BNR Perestrojkast is de enige echte podcast van BNR over Midden- en Oost-Europa. Van Praag tot aan Vladivostok, en van Riga tot Tbilisi. Elke 14 dagen een nieuwe, verse aflevering met grote, internationale onderwerpen.
Deze tekst is goedgekeurd door de 12-jarige Raav.
Hoe leg je aan kinderen de oorlog in Oekraïne uit? Niets is moeilijker dan in begrijpelijke taal aan kinderen te vertellen wat er aan de hand is in Oekraïne. Hoe leg je immers uit wat kernwapens zijn? En wat te maken van Ruttes toespraken? Waarom bemoeit Trump zich eigenlijk ermee? En waarom wil Poetin nog meer land?
Aan Bob Deen van Clingendael de taak om dit regelmatig uit te leggen in het Jeugdjournaal en in Kidsweek. En in deze aflevering in deze zogeheten Perestrojkids. Waarin hij te gast is samen met Sanne van Houwelingen van Kidsweek en de jongste gast ooit bij ons, de 12-jarige Raav. Hij heeft vlijmscherpe vragen voor Bob over de oorlog in Oekraïne. Het is een aflevering die Geert Jan en Floris aan het denken zet.
En, het kan niet op. We hebben maar liefst drie moppen, van Joost, Bob en Sanne. Wie heeft de leukste?
7 Vette Jaren
Een bijzondere aflevering dus en die wordt nog gedenkwaardiger: want we kondigen ons afscheid aan. We stoppen ermee. Zonder al te veel bombarie, want het draait om onze verslagen, de mensen die wij bijna driehonderd afleveringen lang en bijna zeven jaar hebben gesproken. En om al onze fantastische luisteraars.
Dit is dus de op een-na-laatste aflevering van de Perestrojkast. Nog eentje komt er, rond de feestdagen. Wat we daarin gaan doen, hoor je in deze Perestrojkids.
En áls je nog een laatste groet wilt brengen: doe dit dan uiterlijk 22 december. Dat kan per mail via perestrojkast at bnr punt nl óf via een appje of een voicebericht op +316 38979726.
Ster van de show:
Raav
Grote mensen:
De beste moppentapper ooit:
See omnystudio.com/listener for privacy information.
In het vervolg van De Alliantie praten we over hoe Europa moet reageren, want de nieuwe Nationale Veiligheidsstrategie van de Amerikaanse regering is spijkerhard. In wat nu al de 'Trump Doctrine' wordt genoemd, staat dat Amerika de speciale relatie met Europa in twee jaar wil beëindigen. Nadien zoekt Europa het zelf maar verder uit.
Als argumenten noemt het Witte Huis 'de Europese democratie en onze beschaving die ten onder gaan door censuur, een dalend geboortecijfer en migratie. Voor BNR de gelegenheid om de geopolitieke kopstukken van de zender weer bij elkaar te roepen in een tweedelige Alliantie.
De geopolitieke kopstukken van BNR:
Presentatie: Liesbeth Staats.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
De nieuwe Nationale Veiligheidsstrategie van de Amerikaanse regering is spijkerhard. In wat nu al de 'Trump Doctrine' wordt genoemd, staat dat Amerika de speciale relatie met Europa in twee jaar wil beëindigen. Nadien zoekt Europa het zelf maar verder uit.
Als argumenten noemt het Witte Huis 'de Europese democratie en onze beschaving die ten onder gaan door censuur, een dalend geboortecijfer en migratie. Voor BNR de gelegenheid om de geopolitieke kopstukken van de zender weer bij elkaar te roepen in een tweedelige Alliantie.
De geopolitieke kopstukken van BNR:
Presentatie: Liesbeth Staats.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
Een ode aan de dode. Zo zou je de nieuwe podcastserie Dichter aan het front van Michiel Driebergen en consorten* kunnen noemen. Maar ook een ode aan het land. Aan zij die volhouden en standhouden.
Michiel Driebergen is, voor wie het niet weet, Oekraïne-correspondent. Voor onder meer Bureau Buitenland en Dagblad Trouw. Vriend van de show. En Michiel is ook een prijswinnend journalist. In 2023 won hij een Tegel voor zijn journalistieke reportages. En hij won de Zilveren reismicrofoon voor de podcastserie Stad in Oorlog over Charkiv.
Nu is er een nieuwe serie, waarin hij dichtende militairen volgt. In de aloude traditie van de 'oorlogsdichters' uit de Eerste Wereldoorlog reist Michiel met ze mee, van huis naar frontlinie en - in de meeste gevallen - ook weer terug. Helaas is Maksym een ander lot toebedeeld.
Michiel is bij ons in de studio in Amsterdam om over zijn reizen en zijn nieuwe serie te vertellen. Net zoals Floris, kersvers terug uit een rouwend Ternopil waar een Russische raketaanval tientallen levens verwoestte. En ook de rest van Oekraïne heeft wel eens betere tijden gekend. Het land weet niet wat hen te wachten staat nu de Amerikanen op volle snelheid een Russisch georiënteerd capitulatieplan van stal hebben gehaald.
Host in Amsterdam:
Terug uit Ternopil
Van Poezië tot Podcast
Jolijt uit Jerevan:
*Dichter aan het front is een podcast van VPRO’s Bureau Buitenland, gemaakt door Michiel Driebergen, Kateryina Shutalova en Edwin Koopman. In 2023 wonnen de makers de Zilveren Reissmicrofoon voor de podcast Stad in oorlog.
Dichter aan het front is nu te beluisteren op de podcastplatforms.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
Deze week is het drie jaar geleden dat de Oekraïners Cherson-Stad heroverden op de Russen. De bevrijders werden met luid gejuich ontvangen. En Floris was één van de eerste journalisten die in hun kielzog de stad inkwamen. Drie jaar later is hij terug. De stad is bevrijd, maar de Russen hebben inmiddels andere middelen om de Chersonieten te terroriseren: de tactiek van de zogeheten 'human safari'.
Host in Amsterdam:
Terug in Cherson:
Jolijt uit Jerevan:
Beluister ook De Oostflank, een nieuwe aflevering over Roemenië.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
Pokrovsk, februari 2022, tien dagen voor de Russische invasie in Oekraïne: in het centrum zitten op Valentijnsdag stelletjes in een trendy restaurant verliefd naar elkaar te kijken, de volgende dag vullen de collegebanken van de universiteit zich met ijverige studenten.
Pokrovsk, oktober 2025, ruim 3,5 jaar oorlog: Russische militairen dringen door tot in het centrum van de stad. Gebouwen, inclusief die van de universiteit, zijn kapot geschoten. De verliefde stelletjes en studenten zijn vertrokken. Het leven is uit de stad.
Deze aflevering staat geheel in het teken van de Oost-Oekraïense stad Pokrovsk, die voor de oorlog 70.000 inwoners telde en nu in Russische handen dreigt te vallen. We praten over het Pokrovsk van voor en tijdens de oorlog, over het menselijke leed, hoe de slag om de stad zich ontwikkelt en wat de betekenis is van Pokrovsk voor Rusland.
Dat doen we aan de hand van menselijke verhalen door Michiel Driebergen vanuit Charkiv, de duiding komt van Chris Colijn vanuit Kyiv en Joost Bosman vanuit Jerevan en Geert Jan en Floris putten uit hun Oekraïne-ervaringen van de afgelopen oorlogsjaren.
Je wordt niet direct vrolijk van deze podcast. Gelukkig hebben we een geweldige mop van Joost om je toch aan het lachen te krijgen.
In verband met de actualiteit rond Pokrovsk en al het Nederlandse verkiezingsgeweld publiceren we deze aflevering twee dagen eerder dan je gewend bent.
Hosts
Beste Oekraïne-analist van Nederland
Stem van de Oekraïners
800 calorieën lichter
See omnystudio.com/listener for privacy information.
4 oktober stond rood omcirkeld in de agenda van de Georgische oppositie. Een groot protest moest leiden tot een „vreedzame revolutie”: de omverwerping van de regering van Georgische Droom. Het liep volledig anders. Het protest mislukte en de oppositie likt sindsdien haar wonden. Wat ging er mis die dag en hoe gaat het nu verder met de Georgische oppositie die al meer dan driehonderd dagen protesteert tegen de regering? Floris dook in Tbilisi in de Georgische politiek.
Het is van Georgië naar Tsjechië bijna 3.000 kilometer, 631 uur, lopen, via de Kertsjbrug en de Krim, en dan kom je terecht in ander politiek gekrakeel. De parlementsverkiezingen van oktober zet de Tsjechische president Petr Pavel tegenover Andrej Babiš, winnaar van die verkiezingen. Wat die twee uit te vechten hebben, hoor je van Geert Jan.
Je zou er een boek van kunnen maken, van alle moppen door onze Joost. 278 maal lachen, als je ze begrijpt. Ook dit keer verzaakt hij niet. Vanuit Jerevan komt Joost met een dijk van een mop.
Hosts:
Dijenkletser:
Joost Bosman
See omnystudio.com/listener for privacy information.
De barista uit Berdjansk zet heerlijke koffie, ook al woont hij niet meer in Berdjansk. De koffiemaker werkt tegenwoordig vanuit Promprylad.Renovation, een oude sovjet-fabriek die is getransformeerd tot hub voor sociale ondernemers uit heel Oekraïne. Promprylad oogt zo inclusief, dat je het gerust Oekraïne 2.0 kunt noemen. Een praktische ideale samenleving waar iedereen welkom is, of je nou invalide bent of Russischtalig.
Geert Jan loopt een dag mee met strategisch directeur Liudmyla Kryzhanovska, verantwoordelijk voor onder meer de financiering, donaties en internationale partnerschappen. Ook Nederland geeft miljoenen aan de (her)ontwikkeling van Promprylad - dat deze week nog een prijs van de Europese Commissie in ontvangst mocht nemen.
Hoe voel je in West-Oekraïne de oorlog die in je eigen land woedt, maar waarbij het front wel duizend kilometer verderop ligt? En hoe helpt Promprylad de interne ontheemden, de Oekraïners die niet meer in Marioepol of Kramatorsk konden wonen en werken?
Floris vraagt Geert Jan de hemd van het lijf, die dan weer regelmatig teruggrijpt op zijn gesprek met Kryzhanovska.
We trappen af met een lofzang van Floris op Georgië, en ronden af met een mop van Joost over varkensboeren. Dat u het weet.
Shownotes:
Kortingscode voor de film Self portrait along the borderline, vrijdag 10 oktober 13:00. Korting krijg je via deze link met de code perestrojkastpaviljoen50. Wel eerst een MyIDFA-account aanmaken.
Host on the Road:
Geert Jan Hahn
Back from Batumi
Floris Akkerman
Makkelijke moppenverteller:
Joost Bosman
Veel dank aan de gastvrouw:
Liudmyla Kryzhanovska
See omnystudio.com/listener for privacy information.
Geert Jan staat op de grens van Roemenië en Oekraïne. De grens van de EU, NAVO en Schengen. Toch was juist deze plek ooit het hart van Europa. Wat is er veranderd?
Voordat Geert Jan zich verwonderde in het Roemeense grensdorp Sighetu Marmatiei, was hij bij de boekpresentatie van Hans Luiten. Luiten schreef: 'Begrijp jij Centraal-Europa nog?' Het boek van Luiten sluit aan bij de reis die Geert Jan momenteel maakt. Centraal-Europa is een regio vol van kleur, geur en diversiteit, maar tegelijkertijd ook nationalisme, vergrijzing en verwijdering.
Deze aflevering hoor je meer uit de boekpresentatie van Luiten, ook wel 'de geschiedenisleraar die je eigenlijk had willen hebben' genoemd.
Geert Jan was óók nog in Straatsburg, tijdens de jaarlijkse State of the European Union. Met Europarlementariër Thijs Reuten, die Centraal- en Oost-Europa in zijn portefeuille heeft, maakt Geert Jan een politiek rondje door de regio. Want er is nogal wat aan de hand...(hallo Roemenië, Polen, Moldavië, Servië en vele anderen)
Terwijl Geert Jan in de Karpaten bivakkeert, zit Floris in de Kaukasus. Net als Joost. Maar zien ze elkaar wel? En Thijs Reuten was ook in de Kaukasus, maar zag alleen Joost. En Joost horen we deze podcastaflevering wel, maar Floris dan weer niet. Begrijp jij de regio van de Perestrojkast nog?
Host on the Road:
Geert Jan Hahn
Lost on the Road:
Floris Akkerman
Oost-Europa-duider:
Thijs Reuten
Centraal-Europa-duider:
Hans Luiten
Gastheer in Jerevan:
Joost Bosman
See omnystudio.com/listener for privacy information.
Op de Zuidelijke Kaukasus geldt het recht van de sterkste. In augustus sloten de Azerbeidzjaanse president Alijev en de Armeense premier Pasjinjan een voorlopige vredesovereenkomst, preciezer een intentieverklaring, onder het toeziend oog van Donald Trump. Na bijna 35 jaar moet er een einde komen aan oorlogen, etnische zuiveringen en landje-pik.
Het is het gevolg van de oorlog die Azerbeidzjan in 2022 won om Nagorno Karabach en een jaar later het hele gebied heroverde. Het zit Geert Jan niet lekker hoe de media hebben bericht over de afspraken tussen Armenië en Azerbeidzjan. Wat hem dwarszit, hoor je in deze 275e (!!!) aflevering.
Maar is het nu daadwerkelijk pais en vree tussen Armenië en Azerbeidzjan? Zeker een land is niet blij met dit akkoord: Rusland. Moskou ziet de Amerikanen opeens dichterbij komen. Ontstaat er een nieuw tijdperk op de Zuidelijke Kaukasus, na eeuwen van Moskouse overheersing en verdeel-en-heers-politiek?
Hierover kan je het alleen maar hebben met Isa Yusibov en Joost Bosman. Geopolitiek analist Isa is geboren en getogen in Azerbeidzjan en Joost is correspondent in de Armeense hoofdstad Jerevan. Alle twee hebben ook nog eens een mop in huis.
Hosts:
Geopolitiek analist:
Armenië-correspondent:
See omnystudio.com/listener for privacy information.
Het was ongekend de afgelopen weken. Vladimir Poetin over de rode loper in Alaska, samen met Donald Trump in de presidentiële limousine, EU-leiders gezamenlijk in het Witte Huis bij de Amerikaanse president en Volodymyr Zelensky in pak.
Maar wat zijn alle betrokkenen ermee opgeschoten? Heeft Poetin het Westen uit elkaar weten te spelen? Heeft hij concessies moeten doen? Staan Europese troepen zij-aan-zij straks naast Oekraïne als het gaat om veiligheidsgaranties? Levert een top tussen Zelensky en Poetin wat op, als die ontmoeting er überhaupt komt?
Dit en nog meer bespreken we in deze aflevering met Ed Kronenburg, voormalig ambassadeur in China en Frankrijk en de rechterhand van, toen, NAVO-chef Jaap de hoop Scheffer. In deze hoedanigheid ontmoette hij Poetin en de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov. Na de uitzending kwam Kronenburg nog met twee leestips: The Grand Chessboard van Zbigniew Brzezinski en Rusland begint hier van Howard Amos.
Deze aflevering moet je het doen zonder de immer bekwame Geert Jan. Hij geniet van een mooie vakantie. Wel is er de mop van Joost. Iets met het Colosseum in Rome.
Host:
Voormalig topdiplomaat:
Klasbak:
Vakantievierder:
See omnystudio.com/listener for privacy information.