Nimweegs is een taal die wordt gesproken door een paar honderd Nijmegenaren. De taal mag met recht 'inheems' genoemd worden, maar voor taalwetenschapper Luis Miguel Rojas Berscia is er nog meer interessant aan het Nimweegs.

In deze speciale aflevering tijdens het InScience Filmfestival in Nijmegen spreek Ruben Rosen Jacobson met Luis Miguel over zijn onderzoek naar het verdwijnen van de Nijmeegse taal. Ook schuift de bekende Nijmegenaar Hennie Linders, ook bekend als 'Henniesee', aan om te vertellen over zijn band met de taal. 

🔊 Deze podcast is opgenomen in het Café van filmtheater LUX in Nijmegen. Je hoort dus mogelijk wat achtergrondgeluid en de kwaliteit van het geluid is niet altijd zoals onze normale afleveringen vanuit de studio.

⏪️ Luister ook de vorige aflevering die we opnamen tijdens het InScience filmfestival. Dan vertelt Luis Miguel over zijn onderzoek naar een inheemse taal in het Amazonegebied

🎶 Of zing mee met 'Nimweegs mot blieve' van Harry Jansen

Lees & kijk ook:

• Meer informatie over het onderzoek naar Nijmeegs
• Meer informatie over het WK Nijmeegs lullen
• Meer informatie over het boek van Luis Miguel
• Meer informatie over Luis Miguel als hyperpolygot
• Meer informatie over het onderzoek naar Shawi-taal

Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:  
Host: Ruben Rosen Jacobson
Redactie en regie: Stijn Goossens
Montage: Stijn Goossens
Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen

Met dank aan het InScience Filmfestival

Vragen? Mail de redactie: [email protected]
Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief 

In het Amazonegebied worden zo'n 300 verschillende talen gesproken, maar dat wordt steeds minder. Toch lijkt er ook een nieuwe taal op te komen, die gesproken wordt door steeds meer inheemse volken. Taalwetenschapper Luis Miguel Rojas Berscia doet onderzoek naar die nieuwe opkomende taal in de Amazone.

In deze speciale aflevering tijdens het InScience Filmfestival in Nijmegen spreekt Ruben Rosen Jacobsen met Luis Miguel over zijn avonturen in het Amazonegebied en zijn enorme taalvermogen. Luis Miguel spreekt namelijk meer dan 18 talen, en heeft er meer dan 30 geleerd. Hij is een hyperpolyglot, maar heeft hij ook een geheime truc?

🔊 Deze podcast is opgenomen in het Café van filmtheater LUX in Nijmegen. Je hoort dus mogelijk wat achtergrondgeluid en de kwaliteit van het geluid is niet altijd zoals onze normale afleveringen vanuit de studio.

⏩ Volgende week is aflevering twee van deze speciale serie te horen. Dan spreken we Luis Miguel over zijn onderzoek naar het Nijmeegs als verdwijnende taal. Hoe belangrijk is zo'n lokaal dialect voor de identiteit van de Nijmegenaar?

Lees & kijk ook:

• Meer informatie over het onderzoek naar Shawi-taal
• Meer informatie over het onderzoek naar Nijmeegs
• Meer informatie over Luis Miguel als hyperpolygot

Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:  
Host: Ruben Rosen Jacobson
Redactie en regie: Stijn Goossens
Montage: Stijn Goossens
Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen

Met dank aan het InScience Filmfestival

Vragen? Mail de redactie: [email protected]
Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief 

Het is misschien wel het belangrijkste medicijn dat we kennen: de placebo. Het geneesmiddel dat echt werkt, ondanks dat er geen werkzame bestanddelen in zitten. Hoe kan dat? En moet een arts de placebo dan niet vaker voorschrijven?

In deze bijzondere aflevering van Focus, opgenomen op het NPO Podcast Festival met live publiek, gaat presentator Lara Billie Rense in gesprek met Andrea Evers. Zij is hoogleraar gezondheidspsychologie aan de Universiteit Leiden en dé placebo-expert van Nederland.

Andrea legt uit langs welke mechanismen het placebo-effect werkt, wat een nocebo is, en hoe we de kracht van placebo kunnen inzetten in de zorg. Ook krijgen we een demonstratie van een VR-training in placebo-communicatie voor artsen.

Wil je een doosje placebo's thuisgestuurd krijgen? Stuur dan een mail naar [email protected] met je adres + een toelichting waar je dit medicijn voor gaan inzetten, en we doen het op de post!

Lees & kijk ook:

• Meer info over de VR-training 'Placebo effecten in communicatie' van The Simulation Crew
• Meer info over Andrea Evers:
  • Website
  • Medewerkerspagina van Leiden Universiteit
• Center for Interdisciplinary Placebo Studies Leiden

Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:  
Host: Lara Billie Rense
Redactie: Ruben Rosen Jacobson
Montage: Stijn Goossens
Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen

Met dank aan:
Eric Jutten van The Simulation Crew voor de VR-demonstratie
Bouwe van Straten voor de redactie van de bijsluiters in de placebo-doosjes
 
Vragen? Mail de redactie: [email protected]
Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief 

Chiptechnologie is niet alleen goed voor snelle telefoons, slimme computers of zelfrijdende auto’s. Ook ons lichaam kan ermee verbeterd worden. Verbonden met het brein, met als taak om belangrijke lichaamsfuncties te herstellen. Zoals horen, zien, lopen of weer praten.

Maar zo’n chip in je brein vraagt ook veel van het lichaam, en van een patiënt. Hoe zorg je ervoor dat zo’n chip het juiste effect heeft in het lichaam en wanneer mag je überhaupt een chip in iemands lichaam implanteren? 

De vooruitzichten voor deze technologische ontwikkeling zijn veelbelovend en gaan razendsnel, maar roepen ook een hoop ethische vragen op. Die vragen bespreekt presentator Lara Billie Rense met Karin Jongsma, Universitair Hoofddocent Bio-ethiek bij het UMC Utrecht. 

⏪ In de vorige aflevering sprak presentator Lara Billie Rense met verslaggever Stijn Goossens over zijn bezoek aan het lab van Pieter Roelfsema en hoor je meer over de oogchip van Jeroen Perk.

🎧 Luister ook aflevering 1 en aflevering 2 van deze podcastserie over Het Technologische Lichaam. Die gaan over de impact van draagbare meetapparatuur op ons lichaam.

📺 Meer technologie en wetenschap? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus: 'Zacht Robothart'. De aflevering is vanaf 14 maart te zien op NPO Start.

📱Ga naar onze Instagram of Tiktok voor video’s van deze podcast en ander wetenschapsnieuws.

📣Kom naar onze LIVE opnames van de podcast:

• Op 16 maart tijdens het InScience Filmfestival in Nijmegen
• Op 17 maart tijdens het NPO Podcast Event in Tivoli Vredenburg

Lees & bekijk ook:

• Meer informatie over medisch ethicus Karin Jongsma
  
  
• Lees meer over het verhaal van Jeroen Perk
  
  
• Meer informatie over Pieter Roelfsema en zijn onderzoek
  
  
• Meer informatie over het Nederlands Herseninstituut
  
  
• Hoe zit het met neurorechten?

Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:

Host: Lara Billie Rense
Redactie: Stijn Goossens
Techniek: Stijn Goossens, Caya Muijs en Sander Nieuwenhuijsen
Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen

Vragen? Mail de redactie: [email protected]
Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief

Wat als je, door ziekte of na een ongeluk, blind of verlamd raakt? Je verliest een deel van je lichaamsfuncties en moet een nieuwe manier van leven opbouwen. Ingrijpende gevolgen, waarbij de wetenschap steeds vaker een handje kan helpen.

Met een chip in het brein kunnen hersengolven omgezet worden in gesproken tekst. Camerabeeld kan verwerkt worden tot zicht, of met elektrische impulsen kunnen benen weer bewegen. De afgelopen jaren werden deze technieken getest op mensen, met positieve resultaten. Maar is er ook een keerzijde?

Dat en meer onderzocht verslaggever Stijn Goossens voor deze aflevering. Deze aflevering spreekt presentator Lara Billie Rense met Stijn over die ontwikkelingen.

⏩ In de volgende aflevering gaat presentator Lara Billie Rense in gesprek met medisch ethicus Karin Jongsma over de ethische vragen bij chips in het brein.

🎧 Luister ook aflevering 1 en aflevering 2 van deze podcastserie over Het Technologische Lichaam.

📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus: 'Geprinte benen', over de wetenschappelijke ontwikkelingen voor prothesen. De aflevering is te zien op NPO Start

📱 Ga naar onze Instagram of Tiktok voor video’s van deze podcast en ander wetenschapsnieuws.

📣Kom naar onze LIVE opnames van de podcast:

Op 16 maart tijdens het InScience Filmfestival in Nijmegen
Op 17 maart tijdens het NPO Podcast Event in Tivoli Vredenburg

Lees & bekijk ook:

• De video van Stijn’s VR-ervaring op onze Instagram
• De bionische voet van SimBionics uit de TV-uitzending van Focus: ‘Geprinte benen’
  
  
• De oudste prothese ooit gevonden, en hoe Egyptenaren hun protheses maakten
  
  
• Lees meer over het verhaal van Jeroen Perk
  
  
• Meer informatie over Pieter Roelfsema en zijn onderzoek
  
  
• Meer informatie over het Nederlands Herseninstituut
  
  
• Bekijk de gebruikte presentatie van Elon Musk over Neuralink
  
  
• Meer informatie over het bedrijf Second Sight en het failliete Pixium Vision
  
  
• De verlamde Nederlander die weer kan lopen met een chip in zijn ruggenmerg

Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:

Host: Lara Billie Rense
Redactie: Stijn Goossens
Techniek: Stijn Goossens, Caya Muijs en Sander Nieuwenhuijsen
Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen

Vragen? Mail de redactie: [email protected]
Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief

We dragen technologische apparaten steeds dichter op ons lichaam, vaak met als doel om onze gezondheid in de gaten te houden. We meten stappen, hartslag en slaap, en tegenwoordig zelfs ons stressniveau.

Maar kan draagbare technologie voorkomen dat we stress ervaren? Of zorgt al die technologie juist voor meer stress?

Die vragen stelt presentator Lara Billie Rense in deze aflevering aan Matthijs Noordzij, hoogleraar gezondheidspsychologie en technologie aan de Universiteit Twente. Hij doet onderzoek naar het meten van stress met de zogeheten wearables, technologie die je aan en op je lichaam draagt.

Lees & bekijk ook:

• Meer informatie over Matthijs Noordzij
  
  
• Meer informatie over het onderzoeksproject Stress in Action
  
  
• Meer informatie over de app Sense-IT en hoe die kan helpen met herkenning van emoties
  
  

⏩ In de volgende aflevering gaat presentator Lara Billie Rense in gesprek met Focus-verslaggever Stijn Goossens over technologie in het lichaam. Wordt je leven beter met een chip in je lichaam?

🎧 Luister ook aflevering 1 van deze podcastserie over Het Technologische Lichaam.

📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus Geprinte benen, over de wetenschappelijke ontwikkelingen voor prothesen. De aflevering is te zien op donderdag 22 februari op NPO 2 en daarna op NPO Start

📱 Ga naar onze Instagram of Tiktok voor video’s van deze podcast en ander wetenschapsnieuws.

📣Kom naar onze LIVE opnames van de podcast:

Op 16 maart tijdens het InScience Filmfestival in Nijmegen
Op 17 maart tijdens het NPO Podcast Event in Tivoli Vredenburg

Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:

Host: Lara Billie Rense
Redactie: Caya Muijs en Stijn Goossens
Techniek: Caya Muijs en Stijn Goossens
Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen

Vragen? Mail de redactie: [email protected]
Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief

Een stap niet gemeten is een stap niet genomen. Het horloge om je pols en de telefoon in je broekzak houden continu bij of je wel voldoende beweegt, goed slaapt of misschien niet te gestrest bent. Maar wat doen we met al die gegevens? Leren we onze lichamelijke gezondheid daadwerkelijk beter kennen, of worden we er misschien juist ongezonder van?

In deze aflevering bespreekt verslaggever Stijn Goossens zijn zoektocht naar een antwoord op de vraag waarom we ons lichaam zo nodig moeten meten. En wat kunnen we dan allemaal met al die data?

In gesprek met presentator Lara Billie Rense bespreekt Stijn de rol van intieme technologie, hoe sommige mensen zichzelf extreem uitgebreid meten en of de metingen van zo'n wearable wel te vertrouwen is.

Lees & bekijk ook:

• Het onderzoek van MultiScope over gebruik van gezondheidsapps en wearables
  
  
• Het onderzoek van Fenneke Sysling over de geschiedenis van zelfmeten
  
  
• Meer informatie over Santorio Santorio
  
  
• Het YouTube-kanaal van The Quantified Scientist, waar bioinformaticus Rob ter Horst wearables test.
  • Disclaimer namens Rob: "Zelfmeten en YouTube zijn niet mijn dagelijkse werk, maar een uit de hand gelopen hobby. Ik word op mijn YouTube-kanaal niet gesponsord door merken, maar doe wel aan affiliate-links bij merken waar ik zelf ook tevreden over ben. Ik probeer zo objectief mogelijk te zijn, maar wil ook transparant zijn over mijn inkomen." 
    
    
• Meer informatie over The Quantified Self-community
  
  
• Meer informatie over Martijn de Groot (Radboud UMC Health Innovations Lab)
  
  
• Meer informatie over Personal Science
  
  
• Meer informatie over Sebastiaan Overeem (Kempenhaege Instituut)
  
  
• Het promotieonderzoek van Denise van der Mee (VU Amsterdam) over onderscheid tussen stress en opwinding bij wearables.

Voor de geïnteresseerden: 

• App: Sleep Cycle
• Video: Sebastiaan Overeem bij de Universiteit van Nederland

⏩ In de volgende aflevering gaat presentator Lara Billie Rense in gesprek met hoogleraar gezondheidspsychologie en technologie Matthijs Noordzij over het meten van stress met draagbare technologie. Zorgt technologie voor meer of minder stress?

🎧 Luister ook de komende afleveringen van deze podcastserie over Het Technologische Lichaam.

📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus Geprinte benen, over de wetenschappelijke ontwikkelingen voor prothesen. De aflevering is te zien op donderdag 22 februari op NPO 2 en daarna op NPO Start

📱 Ga naar onze Instagram of  Tiktok voor video’s van deze podcast en ander wetenschapsnieuws.

📣Kom naar onze LIVE opnames van de podcast:

Op 16 maart tijdens het InScience Filmfestival in Nijmegen
Op 17 maart tijdens het NPO Podcast Event in Tivoli Vredenburg

Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:

Host: Lara Billie Rense
Redactie en verslag: Stijn Goossens en Caya Muijs
Techniek: Ruben Rosen Jacobson, Stijn Goossens en Caya Muijs
Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen

Vragen? Mail de redactie: [email protected]
Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief

In dierentuin Blijdorp scheppen wetenschappers gorillapoep om kanker te bestrijden. De virussen in deze poep kunnen namelijk niet alleen een tumor aanvallen, maar helpen het lichaam ook om de kanker te bestrijden op lange termijn.

Op steeds grotere schaal doet men onderzoek naar deze bizarre maar veelbelovende therapie. Hoe werken deze virussen? Kunnen we elk soort virus hiervoor gebruiken? En kan het de kankerbehandeling van de toekomst zijn?

Die vragen stelt presentator Lara Billie Rense in deze aflevering aan Geertje van der Horst, medisch bioloog aan het LUMC in Leiden. Zij verkent de toepassing van deze 'oncolytische' virussen voor prostaatkanker.

📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus over kankerbestrijdende virussen, met Petra Grijzen.

Lees & bekijk ook:

• Website van het OVIT (Oncolytische Viro Immuno Therapie) consortium
• KWF: Oncolytische virussen maken de weg vrij voor effectieve immuuntherapie van kanker
• KWF: Versterken van immuuntherapie bij prostaatkanker met oncolytische virussen
• Het proefschrift van Christianne Groeneveldt (onderzoeker in groep van Nadine van Montfoort, LUMC) waar de ridder/kasteel-metafoor vandaan komt
• Voor de liefhebber, wetenschappelijke artikelen vanuit LUMC:
  • Reovirusen in prostaatkanker (weefselplakjes en muizen)
  • Het adenovirus ('apenvirus') uit gorillapoep
  • Van onderzoek naar behandeling

Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:

Host: Lara Billie Rense
Redactie: Ruben Rosen Jacobson
Techniek: Sander Nieuwenhuijsen
Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen

Vragen? Mail de redactie: [email protected]
Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief

Kunnen virussen de kankerbehandeling van de toekomst worden? In het LUMC doen ze uitgebreid onderzoek naar deze zogeheten 'oncolytische' virussen in prostaatkanker.

Verslaggever Ruben Rosen Jacobson ging langs om de experimenten met eigen ogen waar te nemen. In deze aflevering vertelt hij over de labmuizen met lichtgevende tumoren en de hoopgevende bijdrage die zij leveren aan dit onderzoek.

📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus over kankerbestrijdende virussen, met Petra Grijzen.

📱 Ga naar onze Instagram of TikTok voor filmpjes van de labmuizen

Lees & bekijk ook: 

• Het artikel in de Volkskrant waarin Casper van Eijck vertelt over zijn patiënten

Host: Lara Billie Rense
Verslaggever: Ruben Rosen Jacobson
Redactie: Ruben Rosen Jacobson
Techniek: Sander Nieuwenhuijsen
Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen

Vragen? Mail de redactie: [email protected]
Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief

Virussen maken ons soms ziek, maar ze kunnen juist ook heel nuttig zijn voor ons. Ze spelen een sleutelrol in ecosystemen, houden ons immuunsysteem op scherp, en we kunnen ze inzetten om medicijnen bij onze organen naar binnen te smokkelen.

Daarover spreekt presentator Lara Billie Rense deze aflevering met viroloog Marjolein Kikkert. Marjolein legt uit wat zo'n virus precies doet, in welke smaken ze komen, en hoe we hun evolutionaire trucjes in ons eigen voordeel kunnen gebruiken.

🎧 Luister ook aflevering 1 van deze podcastserie over Vriendelijke Virussen.

📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus over kankerbestrijdende virussen, met Petra Grijzen.

Lees & bekijk ook:

• Het Focus Jaaroverzicht op TV waarin o.a. viroloog Marion Koopmans terugblikt op het wetenschapsnieuws van het jaar 2023

Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:

Host: Lara Billie Rense
Redactie: Ruben Rosen Jacobson
Techniek: Stijn Goossens
Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen

Vragen? Mail de redactie: [email protected]
Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief

Welk beeld krijgen we in de media voorgeschoteld van virussen? Welke taal wordt er gebruikt om erover te praten? Verslaggever Ruben Rosen Jacobson zoekt het uit.

Virussen zijn met het blote oog niet waar te nemen, maar ze kunnen wel de hele wereld in zijn greep houden. De recente Covid-pandemie of de Spaanse griep.. door alle doden, nare ziektes en pandemieën in de geschiedenis zijn virussen nooit echt onze vrienden geweest.

Weinig mensen dus die deze ziektemakers het voordeel van de twijfel willen geven. Toch is daar misschien wel reden toe.

📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus over kankerbestrijdende virussen, met Petra Grijzen.

Lees & bekijk ook: 

• Het artikel van Jaap de Jong in Onze Taal, alsook het artikel dat Nemo KennisLink hierover schreef
• De video van EO TopDoks over het coronavirus
• De video van Kurzgesagt over het pokkenvirus
• De infographic over de dodelijkste pandemieën uit de geschiedenis

Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:

Host: Lara Billie Rense
Verslaggever: Ruben Rosen Jacobson
Redactie: Ruben Rosen Jacobson
Techniek: Stijn Goossens 
Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen

Vragen? Mail de redactie: [email protected]
Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief