Ook als de oorlog in Oekraïne voorbij is, betekent dat niet dat de Russische dreiging voorbij is voor de NAVO. Polen stijgt in gewicht. Rusland voelt de pijn van de sancties. 

Het zijn drie uitspraken die minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken (NSC) deed tijdens de uitverkochte Perestrojkast live in Nieuwspoort op 13 januari in samenwerking met het Haagsch College. Een avond die op een actueel moment kwam, een week voor de beëdiging van Donald Trump als Amerikaans president die tijdens zijn verkiezingscampagne beloofde binnen 24 uur voor vrede te zorgen tussen Moskou en Kyiv.

Deze avond hebben we verpodcast. Je hoort het interview met de minister en de mop van Joost. Een deel was exclusief voor de toeschouwers en hebben we niet meegenomen in deze aflevering. 

Natuurlijk gaat het interview over Trump en zijn beloofde vrede tussen Oekraïne en Rusland. Hoe moet die vrede er volgens Veldkamp uitzien? Dichter bij huis: hoe zit het met de Nederlandse steun aan Oekraïne? Blijft die steun onverminderd overeind, met Geert Wilders’ schaduw over het kabinet? 

Aan de hand van Veldkamps meegebrachte persoonlijke foto's uit de jaren negentig  spreken we over Polen, Belarus en Armenië. Belt de minister eerst met Warschau? Is alle moeite om Belarus aan de EU te binden voor niks geweest? Wat doet Armenië in het hoofdlijnenakkoord?

En wil je de minister een plezier doen? Stuur hem een blikje chocolademelk. Dit is het adres van zijn ministerie: Rijnstraat 8, 2515 XP Den Haag.

Met grote dank aan Haagsch College, BNR en Raam. 

Hosts

Geert Jan Hahn

Floris Akkerman

Minister van Buitenlandse Zaken

Caspar Veldkamp

Uitsmijter

Joost Bosman

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De woorden staakt-het-vuren, wapenstilstand, vrede zingen rond sinds Trump herverkiezing rond. De komende president van de Verenigde Staten beloofde tijdens zijn verkiezingscampagne binnen 24 uur te zorgen voor vrede tussen Oekraïne en Rusland. Al komt hij daar nu op terug. Zijn Oekraïne-gezant Keith Kellogg heeft het inmiddels over binnen honderd dagen. Een ontmoeting tussen Trump en Zelensky en Trump en Poetin zou in de maak zijn. 

CDA-kamerlid Derk Boswijk (buitenland- en defensiewoordvoerder) is in de aanloop naar Trumps inauguratie in Washington om te horen hoe Amerikaanse politici de vredeskansen inschatten. Maar hoe denkt Boswijk daar zelf over? Moet Oekraïne wat hem betreft concessies doen? De Krim terug naar Oekraïne, dat gaat hem niet worden, zegt Boswijk. Is hij bereid tot Westerse boots on the ground in Oekraïne? Wat verlangt de CDA’er van Oekraïnes bondgenoten dit jaar? In deze 252e Perestrojkast spreken we hem daarover. 

Boswijk wil graag van het kabinet weten hoe het met de Nederlandse steun zit aan Oekraïne. Dat treft, want wij spreken minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken komende maandag tijdens de Perestrojkast live in Den Haag. Echter het is uitverkocht, sold out, vendu - hoe vet is dat. Maar wees niet getreurd als je er niet bij bent. Het interview zelf met de minister komt uit als podcast. 

Serieuze zaken kan je maar beter eindigen met wat lol. Niet alleen hebben we Joost en zijn mop deze aflevering, maar ook een raadsel. Waar Geert Jan niet uitkomt. 

Hosts

Geert Jan Hahn

Floris Akkerman

Trumpfluisteraar

Derk Boswijk

Lolbroek

Joost Bosman

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het werd on-Nederlands snel uit de grond gestampt: het Oekraïense dorp bij Vlaardingen. Eind 2022 ging de eerste schop in de grond, mei 2023 trokken de eerste Oekraïense oorlogsvluchtelingen hun woningen in. Ze weten nu al voor hoelang. 1 juli 2026 moeten ze eruit. 

Wie wil weten hoe het met hen gaat, kan 16 januari de bijzondere en knappe documentaire Een Oekraïens dorp in Vlaardingen bekijken op NPO2. In deze 251e Perestrojkastaflevering is daarom te gast een van de filmmakers, Lennaert Rooijakkers. Hij volgde de bouw van het dorp en sprak met Oekraïense vluchtelingen, de ambitieuze burgemeester van Vlaardingen en met bezorgde Vlaardingers. Een dorp is overigens iets te veel van het goede. Het is een wijk, Mrija (Droom) geheten, met flexwoningen voor duizend inwoners en een school.

Zorgen zijn er niet alleen bij de Vlaardingers, maar ook bij de Oekraïners zelf. Over die op het oog bikkelharde deadline van 1 juli 2026 en de stress om teruggestuurd te worden naar Oekraïne. Voor mannen het leger in. Kan en mag dat wel? Ben je verplicht tot vechten voor je vaderland? Kortom, is wonen in Mrija wel een droom?

In de laatste aflevering van 2024 komt de mop niet van Joost, maar van Geert Jan zelf. En die mop is lang niet verkeerd. En het boek dat dat hij krijgt, is Oer en andere tijden van de Poolse Olga Tokarczuk, Nobelprijswinnaar voor de Literatuur. 

Over Oekraïne gaat het ook op 13 januari in Nieuwspoort, Den Haag. Dan spreken we minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken. Je kan hier live bij zijn. Kijk voor kaartjes op onze speciale website: www.bnr.nl/perestrojkastlive

Hosts

Geert Jan Hahn

Floris Akkerman

Oscarwinnaar?

Lennaert Rooijakkers

Even uit het oog, maar niet uit het hart

Joost Bosman

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Zelensky stuurt aan op een 'rechtvaardige vrede'. Maar waar stuurt Vladimir Poetin op aan? In Oekraïne breken ze het hoofd erover. Maar: 'hij gaat nu sowieso niet onderhandelen', zegt aanstaand staatssecretaris buitenlandse zaken Oleksandr Karasevych. 

Met Karasevych, die wij in zijn laatste dagen in Nederland spreken in zijn hoedanigheid als Oekraïens ambassadeur in Den Haag, praat de Perestroj-cast verder over het idee achter 'peace through strength'. Maar ook over de mobilisatie en de Russische schatkist. Kun je als Oekraïne inzetten op een implosie van de Russische economie?

Dit is deel 2 van ons gesprek met Karasevych. Het eerste deel verscheen vorige week - inclusief mop van Joost. Daarin spraken we onder meer over de Nederlandse steun aan Oekraïne en de plannen van Karasevych op het ministerie van buitenlandse zaken.

Van de ambassadeur naar minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken. Die spreken we op 13 januari in Nieuwspoort, Den Haag. Je kan hier live bij zijn. Kijk voor kaartjes op onze speciale website: www.bnr.nl/perestrojkastlive

Hosts

Geert Jan Hahn

Floris Akkerman

Ambassadeur van Oekraïne

Oleksandr Karasevych

All Quiet on the Eastern Front

Joost Bosman

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Oekraïense ambassadeur Oleksandr Karasevych ziet in de val van de Syrische president Assad de beperkte macht van Moskou. De kracht van Rusland wordt overdreven, concludeert hij in de Perestrojkast. 

Op zijn laatste werkdag als ambassadeur in Nederland was Karasevych te gast in de Perestrojkast, vanuit Den Haag. Vrijdag vertrekt hij naar Kyiv voor zijn nieuwe functie als staatssecretaris van Buitenlandse Zaken. 

Karasevych maakte het eerste jaar van het kabinet-Schoof mee. Is de steun voor Oekraïne volgens hem net zo groot als onder Rutte? Ook gaat het gesprek over de macht van Zelensky en zijn staf. Varen zij een autoritaire koers? Gaat de persvrijheid in Oekraïne achteruit?

Dit is deel 1 van ons gesprek met Karasevych (inclusief de mop van Joost). Het tweede deel van ons interview met de toekomstige staatssecretaris hoor je de volgende keer. Dan hebben we het over de momenteel in Oekraïne en daarbuiten gebezigde term peace through strength. Wat houdt dat in? En over de kansen dat de Russische economie ten onder gaat aan westerse sancties.

Van de ambassadeur naar minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken. Die spreken we op 13 januari in Nieuwspoort, Den Haag. Je kan hier live bij zijn. Kijk voor kaartjes op de site van het Haagsch College. 

Hosts

Geert Jan Hahn

Floris Akkerman

Ambassadeur van Oekraïne

Oleksandr Karasevych

Relschopper

Joost Bosman

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wat is er nou weer aan de hand in Roemenië en Georgië? En hoe wordt er op het NAVO-hoofdkwartier naar Oost-Europa gekeken? Luister naar deze nieuwste Perestrojkast en weet meer!

Roemenië houdt deze weken een verkiezingsmarathon, met drie weken achtereen presidents- en parlementsverkiezingen. Niemand leek daar aandacht voor te hebben, maar de onverwachte opkomst van de nationalistische en anti-westerse Calin Georgescu veranderde alles. Wat is er aan de hand in Roemenië? Hoe machtig is de president eigenlijk? En hebben de klassieke politieke partijen in Roemenië dit niet over zichzelf afgeroepen? We spreken met Arnout le Clercq, correspondent Centraal- en Oost-Europa van De Volkskrant, die in een dorpje buiten Boekarest met Roemeense Tiktokkers in gesprek ging.

En in Georgië zit onze man Joost Bosman. Al dagen zijn daar protesten aan de gang tegen de regering. We zien beelden die herinneren aan de opstanden en revoluties in Oekraïne, Belarus en misschien ook wel Rusland en Kirgizië. Wat gaat er in Georgië gebeuren?

Geert Jan was deze week bij de NAVO-bijeenkomst voor buitenlandministers in Brussel. Hoe wordt daar naar onze regio gekeken, en welke vragen krijgt secretaris-generaal voor z'n kiezen als het gaat om Moldavië, Rusland, Oekraïne en andere landen?

En aangezien we toch contact met Joost hebben, laten we hem ook nog een mop vertellen. Zoals het hoort.

13 januari Perestrojkast LIVE

Buitenlandminister Caspar Veldkamp komt langs! Floris en Geert Jan voelen hem een avondlang aan de tand. Maar naast een lang interview is er ook ruimte voor vragen vanuit het publiek, is er een Perestrojkwis, komt Joost moppen tappen en is er meer, meer en nog eens meer. En er is ook een bar.

Dus kom je luisteren, kennismaken en een drankje doen in Nieuwspoort? Bestel een kaartje! Je steunt hiermee ook de Perestrojkast.

Denk je nou, ik luister de podcast wel terug? Dan kom je van een koude kermis thuis, want het grootste deel van de avond is exclusief voor de aanwezige fans.

Kaartje? HIER!

Shownotes:

• Rutte & Oost-Europa bij de NAVO
• Opinie Nino Haaratischwili in NRC
• Wat er allemaal verder gebeurde op de NAVO-top vind je in het podcastkanaal van Geert Jan
• De grote Arnout Le Clerq-schrijflijst

En hoe gaat het intussen met Oekraïne? Luister naar de analyse van Geert Jan in BNR De Wereld.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wat betreft Volodymyr Zelensky moet het volgend jaar gebeuren. De Oekraïense president zegt dat 2025 het jaar van vrede moet worden en de druk op Rusland moet worden opgevoerd. Het zijn geluiden die niet los kunnen worden gezien van de verkiezing van Donald Trump tot Amerikaans president. Zijn verkiezing brengt voor nu alles in een stroomversnelling. 

Trump had nog maar net gewonnen of Bob Deen zat al in Kyiv. Hij sprak daar met politieke kopstukken, adviseurs en experts die hun agenda voor hem schoon hadden geveegd.

Floris reisde voor NRC in oktober en november langs Soemy, Charkiv, Pokrovsk en Koerachove en ontmoette militairen, hulpverleners en burgers. Aan de hand van Bobs en Floris' ervaringen in Oekraïne gaan we het hebben over wat voor een vredesdeal het oorlogsvermoeide Oekraïne voor ogen heeft.

Dit is óók de aflevering waarin Geert Jan zijn rentree maakt. De verloren zoon vertelt waar hij uithing. 

Zonder de mop van Joost geen Perestrojkast. Hij heeft er weer een in huis.

Tot slot: Bob heeft een vraag voor minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken. Want 13 januari is er een live Perestrojkast in Nieuwspoort, Den Haag met minister Veldkamp. Wil je daar bij zijn? Kijk dan op de website van het Haagsch College voor de kaartverkoop. Het wordt niet alleen een gesprek met de minister. Je kan hem zelf ook een vraag stellen, er is een Perestrojkast-quiz, Geert Jan en Floris kiezen hun moment uit van 2024 en Joost komt met een mop. Wees er snel bij, want er zijn nog een beperkt aantal kaarten. 

Shownotes:

Sofi Oksanen

Long Tied to Russia, Georgia’s Winemakers Tip a Glass to the West

Hosts:

Geert Jan Hahn

Floris Akkerman

Vredesduif:

Bob Deen

Domweg gelukkig in Tbilisi:

Joost Bosman

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Deze aflevering slaat twee landen in een klap, namelijk Moldavië en Georgië. Beide landen worden ook nog eens besproken met dezelfde gast.

Moldavië houdt 20 oktober presidentsverkiezingen (de eerste ronde, de tweede ronde op 3 november) en een referendum. De Georgiërs gaan zes dagen later naar de stembus voor de parlementsverkiezingen. Marina Ohanjanyan, Clingendael-onderzoeker op Rusland en Oost-Europa, een artikel over de Moldavische en Georgische presidentsverkiezingen en kan dus alles vertellen over deze verkiezingen.

Over wat er voor beide landen op het spel staat, wat het Moldavische referendum inhoudt, over de rol van een bepaalde Moldavische en Georgische oligarch, over Russische invloed, wie de kanshebbers zijn in Moldavië en nog veel meer. In een klein uur hoor je de ins en outs over deze verkiezingen.

Met in het tweede deel ook Joost vanuit Tbilisi die couleur locale geeft aan de Georgische verkiezingen, meer dan dat zelfs. Plus een geweldige mop in huis heeft.

Geert Jan is er nog niet, maar de dag dat hij zijn rentree maakt, komt steeds dichterbij.

Luister ook naar onze aflevering over de Georgische protesten en het die met het interview met de Moldavische president Maria Sandu.

Host: 

Floris Akkerman

In de ban van de Moldavische en Georgische verkiezingen:

Marina Ohanjanyan

Alleskunner:

Joost Bosman

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Indrukwekkend blijft de zwart-wit foto van twee gewonde ouderen die elkaar liefkozend aanraken in Bachmoet. De foto dook op in de internationale media en is ook te zien tijdens de fototentoonstelling War Stories. Ukraine up close in het Nationaal Militair Museum in Soesterberg, samen met al even andere indrukwekkende foto’s van Eddy van Wessel, zoals de man eenzaam met zijn boodschappen karretje in Voehledar.

Deze man komt meerdere malen terug in deze aflevering. Hoe kwam Eddy tot deze foto? Waarom op deze afstand? En waarom fotografeert hij alles in zwart-wit? De foto van de man met het boodschappenkarretje en die van Bachmoet is het resultaat van Eddy’s werk van 2,5 oorlog in Oekraïne. Waarin hij reisde langs het Oekraïense front en de laatste overgebleven inwoners fotografeerde in Bachmoet, Toretsk en Voehledar. Inmiddels is Bachmoet in Russische handen, dreigt bij Toretsk datzelfde te gebeuren en werd Voehledar deze week veroverd door Rusland. 

Vanuit het Nationaal Militair Museum, met uitzicht op militair materieel als vliegtuigen, voertuigen en helikopters, is Eddy te gast in deze 245e aflevering om te praten over zijn werk, de tentoonstelling en Toretsk en Voehledar. En ook over hoe de oorlog in Oekraïne zich verhoudt tot andere oorlogen, zoals Irak, Syrië en Tsjetsjenië, die Eddy ter plekke volgde? 

Met wie kan je over dit onderwerp beter praten dan met Michiel Driebergen? Met niemand anders natuurlijk. Bij afwezigheid van Geert Jan is Michiel gastpresentator. Hij reisde voor Trouw met Eddy langs het front en bezocht ook Toretsk en Voehledar. Michiel en Eddy geven een inkijkje in het leven van de laatste bewoners van deze twee plaatsen.

De fototentoonstelling War Stories. Ukraine up close is vanaf nu tot en met augustus volgend jaar te zien in het Nationaal Militair Museum in Soesterberg. 

Helaas geen mop deze aflevering. Joost is op reportage in Armenië. 

Host:

Floris Akkerman

Onze man in Oekraïne, nu gast host in Nederland:

Michiel Driebergen

Ster-fotograaf:

Eddy van Wessel

Met sabbatical:

Geert Jan Hahn

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hij wist al in de herfst van 2021 dat er oorlog zou komen in Oekraïne, vertelde Caspar Veldkamp bij ons. Toen bestuurslid bij de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling. Nu is Veldkamp minister van Buitenlandse Zaken en is hij 13 januari volgend jaar opnieuw bij ons te gast. Dit keer live vanuit Nieuwspoort in Den Haag.

Het gaat dan met de minister over de oorlog in Oekraïne, de Nederlandse steun aan Kyiv en andere actuele ontwikkelingen in Oost-Europa. Dat is nog niet alles. Geert Jan komt opnieuw met een fraaie Perestrojkast quiz, er zijn foto's van Floris' reizen door Oekraïne, Joost heeft een mop en het publiek kan vragen stellen. 

Wees er live bij op 13 januari en koop hier je kaartje. 

BNR Perestrojkast live is een samenwerking tussen BNR Nieuwsradio, Haagsch College en kennisplatform RAAM 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Meer dan 120 Oekraïense kunstenaars zijn overleden aan het front, maakt het Oekraïense ministerie van Cultuur deze week bekend. De Cultuurminister zei naar aanleiding van dit aantal: "Deze oorlog gaat niet alleen over grondgebied; het is erop gericht om alles wat Oekraïens is uit te roeien – cultuur, taal en identiteit. We hebben nu onze eigen generatie van geëxecuteerde kunstenaars." 

Het is een verwijzing naar de Geëxecuteerde Renaissance, een generatie Oekraïense kunstenaars, schrijvers en dichters die in de jaren 1920 en 1930 door het Sovjetregime werden geëxecuteerd. Het is niet voor het eerst dat Moskou de cultuur en identiteit van een land van de kaart wil vegen. In de late jaren 40 en begin jaren 50 gebeurde dit ook in Roemenië toen het communisme daar binnen denderde.

Een Sovjet-playbook dat steeds door Moskou uitgerold kan worden. Waarom gebeurt dit elke keer weer? En hoe kan je voorkomen dat je cultuur wordt vernietigd? 

Twee geweldige gasten zijn van de partij om het te hebben over de Russische en Sovjetrepressie van de elite in Oekraïne (jaren 20 en 30 en nu) en Roemenië (jaren 40 en 50): bij afwezigheid van Geert Jan als gastpresentator Lisa Weeda (wie kent haar niet?) die de Roemeense Alexa Stoicescu uitnodigde voor deze aflevering. 

Stoicescu is onder meer vertaler Nederlands-Roemeens. Haar phd ging over de  Roemeense dissidente schrijver en Nobelprijswinnaar Herta Müller die leefde onder dictator Nicolae Ceaușescu. Momenteel werkt ze aan een artikel over hoe Nederlandse vertalingen verschenen in communistisch Roemenië (kort door de bocht) en waarom.

Met speciale aandacht voor het werk van Müller, een bijzondere film en 3D-project van het Slovo House in Charkiv en twee moppen maar liefst. 

Shownotes:

-documentaire Herta Müller: Het alfabet van de angst.

-Hartedier-Herta Müller

-Ademschommel-Herta Müller

-De vos was de jager-Herta Müller

-film Metronom-Alexandru Belc

-documentaire Cold Waves-Alexandru Solomon

-film Slovo House.

-3D-project Slovo House.

-Aleksandra-Lisa Weeda

-Dans Dans revolutie-Lisa Weeda

Host:

Floris Akkerman

Multimediaal kunstenaar:

Lisa Weeda

Whizzkid (lector Nederlands en vertaler en literaire bemiddelaar):

Alexa Stoicescu

Levensgenieter:

Joost Bosman

Tussen hemel en aarde:

Geert Jan Hahn

See omnystudio.com/listener for privacy information.