Maria Dermoût, geboren op Java in 1888, debuteerde op haar 63ste in 1955 met De tienduizend dingen. De roman gaf haar zowel nationaal als internationaal grote bekendheid en heeft inmiddels de status van een klassieker. Sindsdien is het altijd verkrijgbaar geweest, in februari 2024 verscheen de zeventiende druk bij uitgeverij Querido.

Het Literatuurmuseum heeft momenteel een online expositie over ondervertegenwoordiging van vrouwelijke laureaten bij de P.C. Hooft-prijs: Wel verdiend, niet ontvangen. Het museum licht daar vijf vrouwelijke auteurs uit, waaronder Maria Dermoût. Hoe komt het dat bij vrijwel alle literaire prijzen, in het Nederlandse taalgebied en daarbuiten, er zo'n scheve verhouding is tussen het aantal vrouwelijke en mannelijke winnaars? De expositie bekijk je hier.

Joost en Ellen spreken over het leven van Dermoût, kijken naar haar schrijfstijl en nemen hoofdpersonage Felicia onder de loep. En... wat heeft De tienduizend dingen met Frozen te maken?

Luister hier naar de podcast Taylors Era - De Taylor Swift Podcast

Sponsor - Odido

Kijk voor meer informatie over Het Telefoonboekje Sam appt op www.odido.nl/hettelefoonboekje

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Patricia Highsmith brak door met haar debuut Strangers on a train, dat meteen verfilmd werd door Alfred Hitchcock. Daarna nam haar populariteit alleen maar toe en produceerde ze hit na hit. Schrijvers laten zich nog steeds door haar inspireren. Onlangs verscheen Ripley op Netflix, een nieuwe serie gebaseerd op Patricia Highsmiths roman The Talented Mr. Ripley uit 1955. Tom Ripley wordt gespeeld door Andrew Scott. De roman is vaker verfilmd, met als meest bekende versie die uit 1999 met Matt Damon als Tom Ripley. Joost, Marja en Charlotte bespreken het oeuvre en leven van Highsmith en duiken in The Talented Mr. Ripley. Over de verschillen en overeenkomsten tussen boek, film en serie, Highsmiths schrijfstijl en hoe die zich vertaalt naar het witte doek (en scherm).

Sponsor - Odido

Kijk voor meer informatie over Het Telefoonboekje Sam appt op www.odido.nl/hettelefoonboekje

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Het is lente! Maar als de bomen in bloei staan verdorren de relaties. Marja, Joost en Charlotte bespreken de literatuur van het gebroken hart. Wat wil je lezen als het net uit is? Wil je liever zwelgen in je verdriet, of aan het lachen gemaakt worden? En hoe zit het eigenlijk met schrijven over een ex: mag je alles blootgeven aan de wereld, of moet je uit fatsoen dingen achterhouden? Londen in de jaren negentig, New York in de jaren tachtig, Amsterdam in de jaren zeventig: overal bleven gebroken harten achter die uitstekende wraakliteratuur opleverden. Bonus: Joost vindt dat we mannen wat serieuzer mogen nemen.

Besproken boeken

Charlotte: Nora Ephron - Heartburn

Joost: Nick Hornby - High fidelity

Marja: Renate Rubinstein - Niets te verliezen en toch bang

Break-upboekentips van luisteraars

Maggie Nelson - Bluets

Bregje Hofstede - Drift

Sally Rooney - Normal People

Doeschka Meijsing - Over de liefde

Philip Huff - Open

Edith Wharton - The Age of Innocence

Elke Geurts - Ik nog wel van jou & Wie is die vrouw

Christopher Isherwood - A single man

Alma Mathijsen - Ik wil geen hond zijn

Lene Beelen - Tussenhuids

TS Eliot - The Waste Land

ITA: Vogels

Regisseur Alize Zandwijk brengt de muzikale en poëtische voorstelling Vogels terug bij ITA. Een familiedrama over vijandschap en identiteit. Koop hier je kaartjes:

https://ita.nl/nl/voorstellingen/vogels/3320960/

Het stuk van Charlotte over Rubinstein

https://www.groene.nl/artikel/de-steak-tartare-van-rubinstein

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Een luisteraar wil weten: waarom erger ik me toch zo aan Rutger Bregman? Joost en Charlotte duiken in Bregman om een antwoord op deze vraag te vinden. Joost vertelt over een mysterieuze ontmoeting met het spirituele, en een minder mysterieuze ontmoeting met Rutger Bregman zelf. Charlotte denkt na over thinking global en acting local. Deugen de meeste mensen echt? En voor wie is Bregmans nieuwste boek nou echt bedoeld – voor ons of alleen voor CEO’s? Als je heel goed cello kunt spelen, hoef je dan niet malaria te genezen? En hoe zit het met het gevoelsleven van garnalen?

Prijsvraag

Win een gesigneerd exemplaar van Hogere machten, de nieuwe roman van Joost!

Beantwoord deze vraag: Wanneer had jij het gevoel dat jouw leven door hogere machten werd bepaald?

Stuur je antwoord naar [email protected] of via instagram @boekenfm!

Genoemde boeken

Rutger Bregman – Gratis geld voor iedereen, De meeste mensen deugen, Morele ambitie

Joost: Stephen Grosz – The Examined Life

Charlotte: Benjamin Labatut – Het blinde licht

De Poezieboys

Hebben een nieuwe voorstelling: PEREC.

Kijk voor meer info en tickets op www.poezieboys.nl

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De lente is in zicht, maar toch ziet niet iedereen zijn eigen leven zonnig in. Wij schakelen een hulpmiddel in en grijpen naar een van de populairste genres van tegenwoordig: zelfhulpboeken. De Bestseller 60 staat er vol mee. Marja, Joost, Charlotte en Ellen hebben allen een ander zelfhulpboek gelezen en vertellen de rest erover. Wat zijn de wijze lessen die ze hebben geleerd? Zit er zelfhulp in literatuur, en hoe werkt dat dan? Met een historisch perspectief op het zelfhulpboek met Rainer Maria Rilke. Een luisteraar vraagt: wat te doen met secundaire literatuur? Waar haalt het Boeken FM-panel toch de tijd vandaan om dat allemaal te lezen?

Genoemde boeken

Marja/Joost: Stephen Grosz - Het leven, een handleiding

Marja: Claudia Hammond - De kracht van vriendelijkheid, Marie Kondō - Spark Joy

Ellen: Alain de Botton - Hoe Proust je leven kan veranderen,

Edith Eger - De keuze, Bessel van der Kolk - The Body Keeps the Score

Charlotte: Lois P. Frankel - Nice Girls Don’t Get the Corner Office

Joost: Ray Klaassens - Groeipijn

Marja: Rainer Maria Rilke - Brieven aan een jonge dichter

Secundaire literatuur

Aanraders: Bookforum, de Parelduiker, het laatste nummer van De Gids over eten (Eten, schrijven, bereiden).

De Poezieboys

Hebben een nieuwe voorstelling: PEREC.

Kijk voor meer info en tickets op www.poezieboys.nl

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Afgelopen donderdag werd in De Nieuwe Liefde 11 onder 35 gepresenteerd: een selectie korte verhalen van de 11 beste schrijvers uit het Nederlandse literaire landschap, onder de 35 jaar. Marja Pruis stelde het samen. Boeken FM was erbij en heeft het over de toekomst van de Nederlandse literatuur aan de hand van stellingen die Marja heeft bedacht, zoals: een lijstje uitverkorenen opstellen is vragen om problemen.

Benieuwd geworden naar 11 onder 35? Koop het boek hier. De nieuwe stemmen zijn: Nikki Dekker, Thomas Heerma van Voss, Lieke Marsman, Tom Hofland, Simone Atangana Bekono, Nadia de Vries, Lucas Rijneveld, Tobi Lakmaker, Aya Sabi, Jante Wortel en Lale Gül.

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Spoiler alert!

In deze aflevering wordt gepraat over het eind van het boek. Mocht je het niet willen horen: we kondigen het aan, zodat je tijdig kunt doorspoelen.

Marijke Schermer brak in 2016 door met Noodweer, over een vrouw die een geheim bewaart voor haar man. Ze haalde er een jaar later de shortlist van de ECI Literatuurprijs mee. Ook met haar laatste boek, Liefde, als dat het is, veroverde ze een plek op de shortlist van de Libris Literatuurprijs in 2020. Schermer staat bekend om haar slimme observaties over mensen en hoe die zich tot elkaar verhouden binnen relaties. In het oog is haar nieuwe roman, waarin microbioloog Nicola onverwachts wordt verlaten door haar geliefde. Tegelijkertijd blijkt dat haar financieringsaanvraag voor een belangrijk onderzoek naar een bacterie is afgewezen. Ze besluit het onderzoek zelf een duwtje in de rug te geven en maakt intussen kennis met Louis, waarvan ze volkomen in de ban raakt. Zowel met hem als met haar bacteriën in het laboratorium speelt Nicola met regels en normen.

Hoe heeft het Boeken FM-panel zich, als lezer, verhouden ten opzichte van Nicola? Vonden we haar acties geloofwaardig? En wat vinden we van de engagementsdienstplicht die in het boek terugkomt in de vorm van het coronavirus en Nicola's dochter als klimaatactiviste?

Creatieve non-fictie boekentips

Joost: oeuvre van Emmanuel Carrère, bijvoorbeeld De tegenstander

Charlotte: Jia Tolentino - Trick Mirror (vert. Spiegeldoolhof, Anne Marie Koper en Elsbeth Witt)

Marja Pruis: Vivian Gornick - The Odd Woman and the City en Fierce Attachments

Ellen: Lauren Binet - HhhH

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

We bespreken Dit soort kleinigheden (Small things like these, vert. Harm Damsma en Niek Miedema), een novelle van de Ierse Claire Keegan (1968). Keegan schrijft vooral verhalen en novelles over kinderen die niet bij hun ouders zijn en op andere plekken worden achtergelaten. Inmiddels geldt ze als een soort National Treasure van Ierland, een figuur dat op handen wordt gedragen, met een klein oeuvre van korter proza waar de hele Ierse geschiedenis in zit. Thema's als liefde, armoede en religie spelen een grote rol in haar werk.

Haar personages zijn rechttoe rechtaan: helden en vijanden. Maakt Keegan zich er daarmee gemakkelijk van af? Het panel bespreekt haar stijl: die lijkt alledaags en matter-of-factly, maar tegelijkertijd ook krachtig en zeer nabij. In Engeland won het boek de Orwell-prijs, een prijs speciaal voor politieke fictie. Wat is het gewicht van de politieke insteek in het boek? En is Keegans werk een doek waar Ierse mensen hun geschiedenis op kunnen projecteren?

Ellen is stadsdichter (!) en leest haar gedicht ‘Knuffel’ voor dat ze schreef over de nieuwe vondelingenkamer in het UMC.

Programma in De nieuwe liefde: De Shortlis van de Libris Literatuurprijs

do 14 maart, 20:00 @ de nieuwe liefde

We hebben 2 kaartjes die we mogen weggeven! Winnen? Stuur je antwoord op onderstaande prijsvraag naar [email protected] of DM ons op Instagram naar @boekenfm. Stuur uiterlijk 9 maart je antwoord in.

Prijsvraag: Door welk boek (voor volwassenen) werd je een fanatiek lezer?

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Toneelspeler, -schrijver en regisseur Bo Tarenskeen is bij ons te gast om te praten over Who's Afraid of Virginia Woolf? van de Amerikaanse toneelschrijver Edward Albee (de vertaling die we gebruiken is van Gerard Reve uit 1964). Door de hoeveelheid seks en scheldwoorden in het script werd het spraakmakende stuk na verschijning in 1962 als extreem schandalig ervaren. Who's Afraid of Virginia Woolf? gaat over het kinderloze echtpaar Martha en George, beiden van middelbare leeftijd, die na afloop van een feestje bezoek krijgen van het jongere, getrouwde stel Nick en Honey. Er wordt flink gedronken en sluiperderwijs ontstaan allerlei psychologische spelletjes waar je als lezer / publiek in mee wordt genomen.

In zijn vertaling wijkt Gerard Reve best af van wat Albee geschreven heeft. Met veel vrijheid heeft hij er zelfs dingen bij verzonnen. Wat was de reactie daarop? Het panel praat met Bo over alcohol drinken op scène als deel van de performance, over de definitie van een acteursstuk, en wat precies het verschil is tussen het schrijven van proza en toneel.

--

PRIJSVRAAG ‘Tussen longlist en shortlist’

We geven twee kaartjes weg voor het Libris Literatuurprijsprogramma ‘Tussen longlist en shortlist’

15 februari in De Nieuwe Liefde, Amsterdam

Klik hier voor meer info en tickets

Na vrijwel elke uitreiking van de Libris Literatuurprijs zijn er steevast de reacties van: ‘o, maar díé had hem moeten winnen!’

Dus: wie van alle eerdere genomineerden had de Libris Literatuurprijs wél moeten winnen?

Stuur je antwoord met een eventueel kort betoog (van een paar zinnen) naar [email protected] of via Instagram DM naar @boekenfm. Zend uiterlijk 11 februari in, de winnaars krijgen snel bericht.

Bo’s voorstelling - Wittgenstein 2: Aan de taal ligt het niet

Op 3 en 4 mei in Frascati 1, Amsterdam

Klik hier voor meer info en tickets

Kobra theaterproducties - Wie is er bang voor Virginia Woolf? 

Klik hier voor de speellijst en tickets

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

We trappen het tiende (!!) seizoen af met een aflevering over De MANIAC van de Chileense schrijver Benjamín Labatut (vertaald door Dirk-Jan Arensman). De roman, die het leven beschrijft van de Hongaars-Amerikaanse wiskundige John von Neumann, is veelgeprezen en stond in de Volkskrant op nummer 1 van de 50 beste boeken van 2023.

Het is een uitdaging om op overtuigende wijze in kaart te brengen dat iemand een genie is. Hoe doe je dat? Is het personage John von Neumann een geslaagd gelaagd personage, of meer een Wikipedialemma geworden? En wat vindt het panel van het gegeven dat Labatut de geschiedenis gebruikt om vrij sec zijn roman aan op te hangen?

Een luisteraar vraagt: Ik kan me namelijk heel vaak de openingsscènes van boeken herinneren, maar zelden hun eindes. Raar, nietwaar? Of toch niet?

-

Koop hier Hogere machten, het nieuwe boek van Joost!

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze tweede kerstdag-special bespreken we een grote klassieker uit de Russische literatuur: Anna Karenina van Lev Tolstoj, door velen ook wel gedoopt als 'Dé Roman'. Joost, Ellen en Charlotte hebben het allemaal herlezen. Wat verraste tijdens de herlezing? Over het leven van Tolstoj, het dansen van de mazurka en de vertaling van Anna Karenina. Ook nemen we onze eindelaarslijstjes van 2023 door. Zie hieronder een overzicht.

Het beste van 2023

Boeken

Charlotte: Frank Nellen - De onzichtbaren / Ian McEwan - Enduring Love / Mensje van Keulen - Moeder en pen: dagboek 1979 - 1983

Ellen: Oeuvre Louis Couperus / Oeuvre Herman Gorter / Wytske Versteeg - Verdwijnpunt / Hannah Bervoets - Leer me alles wat je weet

Joost: JM Coetzee - De pool / Cees Nooteboom - De danser en de monnik. Dagboeken 1970-1995 / Zadie Smith - The Fraud / Ian McEwan - Lessons / John Cheever - verhalen / Sebastian Berry - A Long Long Way 

Films

Charlotte & Ellen: Tar

Merel: Perfect Days

Joost: The Banshees of Inisherin

Series

Ellen: The Last of Us

Joost: Succession / Blue Eye Samurai / Slow Horses

Charlotte: Daisy Jones & The Six

Merel: Fargo seizoen 5

Podcasts

Joost: Empire / Hier hing een schilderij

Ellen: De wilde eeuwen / De Spindoctors

en natuurlijk Poëzie Vandaag

Charlotte: NRC Vandaag

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.