"Ik kan me niet herinneren dat er ooit zo'n grootse twijfel en verbazing over een coalitie was", zegt politiek commentator Kees Boonman. Volgens hem is het taalgebruik in dit kabinet anders. "Het is een ander Nederland dat verwoord wordt, het klinkt niet verbindend." Het Financieele Dagblad (FD) kwam met de kop "Een unieke coalitie met een vrij gewoon programma. Buiten het asielbeleid blijft veel hetzelfde." "Die asielparagraaf is heel streng en erg PVV, maar verder vond ik het eigenlijk wel meevallen", zegt Anna Dijkman, columnist en journalist bij het FD. "Daarin zie je dat we in Nederland toch samen eruit moeten komen. Dat heeft een dempende werking." Zanger Jeangue Macrooy vindt dat de coalitie een instabiele basis heeft. "het wordt omschreven als luchtkastelen en drijfzand. Hoe stabiel is dat om op te bouwen", zegt hij. Dijkman stemt hiermee in: "Het mist een soort samenhang." Boonman valt het op dat de coalitie uit vier zeer verschillende componenten bestaat, wat ervoor zorgt dat polarisatie grootser wordt, in plaats van kleiner. "zij zouden juist moeten verbinden en samenkomen en zeggen, om Rutte bijna te citeren, 'Doe toch normaal, man'."

Het lijkt er dan nu echt van te komen: een rechts kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB. Ward Wijndelts (voormalig Vrij Nederland-hoofdredacteur) is nog aan het reflecteren op de afgelopen formatiemaanden die volgens hem 'fascinerend' en totaal ongebruikelijk verliepen. 'Verwarring en verbazing overheersen nog een beetje.'

Inhoudelijk is hij ook erg nieuwsgierig. Wat staat er nu in dat regeerakkoord en wie wordt de premier? 'En ik ben ook heel benieuwd hoe lang dit kabinet uiteindelijk zal gaan zitten.' 

De pro-Palestina-protesten op UvA hebben ertoe geleid dat een aantal faculteiten twee dagen geen college geven. De ME greep in tijdens de demonstratie, waarbij er veel vernield en beschadigd werd in de UvA-gebouwen. Ook journalisten werden geweerd bij de protesten. "Je ziet de chaos, je ziet dat daar iets aan de hand is. Dan vergaat alle nuance en gaat ook de boodschap verloren", reageert Henrike van Gelder, hoofdredacteur van KidsWeek, op de berichtgeving. "Het gaat vooral over het rellen. Ik denk niet dat dat in het belang is van de protesterende studenten." Bovendien is het onduidelijk of alle demonstranten werkelijk aan de UvA studeren. Journalist Tom Kleijn heeft met "verbazing" zitten kijken. "Wat willen ze nou precies? En wie zijn het nou?" Kleijn mist de "verantwoording" in het verhaal van de studenten. "Hoe houd je je eigen protest zuiver? Dat lijkt me een lastige opgave", reageert oud-Tweede Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma. Het weren van journalisten bij het protest vindt Kleijn onbegrijpelijk. "Dan heb je de kans om jouw kant van het verhaal te vertellen en dan zeg je: je moet weggaan." Van Gelder merkt dat het wantrouwen richting journalisten al jaren opkomt. "Dat vind ik heel gevaarlijk." Met die reden kiezen steeds meer media ervoor om hun verslaggevers beter te beschermen, bijvoorbeeld door middel van bodycams en extra beveiliging. "Mensen voelen zich kennelijk niet gerepresenteerd in de media", stelt Van Gelder. Tim Hofman liet later weten de slachtoffers van politiegeweld aan het woord te willen laten, wat weer aanleiding was voor VVD-leider Yeşilgöz dat dat niet fair is. "Hiermee gooit ze olie op het vuur", vindt Sjoerdsma. Kleijn vindt het ook “onverstandig” van de minister. "Je moet je niet bemoeien met welke vragen journalisten stellen", aldus Kleijn.

Verder in het Mediaforum: de banden van universiteiten met Israël en de verhuizing van het kantoor van Het Parool. 

Op vrijdagmiddag werd duidelijk dat Joost Klein niet ging repeteren voor de finale van het Eurovisie Songfestival. De dag daarna werd Nederland gediskwalificeerd en draaiden de media op volle toeren. "Het begon met het sentiment en daarna pas de feiten. Het had andersom moeten zijn. Wat heeft hij nou gedaan?" aldus journalist Elif Isitman. Zowel de EBU als AVROTROS heeft nog altijd niet gesproken over wat er precies heeft plaatsgevonden, maar Joost Klein zou een aanvaring hebben gehad met een vrouwelijk crewlid. "Als je een waardeoordeel geeft over wat disproportioneel is, vertel dan ook wat er is gebeurd", vindt Isitman. "Wees transparant als er niets aan de hand is", vind ook Marc Veeningen. Bovendien zorgde de onduidelijkheid voor nog meer stennis, extra nieuwsuitzendingen en vooral veel speculatie. "Praten we hier over een onderwerp van zodanige omvang dat er extra journaals voor moeten komen? We maken het daarmee ook groot", zegt Veeningen. Het zou af moeten hangen van de "impact en grootte" van het nieuws. "Het is groot nieuws, daar is geen misverstand over. Maar het is niet zo maatschappij-ontwrichtend dat we daar allemaal verhandelingen over moeten doen", vindt Veeningen. "Het feit dat het nog nooit eerder is gebeurd, rechtvaardigt extra nieuwsaandacht", reageert Isitman.

Verder in het Mediaforum: het overlijden van journalist Rick Brink en het formatieproces. 

Door pro-Palestijnse demonstraties is het al dagen onrustig bij de Universiteit van Amsterdam (UvA). Peter-Paul Verbeek, rector magnificus aan de Uva, reageerde in Nieuwsuur op de gebeurtenissen en zegt in gesprek te willen blijven met de studenten. Verbeek geeft aan dat de gesprekken moeizaam verlopen, mede door gezichtsbedekking bij demonstranten. “Ik zeg niet dat het een goed of sterk verhaal was, maar ik snap zijn overwegingen wel”, zegt onderzoeksjournalist Bas van Sluis over het Nieuwsuur interview. "Vreedzame protesten werden gekaapt door gewelddadige mensen. Ik denk dat Verbeek zich wel voor de kop heeft geslagen, dat hij niet weggelopen is. Je gaat natuurlijk niet onderhandelen met mensen die een sjaal voor het gezicht hebben en daardoor niet goed verstaanbaar zijn.”

Journalist en presentator Frénk van der Linden had het een reële eis van Verbeek gevonden, wanneer hij de demonstranten had gevraagd de sluieringen af te doen om het gesprek goed te kunnen voeren. “Je wil graag weten met wie ik te maken hebt.” Van der Linden vult erop aan dat hij vindt dat Verbeek best eerder had mogen reageren. “Als je ziet hoe het ontvlamt, dan vind ik dit eigenlijk te laat. Het is zo jammer dat dat genuanceerde verhaal nu pas aan bod komt”, zegt Van der Linden. Een eerder gesprek zou volgens hem deëscalerend gewerkt kunnen hebben. Van Sluis denkt dat deze rol niet persé bij de rector magnificus ligt maar bij de politici van ons land. “Ik vind het belangrijk dat we kunnen protesteren, maar wat er bij de UvA gebeurd is, is buiten de perken.”

Op 6 juni vinden de Europese parlementsverkiezingen plaats, maar uit een peiling van I&O Research blijkt dat 71 procent van de Nederlanders geen enkele lijsttrekker weet op te noemen. “De kiezer zelf is pas kort voor het stemmen bezig met keuzes maken, bij deze verkiezingen is dit nog des te meer het geval”, zegt Rennie Rijpma, hoofdredacteur Algemeen Dagblad. Het is volgens Rijpma belangrijk om lezers te informeren waar de verkiezingen precies over gaan. Volgens Pieter Klok, hoofdredacteur van de Volkskrant, moet er meer over de inhoud van het Europese parlement geschreven worden. "Europa krijgt steeds meer macht en er zitten veel goede ambtenaren en energie in", zegt hij. "Schrijf daar liever over.” Dat lijstrekkers niet bekend zijn, is volgens hem niet erg: “Kiezers moeten weten waarom Europa op aarde is, wat de invloed van het Europarlement is en op wie je moet stemmen om iets te bereiken. Het gezicht daarachter is niet zo belangrijk.”

PVV’er Gidi Markuszower liet per ongeluk wat los over de formatie. Althans, het lijkt per ongeluk. De politicus werd gefotografeerd met een vel papier waarop een aantal van de plannen van het komende kabinet op te lezen waren. Was dit een bewuste actie of een foutje? Volgens PVV-leider Geert Wilders was het "absoluut" per ongeluk. "Lekken is negen de tien keer bewust iets laten weten", zegt politiek commentator Kees Boonman. Het lijdt "geen twijfel" dat Markuszower dit met opzet heeft gedaan, meent Boonman. "Als je zo duidelijk een stukje van jouw onderwerp even laat zien, dan wantrouw ik dat." Journalist Kefah Allush vraagt zich wat het "doel" zou zijn van zo’n bewuste lek. De reden daarvoor is, volgens Boonman, dat de PVV heel duidelijk wil maken hoe zij in de wedstrijd staan wat betreft migratie. "Op deze wijze laten ze doorschemeren dat het keihard wordt aangepakt", aldus de politiek commentator. Bovendien zou de PVV zich op deze manier kunnen indekken wanneer de formatie toch niet lukt. "Het is de stilste formatie die ik heb meegemaakt. De een zegt: ze komen eruit. De ander, ik, zeg: ze komen er niet uit." Ook Allush denkt dat er "spelletjes" gespeeld worden om de formatie ofwel te laten lukken ofwel te laten klappen.

Verder in het Mediaforum: de documentaire 'Een goede dood', de protesten voor Palestina bij de UvA. 

De Italiaanse publieke omroep staakt vanwege de in hun ogen ‘verstikkende controle’ van de radicaal-rechtse regering van premier Meloni. Paul Römer geeft de stakende journalisten groot gelijk. Volgens hem kan de afstand tussen publieke omroep en politiek niet groot genoeg zijn. ‘Dat is dodelijk voor elke democratie.'

Hoewel er in Nederland geen sprake is van inmenging, is Römer er niet gerust op. 'Wilders heeft gezegd dat de omroep weg moet. Dat is nogal een uitspraak en ik sluit niet uit dat er vanuit die hoek druk komt om hier dingen te veranderen.' De aangekondigde bezuiniging ziet Römer als een soort ‘straf’ om het zuurstof uit de NPO te knijpen. 'Het is een uiting van ongenoegen over de inhoud. Daar moet de politiek zich ver van houden.' 

Amerika zegt dat Rusland gebruikmaakt van chemische wapens in de strijd tegen Oekraïne, maar levert daarvoor geen bewijs. Hoe controleer en breng je nieuws als grootmachten claims doen die niet te checken zijn? "Je moet als journalist goed opletten dat je iedere partij even kritisch behandeld", zegt journalist en schrijver Haroon Ali. "Als jij, als journalist, daar al moeite mee hebt, heeft de lezer dat waarschijnlijk nog meer." Poetin en Biden zijn geen leiders van dezelfde orde, volgens Ali. "Maar laten we niet doen alsof Amerika altijd zo netjes is geweest. En dat alles wat zij zeggen klopt." Onderzoeksjournalist Hansje van de Beek vraagt zich met name af of er überhaupt wel bewijs is. "Als er bewijs is, waarom leveren ze het dan niet?", Van de Beek. "Dat suggereert toch dat het bewijs erg dun is."

Verder in het mediaforum: BNNVARA-gezicht Dolf Jansen maakt programma voor PowNed en Netflixhit Baby Reindeer.

Sahla Soumaya verscheen gister bij Sophie Hilbrand aan tafel voor een opvallend interview. Soumaya is voormalig veiligheidsadviseur voor de VVD, ondertussen geroyeerd lid, en voor die tijd veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf vanwege verboden wapenbezit en lidmaatschap van een terroristische organisatie. Het gesprek resulteerde in ongemak, volgens Politiek verslaggever Tessel Linders. "In het hele gesprek komt niet naar voren wat de gedachte hierachter was", zegt Linders. "het is jammerlijk mislukt om een lijn in dat gesprek te hebben." Jan Slagter, baas van Omroep Max, laat weten dat ook het interview niet begreep. "Ik snapte het helemaal niet, het was een mannier van straatjes schoonvegen", zegt Slagter. "Sophie probeerde er een lijn in te brengen maar Soumaya fietste er steeds doorheen." Joep School, eindredacteur van de talkshow Op1 liet weten dat het interview een onbevredigend gevoel achter heeft gelaten bij hen. "Ik had echt kromme tenen", zegt Linders. 

Een docuserie van omroep Powned over het gebruik van diabetesmedicijn Ozempic als afslankmiddel, is voor de uitzenddatum al geschrapt. Dit naar aanleiding van een advies van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), omdat het reclame zou zijn voor het middel.

'Ik vind het een hele gekke zaak', reageert Angela de Jong (AD). Zij kreeg juist de indruk dat de docuserie wél journalistiek gebalanceerd is. Mag de Inspectie hier over beslissen en wordt er tegen journalistieke organisaties niet te snel gedreigd met een rechtszaak?