اسما خان که اکنون بیش از سی سال می‌شود که ساکن لندن است و در میانسالی به سر می‌برد از خانواده‌ای مسلمان و اشراف‌زاده‌ در کلکته هند به بریتانیا آمده. او که در حال حاضر یک رستوران‌دار و فعال اجتماعی است سیاست کاری منحصر به فردی دارد و فقط با زنان کار می‌کند. کارکنان او زنانی هستند که از گزند آسیب‌های اجتماعی دور نبوده‌اند از جمله پناهندگان، پرستاران کودک یا نظافتچی‌ها. او بر این باور است که عدالت اجتماعی در جهان به طور مساوی بین زنان و مردان تقسیم نشده و معتقد است تصورات نادرستی که در مورد پناهندگان وجود دارد فرصت شکوفایی و هدفمندی را در آن‌ها از بین می‌برد. او که همواره منتقد دنیای مردسالانه در هندوستان، بریتانیا و تمام دنیای قرن بیست و یکم است همیشه در تلاش بوده تا در برابر محدودیت‌های اعمال شده بر زنان مقاومت کند و به کسانی که پس از مهاجرت امید به زندگی را از دست داده‌اند، امیدی دوباره ببخشد. از نظر او زنان با همبستگی، پشتیبانی و همکاری در اجتماع زنانه خودشان می‌توانند به هر آنچه که رویای آن را دارند برسند، کمااینکه خود او از این قانون مستثنا نبوده. برنامه این هفته گفت‌وگوی ویژه به روند شکل گرفتن شخصیت امروزی اسما خان، موقعیت اجتماعی کنونی او و دیدگاهش به دنیای آشپزی مدرن و اجتماع امروز است.

حسین علیزاده، یکی از مهم‌ترین چهره‌های موسیقی ایران، به تازگی مجموعه‌ای به نام «دستگاه‌های موسیقی ایران» منتشر کرده است. بسیاری این پروژه را تلاشی در جهت مردمی کردن گنجینه موسیقی ایران می‌دانند. او که به تازگی تور اروپایی خود را در بریتانیا به پایان برده، در گفت‌وگویی با فرج بال‌افکن از بی‌بی‌سی فارسی، نگاه خود به ردیف موسیقی ایرانی و نوآوری‌ در آن و همچنین حضور و صدای زنان در موسیقی اصیل ایرانی را مطرح کرده و نظرش را درباره انتقادها از برنامه گلهای رادیو، در دوره هوشنگ ابتهاج ارائه داده است.

به تازگی کتاب خاطرات آنگلا مرکل صدراعظم پیشین آلمان بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۱ تحت عنوان «آزادی» منتشر شده است. او طی شانزده سالی که صدراعظم آلمان بود، اغلب به عنوان قدرتمندترین زن جهان شناخته می‌شد. خانم مرکل نه تنها کشورش، بلکه تا حد زیادی کل اتحادیه اروپا را در مشکلات مالی، همه‌گیری کووید و بحران مهاجرت سال ۲۰۱۵ رهبری کرد. به‌ دلیل پذیرش بیش از یک میلیون پناهجو به آلمان مورد انتقاد قرار گرفت و برخی این اقدام او را مایه جان گرفتن راست افراطی در آلمان و کل اروپا می‌دانند. اما او همواره از این تصمیم دفاع کرد. کتاب خاطرات او شامل سی و پنج سال زندگی او در آلمان شرقی و پس از آن در حزب دموکرات مسیحی آلمان به عنوان یکی از مهم‌ترین چهره‌های سیاسی جهان است. جزییاتی از برخوردهایش با مهمترین رهبران جهان و شیوه ای که او برای برخورد با هر یک برگزید. اینکه چطور با ترامپ و پوتین برخورد کرد و اینکه حالا فکر می‌کند، باید بیش از همیشه با جوانان صحبت کند. مصاحبه‌ای که می بنید گفت وگوی کاتیا ادلر، از گزارشگران ارشد بی بی سی در اروپا با آنگلا مرکل است، زنی که اروپا را اداره می کرد.

زمانی که جنبش زن زندگی آزادی شروع شد، بسیاری از گروه‌های اجتماعی اقلیت و به حاشیه رانده شده، با آن همراه شدند و به متن آمدند. یکی از این گروه‌ها، اقلیت‌های جنسی و جنسیتی بودند. رها آجودانی زن ترنس جوان، بیست سال دارد. او که در طول جنبش مهسا بازداشت، بازجویی و محکوم به زندان شد، به تازگی از ایران خارج شده است. او در گفت‌وگویی با فرناز قاضی زاده ازمشکلاتش درآشکارسازی جنسیتی می‌گوید: اول خانواده می‌گفتند دچار تقلید شدی، اما بعد مرا پذیرفتند، ولی از مدرسه اخراج شدم و امکان تحصیل حضوری نداشتم. او از دلایلش برای شروع فعالیت حقوق بشری در پانزده سالگی، آزار جنسی در بازداشت، محاکمه در دادگاه انقلاب و حکم زندان و ترسش از اجرای این حکم در بند مردان صحبت کرده است. رها آجودانی می‌گوید نمی‌خواهد فقط یک فعال حقوق اقلیت‌های جنسی و جنسیتی باشد و خودش را فعال حقوق بشر می‌داند و معتقد است هم‌نسلانش با توجه به تجربه نسل‌های قبل بهتر می‌توانند به هدف برسند. این برنامه گفت‌وگوی ویژه است با رها آجودانی، فعال حقوق بشر.

هوش مصنوعی و یادگیری ماشین در آینده نزدیک زندگی همه را تغییر خواهد داد. بعضی به آینده خوش‌بین‌اند و بعضی بدبین، اما اغلب موافقند که انسان در تغییرات آینده ، موثرتر و تعیین کننده‌تر ازماشین‌هاست. نیل لاورنس، استاد یادگیری ماشین که در این زمینه با استیون سکر از برنامه هاردتاک بخش جهانی بی بی سی به گفت و گو نشسته، اساسا استفاده از واژه هوش مصنوعی برای ماشین‌ را زیر سوال می‌ برد: «مشکل این کلمه این است که ما تمایل داریم هوش را بسیار خاص و منحصر به خودمان بدانیم... اگر بخواهیم از واژه هوش برای ماشین‌ها استفاده کنیم،...آیا باید از این واژه برای طبیعت هم استفاده کنیم؟ چون طبیعت هم دارای اکوسیستم پردازش اطلاعات هست». این استاد دانشگاه کمبریج بریتانیا، مشکل دنیای فناوری را بیشتر در انحصاری شدن آن به دست غول‌های دیجیتالی و اقتصادی می‌بیند: « ما در دنیای دیجیتال نوعی رعیت هستیم و کسی که کنترل اطلاعات و داده های ما را در دست دارد، ارباب است...عدم توازن قدرت و دانش باعث می‌شود که ما متوجه اشتباهات آنها نشویم و توان پاسخگو کردن آنها را نداشته باشیم». نیل لاورنس در گفت و گوی ویژه این هفته.

سوران منصورنیا، پژوهشگرو مدرس دردانشگاه خرونینگن هلند و از اعضای خانواده‌های دادخواه آبان است. برادر او برهان، تازه دکترای دام‍پزشکی گرفته و مشغول خدمت سربازی بود، که دراعتراضات آبان ۹۸ کشته شد. آقای منصورنیا در گفت و گوی ویژه این هفته با فرناز قاضی‌زاده می‌گوید که بعد ازکشته شدن برادرش احساس کرد، باید کاری کند: « من نمی‌توانم نادیده بگیرم که فردی از اعضای خانواده ما کشته شده و نمی‌توانم جای خالی برهان را با سکوت تحمل کنم». این عضو فعال خانواده‌های آبان که در تلاش است فهرستی کامل از همه کشته‌شدگان آن سال تهیه و به مراجع حقوق بشری ارائه کند، معتقد است صدای قربانیان آبان شنیده نشده است: « مردمانی که در آبان ۹۸ و در دی ۹۶ در خیابان بودند، کسانی بودند که کار روزانه آنها قدم زدن بر خط بقاست و این دغدغه و خواسته کمترین همخوانی را با خواسته‌های طبقه متوسطی دارد که در خارج از کشور است و رسانه و کرسی‌های دانشگاه را در اختیار دارد»..

لولیتا‌خوانی در تهران نام فیلمی است که براساس کتاب پرفروشی به همین نام به تازگی به پرده سینما رسیده. این فیلم که داستان زنان ایرانی در دهه شصت و هفتاد شمسی را روایت می کند به کارگردانی اران ریکلیس، کارگردان صاحب‌نام اسرائیلی و با بازی بازیگران برجسته ایرانی چون گلشیفته فراهانی و زر ابراهیمی ساخته شده است. نویسنده این داستان آذر نفیسی، نویسنده و اندیشمند ایرانی مقیم آمریکاست و کتاب، داستان جلسات کتابخوانی است که او در منزلش در تهران برگزار می‌کرده است. خانم نفیسی در یک گفت و گوی ویژه با فرناز قاضی‌زاده، می‌گوید: «دلیل اینکه لولیتا‌خوانی این قدر دراذهان مانده، بخاطر این است که تنها راجع به ایران نیست، راجع به جهان هست». او در کتاب‌های اخیرش درباره خطر از دست رفتن دموکراسی در آمریکا هشدار می دهد. او معتقد است، بسیاری از مردم آمریکا به اشتباه فکر می کنند، دموکراسی حق آنهاست و نیازی نیست برایش تلاش کنند. برای همین به نظر او مبارزات مردم ایران علیه یک حکومت تمامیت‌خواه می‌تواند برای آمریکا، آموزنده باشد: «ایران به عنوان نمونه کشوری که دچار توتالیتریانیسم شد و در مقابل آن ایستادگی کرد، درسی است برای آمریکا». .

همزمان با انتخابات آتی آمریکا و پر شدن رسانه‌ها با تصاویر ترامپ، یک ترامپ تخیلی هم در فیلم جدیدی به نام «کارآموز»، به کارگردانی علی عباسی روی پرده سینما است. این فیلم سال‌های نخستین کار تجاری ترامپ را به همراه وکیلش کوهن به تصویر می‌کشد. اگر چه تیم ترامپ تلاش کرد از پخش این فیلم جلوگیری کند، اما فیلم اکنون روی پرده است و کارگردان می‌گوید با استقبال روبروست. علی عباسی، کارگردان ایرانی‌تبار این فیلم ساکن دانمارک است. او در گفت و گو با استیون سکر، از بخش جهانی بی بی سی می‌گوید، این یک اثر داستانی است و نباید همه جزئیاتش براساس واقعیت باشد: «چیزی که مهم است اصول اخلاقی من در برخورد با یک شخصیت واقعی است. برای من مهم است که آقای ترامپ را مثل هر شخصیت زنده دیگری در نظر بگیرم. از حقیقت منحرف نشوم و درباره رویدادهای کلیدی بیش از حد خلاقیت به خرج ندهم». فیلم دیگر علی عباسی، عنکبوت مقدس، که داستان سعید حنایی، قاتل سریالی زنان کارگرجنسی در مشهد بود هم قبلا در ایران با مشکل پخش روبرو شد. علی عباسی می‌گوید کارش باعث فشار به خانواده‌اش در ایران شده: « در مقطعی مجبور شدم تصمیم های بسیار سختی بگیرم که آیا درست است امنیت خانواده‌ام را در خطر قرار بدهم، یا چیزی را که فکر می‌کنم و باید گفته شود، را بگویم. این انصاف نیست که فردی را در چنین وضعیتی قرار بدهند».

جمهوری اسلامی ایران تحت فشارهای شدید خارجی به‌ویژه در مواجهه با اسرائیل و همچنین بحران‌های داخلی قرار دارد. در داخل کشور، نشانه‌ای از کاهش تنش‌ها میان دستگاه‌های امنیتی و زنان معترض دیده نمی‌شود، زنانی که همچنان خواستار آزادی و پایان روش‌هایی هستند که برخی از مقامات سازمان ملل از آن‌ها به‌عنوان آپارتاید جنسیتی یاد می‌کنند. در میان ناآرامی‌های اجتماعی و اقتصادی کنونی، این پرسش مطرح است که آیا ممکن است کنترل اوضاع از دست رهبران ایران خارج شود؟

رقابت و درگیری آشکار و پنهان ایران و اسرائیل سالهاست که در سرخط خبرها بوده و رابطه یهودیان و ایران باستان هم گهگاه به صحبت‌های مقامات راه پیدا کرده است. در یک گفت‌وگوی ویژه خداداد رضا خانی، پژوهشگر تاریخ ایران باستان در دانشگاه لایدن هلند به ما درباره جایگاه ایران و شخصیت‌های ایرانی در متون و تاریخ یهودیان گفت و اثری که یهودیان در تاریخ و فرهنگ ایران داشتند، از جمله اینکه نخستین متون فارسی نو، به خط عبری است. به گفته او برخلاف امروز یهودی‌ها در جنگ‌‌های دوران باستان اکثرا طرف ایران را می‌گرفتند: « اگر جنگی بین ساسانی‌ها و رومی‌ها هست، مسیحی‌های منطقه اسرائیل و لبنان و سوریه امروز که جزو روم حساب می‌شوند، می‌گویند اگر ایران جنگ را برد به خاطر این است که جامعه یهودیان به ما رومی‌ها خیانت کرد، چون طرف ایران ایستادند». این پژوهشگر تاریخ باستان در صحبت با فرناز قاضی‌زاده، همچنین اضافه می‌کند که گفته‌های سیاست‌مداران درباره تاریخ اکثرا خالی از غرض نیست: « سیاست‌مداران متاسفانه اکثرا از تاریخ سوءاستفاده می‌کنند...و این امروز حتی بدون توجه به گذشته تاریخی است.» گفت وگوی ویژه این هفته بی‌بی‌سی با خداداد رضا خانی

حسام بدران از رهبران حماس است که در این گفت وگو درباره ایران هم صحبت می کند