Iedere werkdag van 13.30 tot 14.00 uur op NPO Radio 1 met nieuws en achtergronden uit het buitenland
(00:45) Beoogd VS-buitenlandminister geen fan van Oekraïne
Nu het nieuwe team van Donald Trump gezicht begint te krijgen, valt één naam in het bijzonder op: Marco Rubio, iemand die, als de Senaat het goedkeurt, aan de knoppen mag zitten voor het buitenlandbeleid. En kritisch is tegenover de omvangrijke Amerikaanse steun aan Oekraïne. Wat gaat dat betekenen voor de Oekraïners, en zal Europa eventueel in het gat springen als steun vanuit de VS minder wordt? We vragen het VRT-journalist en defensiedeskundige Jens Franssen.
(11:15) Beveiligingsgigant mishandelt Kenianen
Het beveiligingsbedrijf G4S ligt al langer onder het vergrootglas. Voor het Noorse nationale pensioenfonds was het in 2019 al reden haar investeringen terug te trekken. Maar zes Nederlandse pensioenfondsen beleggen nog steeds in het bedrijf, en de Nederlandse overheid is er zelfs klant. Nu wordt duidelijk dat G4S betrokken is bij ernstige misstanden in het zuiden van Kenia. Onderzoeksjournalist Ruth Hopkins ging erheen om verhalen op te tekenen, en onthult de misstanden vandaag in een internationale samenwerking waar, Follow the Money, onderzoekscollectief Spit en Bureau Buitenland bij betrokken zijn.
Presentatie: Sophie Derkzen
Libiërs zijn geschokt door een aankondiging van de minister van Binnenlandse Zaken in Tripoli: er zou een moraalpolitie moeten worden ingevoerd. Dat betekent dat vrouwen onder andere een hijab moeten dragen en gescheiden moeten leven van mannen. Ook zou sociale media moeten worden gemonitord volgens het voorstel, dat al over een maand kan ingaan. Wat betekent dat voor de Libiërs? En voor de relatie tussen de EU en het land? Daarover correspondent Ruth Vandewalle.
(10:59) VN-baas waarschuwt voor etnische zuivering in Gaza
Het Israëlische offensief in het noorden van Gaza gaat door. Mensenrechtenorganisaties maken zich al langer zorgen om de lokale bevolking, maar nu gebruiken hoge diplomaten als EU-buitenlandchef Josep Borell en VN-baas António Guterres de term etnische zuivering. Hoe moeten we dit juridisch duiden? Daarover te gast is Göran Sluiter, hoogleraar internationaal strafrecht aan de Universiteit van Amsterdam.
Presentatie: Eva Koreman.
De regering van bondskanselier Olaf Scholz kraakt al een tijdje. Na de laatste ruzie met de liberale coalitiegenoot FDP werd al gespeculeerd over het vallen van de coalitie. Vandaag is bekend geworden dat de Duitsers op 23 februari naar de stembus gaan voor een nieuw parlement. VRT-correspondent Jeroen Reygaert vertelt over de val van Scholz en de aanstaande verkiezingscampagne.
(09:45) Hoe dealmaker Trump Europa laat beven
Nu Trump de verkiezingen gewonnen heeft kijkt Europa met angst en beven toe wat voor plannen hij heeft met ons continent. Wat al wel duidelijk is: met Trump valt over alles een deal te maken. De zelfbenoemd beste ‘dealmaker’ wil bijvoorbeeld zo snel mogelijk een deal sluiten over de oorlog in Oekraïne en daarbij is Trump bereid om dossiers die op het eerste gezicht ver van elkaar liggen, met elkaar te verbinden. De steun van Amerika voor de veiligheid van Europa is in ieder geval geen vanzelfsprekendheid meer. Hoe moet Europa zich daar de komende jaren toe verhouden? Daarover Anna van Zoest, directeur van de Atlantische Commissie.
Presentatie: Sophie Derkzen
De 29ste VN-klimaattop, die vandaag in Azerbeidzjan begint, staat voor een formidabele opgave: het nodige geld mobiliseren voor een wereldwijd klimaatbeleid. Maar door de afwezigheid van belangrijke wereldleiders en de aanstaande terugkeer van Donald Trump in het Witte Huis lijkt de start niet bepaald hoopgevend. Wat staat er op het spel tijdens deze top? Wat betekent de overwinning van Trump? En hoe kan ervoor gezorgd worden dat vervuilers wél gaan betalen? Hierover spreken we met journalist Jaap Tielbeke van De Groene Amsterdammer, VS-correspondent Karlijn van Houwelingen en klimaateconoom en XR-activist Anne Kervers.
Presentatie: Sophie Derkzen
Terwijl Donald Trump zich opmaakt om terug te keren in het Witte Huis, breidt Israël het grondoffensief in het noorden van Gaza uit. En het land is ook nog steeds verwikkeld in een oorlog met Hezbollah in Libanon. Wat gaat er veranderen in het Midden-Oosten nu Amerika een nieuwe president krijgt? Eentje waarmee sommige landen in de regio positieve, maar andere landen juist negatieve ervaringen hebben. Daarover arabist Leo Kwarten.
(10:01) Hoe kun je mens blijven aan het front?
Hoe kun je blijven wie je bent als je meevecht in een oorlog? Dat vroeg schrijver Gilles van der Loo zich af, toen zijn jonge Oekraïense vriend Andrii Kobaliya zich na de Russische invasie aansloot bij het leger. Elke week belde Gilles uren met Andrii, soms rechtstreeks vanuit een loopgraaf. Het resultaat is het boek Mens blijven aan het front.
Presentatie: Maaike Schoon
Het was nooit échte liefde tussen de Duitse regeringspartijen FDP, SDP en de Groenen. Maar nu bondskanselier Olaf Scholz zijn minister Lindner van Financiën de laan heeft uitgestuurd lijkt het einde van het coalitie onvermijdelijk. Lindner is “egoïstisch” en “respectloos” volgens Scholz. Wat zit daar achter? En wat betekent het klappen van de coalitie voor Europa en de Duitse steun aan Oekraïne? Journalist en Duitslandkenner Ulrike Nagel praat ons bij.
EU bereidt zich voor op Trump
De verkiezingsoverwinning van Donald Trump domineert de Europese top vandaag in Budapest. Gastheer Viktor Orbán heeft champagne aangekondigd, maar valt er wel iets te vieren? Rechtse leiders in Europa, inclusief Geert Wilders, zijn blij dat ook de grootste democratie ter wereld een rechts-nationalistische leider krijgt. Maar Trumps beloftes ogen allesbehalve gunstig voor Europa. Daarover journalist en geopolitiek deskundige voor NRC, Michel Kerres.
Presentatie: Tim de Wit
(00:42) VS ontwaakt met overwinning Trump
Donald Trump wordt de nieuwe president in Amerika. Ook lijkt het erop dat de Democraten hun grip op het Amerikaanse parlement verliezen. Over de verkiezingsuitslag en de mogelijke gevolgen spreken we met Amerika-kenner en journalist Casper Thomas van De Groene en VRT-correspondent Björn Soenens vanuit Washington.
(16:00) Oekraïne kijkt met argusogen naar Amerika
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft via X Donald Trump gefeliciteerd met zijn overwinning. Hij hoopt dat deze verandering een stap dichterbij vrede in Oekraïne betekent, iets waarvoor Trump eerder beloofd heeft zich in te zetten. Toch lijkt men in Kyiv al rekening te houden met mogelijk verminderde Amerikaanse steun. Oekraïne-verslaggever Michiel Driebergen praat ons bij over de reacties uit Oekraïne.
Presentatie: Sophie Derkzen
Vier jaar na de Capitoolbestorming gaan de Amerikanen opnieuw naar de stembus. In hoeverre is de schaduw van die dag nog voelbaar onder de Amerikanen? Bureau Buitenland vraagt het Laila Frank in de laatste bonuseditie van de USA Q&A.
Terwijl alle ogen gericht zijn op de verkiezingen in de VS, gaat de oorlog in Israël en Gaza onverminderd door. De Verenigde Naties en hulporganisaties maken zich grote zorgen over de humanitaire situatie in Noord-Gaza, waar het Israëlische leger de afgelopen week de aanvallen heeft opgevoerd. Daarmee groeit ook de roep om nieuwe diplomatieke onderhandelingen en een staakt-het-vuren. Welke rol zou Nederland daarin kunnen of moeten spelen? Dat bespreken we met de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp, die op reis is in het Midden-Oosten.
(11:38) Wie gaan er níét stemmen in de VS?
Het is verkiezingsdag in de VS. De stembureaus zijn geopend en alles wijst op een nek-aan-nek-race is tussen Kamala Harris en Donald Trump. Toch zijn er ook miljoenen Amerikanen die niet gaan stemmen, zelfs als er voor hen veel op het spel staat. Wie zijn deze mensen? En welke invloed hebben zij op de uitslag? Daarover correspondent Karlijn van Houwelingen en journalist Laila Frank in onze serie De USA Q&A.
In Moldavië is de zittende president Sandu herkozen, ondanks de tegenstand van haar pro-Russische tegenkandidaat. Met Sandu als president blijft Moldavië richting het EU-lidmaatschap bewegen. Maar welke obstakels kan zij nog op haar weg vinden? Daarover Marina Ohanjanyan, onderzoeker bij Instituut Clingendael.
(12:14) Von der Leyen trekt de macht naar zich toe
Vandaag beginnen de verhoren voor de nieuwe EU-commissie. Al sinds het team bekend is gemaakt, is er kritiek op het door Von der Leyen samengestelde team. Portfolio’s zijn versnipperd over Eurocommissarissen en mogelijke tegenspraak is geminimaliseerd, klinkt het. Hierover is te gast Steven van Hecke, politicoloog en hoogleraar Europese politiek aan de KU Leuven.
Presentatie: Tim de Wit
Aanstaande maandag beginnen de verhoren van de aangedragen EU-commissarissen. Eén voor één worden ze door een kritisch Europarlement ondervraagd en daarbij kan er zomaar een kandidaat-commissaris sneuvelen. Voor wie wordt het spannend en waarom? We bespreken het met NRC correspondent in Brussel Rik Rutten.
(10:29) De stem van minderheden in de VS
Terwijl wereldwijd alle ogen gericht zijn op de laatste peilingen, werpen wij een blik op de verschillende kiezersgroepen die bepalend kunnen zijn voor wie er straks in het Witte Huis zit. Democraten én Republikeinen doen er alles aan om de stem van de minderheden te winnen. Zoals de Arabisch Amerikaanse gemeenschap in Michigan. Daarover journalist Laila Frank in onze serie De USA Q&A.
Uitgelicht: de macht van Meloni in Europa
In onze podcast Europa draait door deze week te gast: Italië-correspondent Heleen D'Haens.
Your feedback is valuable to us. Should you encounter any bugs, glitches, lack of functionality or other problems, please email us on [email protected] or join Moon.FM Telegram Group where you can talk directly to the dev team who are happy to answer any queries.