch nog even van mijn hartje.
One’sy: Dat snap ik.
Zoë: Oh en ik had, natuurlijk, want dat doen wij… Naar goed gebruik van alle andere media rectificeren wij altijd pas op het eind.
[LACHEN BEIDEN]
Zoë: Waar kranten dat op pagina 728 doen. Nee hoor, het is een heel klein rectificatietje, want ik had volgens mij in de vorige aflevering Airco Caravan bedankt voor de tip over die vreselijke kop van Dafne Schippers, hè? De witte vrouw die de zwarte sporters… Nou zoiets vreselijks was het. Maar dat was niet Airco Caravan die mij tipte, maar Siham Raijoul dus bij deze heb ik het even recht gezet. Daarbij gezegd hebbende dat Airco ons over heel veel dingen tipt dus nog steeds dank Airco. We weten dat je luistert topper! Blijf alles inderdaad doorsturen, geldt voor iedereen trouwens.
Zie je nou iets waarvan je denkt, hé die dat kan wel wat eindredactie gebruiken of ik ben heel benieuwd wat One’sy en Zoë daarvan vinden, of ik denk, hebben wij nu iets gezegd vandaag waar je gewoon waarvan je denkt: nee, nee, niet waar!
One’sy: Ik ben wel een leuke witte man!
[LACHEN BEIDEN]
One’sy: Dan horen we graag van je. Nou ja, we kennen ze ook toch? Leuke witte mannen?
Zoë: Ja, heel veel! Ik ben er toch met een geregistreerd partner.
[LACHEN BEIDEN]
One’sy: Hé dit was bonte was podcast! Volgende keer dan sluiten we het jaar af. Ja, zo doen we een mooi eindejaarsoverzicht van alles wat er wel en niet goed ging in de media in 2023, misschien met gast, misschien met zijn tweeën. Er is altijd genoeg te bespreken, dus dat wordt helemaal leuk.
Zoë: Beluister ook onze vorige aflevering, die zeer helaas nog steeds heel actueel is. Namelijk daar is Mounir Samuel te gast, expert op Zuidwest Azië, onder andere onderZoëksjournalist die op heel terechte kritische manier duiding geeft bij de matige verslaglegging van de oorlog in Palestina, Israël en de genocide die daar aan de gang is.
Mounir: Die Arabische diplomaten van alle Arabische landen hebben voor het eerst ooit een gezamenlijk statement op deze manier afgegeven. Een ongelooflijk diplomatiek en intelligent statement. Ik heb het nergens in de Nederlandse media gezien. Hoe het in de VN Veiligheidsraad gaat, welke discussie er worden gevoerd, hoe de VS iedere keer elke veto blokkeert. Ik hoor en zie het niet terug.
One’sy: Nou, dit was hem dan echt, want er was podcast voor deze keer.
Zoë: Abonneer je op onze podcast via je favoriete podcastapp en laat als dat kan, ook een recensie achter. Dat maakt het voor anderen makkelijker om Bonte Was Podcast te vinden.
One’sy: Heb je voorbeelden van missers of opstekers in de media, volg ons dan effe op Instagram of Twitter via @bontewaspodcast want daar kan je ze aan ons doorgeven.
Zoë: en we zeiden het al in onze allereerste dienstmededeling: word vooral ook vriend van onze podcast door eenmalig of vaker te doneren via www.vriend van de show.nl/ bontewaspodcast.
One’sy: Een nasale groet. Doeeeei.
Your feedback is valuable to us. Should you encounter any bugs, glitches, lack of functionality or other problems, please email us on [email protected] or join Moon.FM Telegram Group where you can talk directly to the dev team who are happy to answer any queries.